Komisariat Straży Granicznej „Lipusz”
| Historia | |
| Państwo |  II Rzeczpospolita |
|---|---|
| Sformowanie | 1928 |
| Rozformowanie | 1939 |
| Tradycje | |
| Rodowód | Komisariat Straży Celnej „Lipusz” |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | Lipusz |
| Formacja | Straż Graniczna |
| Podległość | Inspektorat Graniczny nr 6 |
Komisariat Straży Granicznej „Lipusz” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy państwowej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Lipusz” do Inspektoratu Granicznego nr 6 „Kościerzyna” i określił jego strukturę organizacyjną[2]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił nową organizację komisariatu[3].
Służba graniczna
Kierownik Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej mjr Józef Zończyk w rozkazie organizacyjnym nr 2 z 8 czerwca 1928 udokładnił linie rozgraniczenia komisariatu. Granica północna: kamień graniczny nr 137; granica południowa: kamień graniczny nr C 002[4].
- Sąsiednie komisariaty
- komisariat Straży Granicznej „Sierakowice” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Prądzona” − 1928[2]
- komisariat Straży Granicznej „Sulęczyn” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Borzyszkowy” − 1930[3]
Funkcjonariusze komisariatu
| Kierownicy/komendanci komisariatu | |||
|---|---|---|---|
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
| komisarz | Leon Ordyniec | 1 V 1928 – | |
| aspirant | Kazimierz Witrylak[5] | 27 VI 1939[6][7] – | |
| Zastępcy komendanta komisariatu | |||
| strażnik | Jan Kostur | 1 V 1939[8] – | |
Struktura organizacyjna
Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[2]:
- komenda − Lipusz
- placówka Straży Granicznej I linii „Jelenowo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wygoda”
- placówka Straży Granicznej I linii „Skwierawy”
- placówka Straży Granicznej I linii „Dywan”
- placówka Straży Granicznej II linii „Lipusz”
- placówka Straży Granicznej II linii „Kościerzyna”
Organizacja komisariatu w styczniu 1930[9]:
- komenda − Lipusz
- placówka Straży Granicznej I linii „Nakło” (była placówka „Wygoda”)
- placówka Straży Granicznej I linii „Skwierawy”
- placówka Straży Granicznej I linii „Zelewiec”
- placówka Straży Granicznej I linii „Dywan”
- placówka Straży Granicznej II linii „Lipusz”[a]
- placówka Straży Granicznej II linii „Kościerzyna”[b]
Organizacja komisariatu w 1936:
- komenda − Lipusz
- placówka Straży Granicznej II linii Lipusz
- placówka Straży Granicznej II linii Kościerzyna
- placówka Straży Granicznej I linii Nakla
- placówka Straży Granicznej I linii Skwierawy
- placówka Straży Granicznej I linii Zelewiec
- placówka Straży Granicznej I linii Dywan
Uwagi
- ↑ W 1931 placówka Straży Granicznej II linii „Lipusz” wydzieliła posterunek detaszowany SG „Dziemiany” → Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 78
- ↑ W 1931 placówka Straży Granicznej II linii „Kościerzyna” wydzieliła posterunek detaszowany SG „Wiele” → Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 78
Przypisy
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b c Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 19.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 75.
- ↑ Kopie rozkazów PIOSG ↓, s. 45.
- ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 23/39.
- ↑ Dyslokacja IG „Kościerzyna” ↓, s. 12.
- ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 29/39.
- ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 27/39.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 74.
Bibliografia
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Materiały dotyczące dyslokacji Inspektoratu Granicznego „Kościerzyna” w latach 1929–1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy, materiały dotyczące dyslokacji, organizacji służby, wywiadu wojskowego i przeciwprzemytniczego, budżetu PIOSG → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Rozmieszczenie komisariatu SG Lipusz w 1930
Rozmieszczenie inspektoratu granicznego nr 6 Kościerzyna w 1930 roku