Komisariat Straży Granicznej „Kaszczor”

Komisariat Straży Granicznej „Kaszczor”
Komisariat SG „Wijewo”
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1928
Rozformowanie1939
Tradycje
RodowódKomisariat Straży Celnej „Kaszczor”
Organizacja
DyslokacjaWijewo
Kaszczor
FormacjaStraż Graniczna
PodległośćInspektorat Graniczny nr 10
Obwód SG „Wolsztyn”
Szkic Inspektoratu Granicznego „Wolsztyn”

Komisariat Straży Granicznej „Kaszczor” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 3 z 25 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Wijewo” do Inspektoratu Granicznego nr 10 „Opalenica” i określił jego strukturę organizacyjną[2]. Z braku pomieszczeń w Wijewie, komisariat pozostał w Kaszczorze, a z dniem 10 czerwca 1929 powrócono do poprzedniej nazwy – „Kaszczor”[3]. Już 15 września 1928 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 7 w sprawie zmian dyslokacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego zmieniał organizację komisariatu i ustalał zasięg placówek[4]. Rozkazem nr 4 z 27 maja 1929 w sprawie etatu budżetowego Straży Granicznej komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski zmienił nazwę komisariatu „Wijewo” na „Kaszczor”[5]. Rozkazem nr 11 z 9 stycznia 1930 w sprawie reorganizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił numer i nową organizację komisariatu[6]. Rozkazem nr 12 z 14 lipca 1939 w sprawie reorganizacji placówek II linii i posterunków wywiadowczych oraz obsady personalnej, komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma utworzył placówkę II linii „Kaszczor”[7].

Służba graniczna

Na odcinku komisariatu w chwili powstania znajdowało się przejście graniczne w Radomyślu. Było też 13 przejść gospodarczych[8]. Komisariat współpracował z Urzędem Celnym w Kaszczorze, i posterunkami Policji Państwowej w Kaszczorze i w Wijewie. Jesienią 1928 obsada komisariatu przeprowadziła się do nowo zakupionego przez skarb państwa budynku[8]. Komisariat w 1936 mieścił się w Kaszczorze, w budynku nr 5. Ochraniał odcinek długości 38 km. Komisariat posiadał telefon (nr 4)[9]


Sąsiednie komisariaty:

Funkcjonariusze komisariatu

Kierownicy/komendanci komisariatu
stopieńimię i nazwiskookres pełnienia służby
komisarzPiotr Krupka1928[3] – był w 1932[10] –
Zastępcy komendanta komisariatu
starszy strażnikFranciszek Zahuta1 V 1939[11] –

Struktura organizacyjna

Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[2]:

Organizacja komisariatu we wrześniu 1928[12]:

Organizacja komisariatu w styczniu 1930[6]:

Uwagi

  1. ↑ Miejsce czasowego pobytu placówki Straży Granicznej I linii „Wincentowo” − Wijewo Mochy → Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 34

Przypisy

  1. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
  2. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 22.
  3. ↑ a b Kronika komisariatu SG „Kaszczor” ↓, s. I/9.
  4. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 33.
  5. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 46.
  6. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 70.
  7. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 173.
  8. ↑ a b Kronika komisariatu SG „Kaszczor” ↓, s. I/11.
  9. ↑ Dyslokacja IG „Wolsztyn” ↓, s. 2.
  10. ↑ Wykaz imienny Wlkp. IO ↓, s. 4.
  11. ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 27/39.
  12. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 34.

Bibliografia

  • Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
  • Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
  • Historia działalności komisariatu Straży Granicznej „Kaszczor” w latach 1928–1936 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Wykaz imienny oficerów i szeregowych Straży Granicznej Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego pracujących w Przysposobieniu Wojskowym → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Wykaz dyslokacji jednostek Inspektoratu Granicznego „Wolsztyn” w 1936 roku → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Straż Graniczna (1928–1939)
Inspektoraty okręgowe
od 1938 okręgi SG
Inspektoraty graniczne
od 1938 obwody SG
Obwody SG
powstałe po 1938
Komisariaty SG
Placówki I linii
Placówki II linii

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Szkic IG Wolsztyn.JPG
Szkic Inspektoratu Granicznego Wolsztyn - lata 30. XX wieku