Komisariat Straży Granicznej „Sierakowice”
Historia | |
Państwo | II Rzeczpospolita |
---|---|
Sformowanie | 1928 |
Rozformowanie | 1939 |
Tradycje | |
Rodowód | Komisariat Straży Celnej „Sierakowice” |
Organizacja | |
Dyslokacja | Sierakowice |
Formacja | Straż Graniczna |
Podległość | Inspektorat Graniczny nr 6 |
Komisariat Straży Granicznej „Sierakowice” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy państwowej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Sierakowice” do Inspektoratu Granicznego nr 6 „Kościerzyna” i określił jego strukturę organizacyjną[2]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił nową organizację komisariatu[3]. Rozkazem nr 3 z 27 lipca 1936 w sprawach reorganizacji placówek i zmian przydziałów, dowódca Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zmienił nazwę placówki I linii „Dolina Jadwigi” na „Gawidlino” [4]. Rozkazem nr 4 z 26 września 1936 w sprawach przeniesienia siedzib i likwidacji posterunków zlikwidowano posterunek SG „Chmielno”[5].
Służba graniczna
Kierownik Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej mjr Józef Zończyk w rozkazie organizacyjnym nr 2 z 8 czerwca 1928 udokładnił linie rozgraniczenia komisariatu. Granica północna: kamień graniczny nr 1; granica południowa: kamień graniczny nr 136[6].
- Sąsiednie komisariaty
Funkcjonariusze komisariatu
Kierownicy/komendanci komisariatu | |||
---|---|---|---|
stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
podkomisarz | Tadeusz Chełmecki[a] | 8 VIII 1928 - | |
podkomisarz | Jan Ostruszka | 1 VIII 1938[8] - | |
aspirant | Kazimierz Witrylak | – 14 VI 1939[9] | komendant komisariatu „Lipusz” |
aspirant | Zbigniew Hadas[10] | 14 VI 1939[9] – | |
Zastępcy komendanta komisariatu | |||
starszy strażnik | Marian Witkowski | 1 V 1939[11] – |
Struktura organizacyjna
Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[2]:
- komenda − Sierakowice
- podkomisariat Straży Granicznej „Sulęczyn”
- placówka Straży Granicznej I linii „Pałubice”
- placówka Straży Granicznej I linii „Łyśniewo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wilhelminental”
- placówka Straży Granicznej I linii „Bawarnica”
- placówka Straży Granicznej I linii „Chośnica”
- placówka Straży Granicznej I linii „Jamno”
- placówka Straży Granicznej II linii „Sierakowice”
- placówka Straży Granicznej II linii „Sulęczyn”
Organizacja komisariatu w styczniu 1930[12]:
- komenda − Sierakowice
- placówka Straży Granicznej I linii „Kamienica”
- placówka Straży Granicznej I linii „Załakowo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Łyśniewo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Dolna Jadwigi” → w 1936 zmieniono na Gawidlino
- placówka Straży Granicznej II linii „Sierakowice”[b]
Organizacja komisariatu w 1936:
- komenda − Sierakowice
- placówka Straży Granicznej II linii Sierakowice
- placówka Straży Granicznej I linii Kamienica
- placówka Straży Granicznej I linii Załakowo
- placówka Straży Granicznej I linii Łyśniewo
- placówka Straży Granicznej I linii Gowidlino
Uwagi
- ↑ Tadeusz Chełmecki – do służby w SG przyjęty w sierpniu 1928 i 8 sierpnia mianowany kierownikiem komisariatu SG „Sierakowice”. W 1935 członek Komisji Dyscyplinarnej przy Wschodnio-Małopolskim IOSG we Lwowie. W kwietniu 1937 oficer wywiadowczy IG „Łomża”[7].
- ↑ W 1931 placówka Straży Granicznej II linii „Sierakowice” wydzieliła posterunek detaszowany SG „Podjazdy” → Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 78
Przypisy
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 19.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 75.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 111.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 112.
- ↑ Kopie rozkazów PIOSG ↓, s. 45.
- ↑ Kozłowski 2015 ↓, s. 64.
- ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 1938/40.
- ↑ a b Dyslokacja IG „Kościerzyna” ↓, s. 12.
- ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 23/39.
- ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 27/39.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 74.
Bibliografia
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Piotr Kozłowski: Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922-1939: słownik biograficzny oficerów, strażaków oraz pracowników kontraktowych straży celnej i straży granicznej. Przemyśl: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2015. ISBN 978-83-61329-14-5.
- Materiały dotyczące dyslokacji Inspektoratu Granicznego „Kościerzyna” w latach 1929–1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Rozmieszczenie komisariatu SG Sierakowice w 1930
Rozmieszczenie inspektoratu granicznego nr 6 Kościerzyna w 1930 roku