Komisariat Straży Granicznej „Rytro”
| Historia | |
| Państwo |  II Rzeczpospolita |
|---|---|
| Sformowanie | 1929 |
| Rozformowanie | 1939 |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | Piwniczna Rytro |
| Formacja | Straż Graniczna |
| Podległość | Inspektorat Graniczny nr 19 Obwód SG „Jasło” |
Komisariat Straży Granicznej „Rytro” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czachosłowackiej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[1]. 8 września 1828 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 6 w sprawie organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego zmieniał organizację komisariatu Muszyna z podkomisariatem Piwniczna i ustalał jego granice[2]. Rozkazem nr 7 z 25 września 1929 roku w sprawie reorganizacji i zmian dyslokacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski określił numer i nową strukturę samodzielnego już komisariatu Piwniczna[3].
Rozkazem nr 4 z 26 września 1936 roku w sprawach przeniesienia siedzib i likwidacji posterunków przeniesiono siedzibę komisariatu i placówkę II linii „Piwniczna” do Rytra [4].
Służba graniczna
Sąsiednie komisariaty:
Funkcjonariusze komisariatu
| Kierownicy/komendanci komisariatu | |||
|---|---|---|---|
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
| aspirant | Jan Stępień[6] | 1 XI 1929 – | |
| nadkomisarz | Franciszek Hałgas[a] | 26 X 1930[7] – | |
| komisarz | Witalis Wołosiewicz | - 1 XII 1937[8] | komisariat „Muszyna” |
| aspirant | Klaudiusz Waliszko[6] | 1 XII 1937[8] – IV 1939 | |
| aspirant | Tadeusz Znojkiewicz[6][9] | 3 IV 1939[10] – | |
| Zastępcy komendanta | |||
| starszy strażnik podchorąży | Zygmunt Jachowicz | 1 V 1939[11] – | |
Struktura organizacyjna
Organizacja komisariatu we wrześniu 1929[3]:
- 1/19 komenda − Piwniczna
- placówka Straży Granicznej I linii „Czercz”
- placówka Straży Granicznej I linii „Piwniczna”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wierchomla”
- placówka Straży Granicznej I linii „Żegiestów”
- placówka Straży Granicznej II linii „Piwniczna”
Organizacja komisariatu w 1931:
- komenda − Piwniczna (34 km)
- placówka Straży Granicznej I linii „Czercz”
- placówka Straży Granicznej I linii „Piwniczna”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wierchomla”
- placówka Straży Granicznej I linii „Żegiestów”
- placówka Straży Granicznej II linii „Piwniczna”
Organizacja komisariatu w 1935[5]:
- komenda − Piwniczna
- placówka Straży Granicznej I linii „Czercz”
- placówka Straży Granicznej I linii „Piwniczna”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wierchomla”
- placówka Straży Granicznej I linii „Żegiestów”
- placówka Straży Granicznej II linii „Piwniczna” → w 1936 przeniesiono do Rytra
Uwagi
- ↑ Franciszek Hałgas – od 1914 był żołnierzem artylerii Legionów Polskich, a od listopada 1918 Wojska Polskiego. 23 października 1927 został przeniesiony do rezerwy. W grudniu 1928 roku przyjęty przez Ministerstwo Skarbu do służby w Straży Granicznej i po zaprzysiężeniu przydzielony do sztabu Komendy Straży Granicznej w Warszawie. Z dniem 3 października 1929 wyznaczony na stanowisko kierownika komisariatu SG „Dwernik”. Od 26 października 1930 kierownik komisariatu „Piwniczna”. W 1934 nadkomisarz Franciszek Hałgas pracował w IG „Leszno” [7].
Przypisy
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 30.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 51.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 112.
- ↑ a b Promińska 2011 ↓, s. 5.
- ↑ a b c Bocheński 2009 ↓, s. 43.
- ↑ a b Kozłowski 2015 ↓, s. 113.
- ↑ a b Rozkazy KG SG ↓, s. 1938/4.
- ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 13/39.
- ↑ Kozłowski 2015 ↓, s. 366.
- ↑ Rozkazy Maz. IO ↓, s. 61/39.
Bibliografia
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Waldemar Bocheński: Almanach Muszyny 2009. Formacje graniczne II RP. 2009. [dostęp 2016-12-28].
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Piotr Kozłowski: Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922–1939: słownik biograficzny oficerów, strażników oraz pracowników kontraktowych straży celnej i straży granicznej. Przemyśl: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2015. ISBN 978-83-61329-14-5.
- Katarzyna Promińska, Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Zachodniomałopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2011.
- Rozkazy Mazowieckiego Inspektoratu Okręgowego 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Rozmieszczenie inspektoratu granicznego nr 19 Krosno w 1930 roku
Szkic Obwodu SG Jasło - lata 30. XX wieku
Rozmieszczenie komisariatu SG Piwniczna w 1930