Komisja Heraldyczna

Komisja Heraldyczna
Ilustracja
Budynek Administracji Państwowej
przy ul. Domaniewskiej
Państwo

 Polska

Data utworzenia

1999

Przewodniczący

Paweł Dudzińskii

Zastępca przewodniczącego

Jan Wroniszewski

Adres
ul. Domaniewska 36/38
02-672 Warszawa
brak współrzędnych
Strona internetowa

Komisja Heraldyczna − organ opiniodawczo-doradczy ministra właściwego do spraw administracji publicznej do spraw związanych z heraldyką, weksylologią oraz falerystyką, powoływana na podstawie ustawy z 29 grudnia 1998[1], która zmieniła m.in. ustawę o odznakach i mundurach z 21 grudnia 1978[2].

Opis

Komisja Heraldyczna początkowo podlegała ministrowi spraw wewnętrznych i administracji[3], po reformie z 2011 ministrowi cyfryzacji[4], a od 2012 ponownie ministrowi spraw wewnętrznych i administracji[5].

Na członków komisji powoływane są w szczególności osoby wyróżniające się wysokim poziomem wiedzy z zakresu heraldyki i weksylologii, przedstawiciele organizacji, których statutowe cele związane są z heraldyką i weksylologią oraz przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego.

W skład Komisji wchodzi:

  • 5 osób wskazanych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
  • 5 osób wskazanych przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego;
  • 3 osoby wskazane przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

Komisja składa się z przewodniczącego, jego zastępcy, sekretarza i dziesięciu członków[3][5]. Członkowie komisji zostali powołani po raz pierwszy rozporządzeniem ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 stycznia 2000. Pierwszym przewodniczącym mianowany został Stefan Krzysztof Kuczyński, który stanowisko piastował w latach 2000-2007[6][7], a później obowiązki przewodniczącego pełnił Henryk Seroka. Od 2008 przewodniczącym komisji jest Paweł Dudziński[8].

Kompetencje

Komisja doradza i opiniuje szczególnie w zakresie:

  • opiniowania wzorów herbów, flag i innych symboli jednostek samorządu terytorialnego
  • opiniowania i przygotowania projektów wzorcowych aktów prawnych związanych z ustanawianiem insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią
  • udzielania konsultacji władzom i organom administracji publicznej w dziedzinie właściwego używania insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią[9].

W toku prac komisji wypracowane zostały szczegółowe zalecenia dotyczące:

  • zasady tworzenia herbów, flag, sztandarów i pieczęci jednostek samorządu terytorialnego w Polsce
  • zasady ustanawiania wyróżnień przez samorządy (odznak honorowych, medali honorowych)
  • zasady sporządzania łańcuchów samorządowych[10].

Komisja opiniowała również najnowsze odznaczenie państwowe ustanowione 15 grudnia 2016, które będzie nadawane przez Prezydenta RP – Krzyż Wschodni[11][12].

Skład

Aktualny skład

  1. Paweł Dudziński – przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski – zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos – sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Wojciech Tutak – członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Robert Szydlik – członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Sławomir Górzyński – członek
  12. Piotr Gołdyn – członek
  13. Wojciech Fałkowski – członek

Zmiany składu 2000-2021

Pierwszy skład 2000 r.[7]

  1. Stefan Kuczyński — przewodniczący
  2. Zenon Piech — zastępca przewodniczącego
  3. Adam Misiuwaniec — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Jan Kazimierz Czubak — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Adam Koperkiewicz — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Jerzy Kukliński — członek
  10. Andrzej Przedpełski — członek
  11. Henryk Seroka — członek
  12. Adam Sosnowski — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2001 r.[13]

  1. Stefan Kuczyński — przewodniczący
  2. Zenon Piech — zastępca przewodniczącego
  3. Adam Misiuwaniec — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Jan Kazimierz Czubak — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Dariusz Woźnicki — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Jerzy Kukliński — członek
  10. Andrzej Przedpełski — członek
  11. Henryk Seroka — członek
  12. Adam Sosnowski — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2002 r.[14]

  1. Stefan Kuczyński — przewodniczący
  2. Henryk Seroka — zastępca przewodniczącego
  3. Adam Misiuwaniec — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Dariusz Woźnicki — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Jerzy Kukliński — członek
  10. Andrzej Przedpełski — członek
  11. Jan Wroniszewski — członek
  12. Urszula Zgorzelska — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2004 r.[15]

  1. Stefan Kuczyński — przewodniczący
  2. Henryk Seroka — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Dariusz Woźnicki — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Jerzy Kukliński — członek
  10. Marek Makowski — członek
  11. Jan Wroniszewski — członek
  12. Urszula Zgorzelska — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2008 r.[16]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Dariusz Woźnicki — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Piotr Dymmel — członek
  10. Marek Makowski — członek
  11. Henryk Seroka — członek
  12. Urszula Zgorzelska — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2010 r.[17]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Wojciech Tutak — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Piotr Dymmel — członek
  10. Marek Makowski — członek
  11. Przemysław Mrozowski
  12. Piotr Gołdyn — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2015 r.[18]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Wojciech Tutak — członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Piotr Dymmel — członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Przemysław Mrozowski
  12. Piotr Gołdyn — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2016 r.[19]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Wojciech Tutak — członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Robert Szydlik – członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Przemysław Mrozowski
  12. Piotr Gołdyn — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2021 r.[20]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Wojciech Tutak — członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Robert Szydlik – członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Sławomir Górzyński – członek
  12. Piotr Gołdyn — członek
  13. Wojciech Fałkowski – członek

Kontrowersje

W roku 2014 do Ministra Administracji i Cyfryzacji skierowany został list członków Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych PAN w sprawie nieprawidłowości w działalności Komisji Heraldycznej. Podniesione w piśmie zarzuty dotyczyły braku przejrzystości oraz obiektywizmu praktyk i procedur. Wskazano na zaistnienie konfliktu interesów w sytuacji projektowania symboli przez członków, pełniących jednocześnie funkcję ich opiniowania. W szczególności dotyczyło to osoby przewodniczącego Komisji Heraldycznej oraz jednego z członków. Wnioskowano o rekonstrukcję Komisji dla odzyskania przez nią opinii instytucji obiektywnej i wiarygodnej. Pismo podpisało 15 naukowców skupionych przy ZNPHiE[21].

W odpowiedzi udzielonej przez Ministerstwo w marcu 2015 roku stwierdzono, „że przepisy prawa dotyczące Komisji Heraldycznej nie zawierają zakazu projektowania przez członków Komisji symboli jednostek samorządowych”, ich zaangażowanie w projektowanie wynika stąd, że „środowisko osób zajmujących się naukowo heraldyką i weksylologią jest w Polsce niezmiernie wąskie”, a gwarancją obiektywności ocen Komisji ma być „nakaz wyłączenia się autorów projektów symboli samorządowych […] z omawiania projektu, jak i głosowania nad uchwałą w jego sprawie”[22].

Minister Administracji i Cyfryzacji zwrócił się do Komisji Heraldycznej z wnioskiem o podjęcie uchwały sankcjonującej jednoznaczny nakaz wyłączenia się autorów projektów z udziału w pracach Komisji Heraldycznej. Uchwała przyjęta została przez Komisję Heraldyczną na posiedzeniu 13 marca 2015 r.[23] Działalność projektową zawiesił Paweł Dudziński[24]. Z projektowania nie zrezygnowali Piotr Gołdyn[25][26], Henryk Seroka[27][28], Robert Szydlik[29][30], Wojciech Tutak[31][32] i Alfred Znamierowski[33][34].

Przypisy

  1. Art. 5 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 162, poz. 1126)
  2. Art. 2a ust. 5 ustawy z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz.U. z 2016 r. poz. 38)
  3. a b Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 723)
  4. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Administracji i Cyfryzacji (Dz.U. z 2011 r. nr 248, poz. 1479)
  5. a b Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 marca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2012 r. poz. 398)
  6. Paweł Dudziński: Herb miasta Kolbuszowej. Przyczynek do prac Komisji Heraldycznej przy MSWiA, [w:] „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, T. IX (XX) (2010), ISSN 1230-803X, s. 123.
  7. a b Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 stycznia 2000 r. w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2000 r. nr 6, poz. 83)
  8. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2008 r. nr 195, poz. 1210)
  9. Komisja Heraldyczna (strona archiwalna). msw.gov.pl
  10. Co warto wiedzieć o tworzeniu symboli jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. mswia.gov.pl
  11. Sejm ustanowił nowe odznaczenie – Krzyż Wschodni. polskieradio.pl, 2016-11-04. [dostęp 2017-01-07].
  12. Podpisane ustawy w grudniu 2016: Ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o ustanowieniu Krzyża Wschodniego – podpisana 28 grudnia 2016 r.. prezydent.pl
  13. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 listopada 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2001 nr 134 poz. 1513)
  14. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 września 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2002 nr 166 poz. 1368)
  15. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2004 nr 144 poz. 1528)
  16. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2008 nr 195 poz. 1210)
  17. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 lipca 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2010 nr 134 poz. 901)
  18. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 sierpnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2015 poz. 1384)
  19. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 marca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2016 poz. 403)
  20. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 września 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2021 poz. 1846)
  21. Pismo Przewodniczącego Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych PAN do Ministra Administracji i Cyfryzacji z dn. 4 grudnia 2014 r., [w:] Studia Źródłoznawcze. Commentationes” 2015, Tom 53, cejsh.icn.edu.pl
  22. Zenon Piech: Sprawozdanie z powołania oraz pierwszego roku działalności Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk, Zenon Piech, [w:] Studia Źródłoznawcze. Commentationes” 2015, Tom 53, cejsh.icn.edu.pl
  23. Pismo Podsekretarza stanu Marka Wójcika w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji z dn. 31 marca 2015 r. (DAP-WZPK.75.34.2015), [w:] Studia Źródłoznawcze. Commentationes” 2015, Tom 53, http://cejsh.icm.edu.pl
  24. Paweł Dudziński: Autoreferat, Postępowanie habilitacyjne w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie: historia, Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów, 2016, ck.gov.pl
  25. Władysławów: W herbie gminy zagości złoty lew, 7 października 2019 r., iturek.net
  26. Wybór najkorzystniejszej oferty, Zapytanie ofertowe pn.: Opracowanie dokumentacji oraz symboli Gminy Radziejowice, Gmina Radziejowice 3 marca 2020 r.
  27. Uchwała nr 23-1557/O/2020 Komisji Heraldycznej z 12 marca 2020 r. w sprawie projektów herbu, flagi, sztandaru, pieczęci, łańcuchów oraz Odznaki Honorowej Gminy Tyrawa Wołoska.
  28. Henryk Seroka, Herb Gminy Tyrawa Wołoska w świetle miejscowej tradycji historycznej i zasad heraldyki – uzasadnienie projektu herbu z opisem projektów flagi, pieczęci, sztandaru, insygniów oraz Odznaki Honorowej, [w:] Flaga, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Weksylologicznego Nr 25 (53) kwiecień-czerwiec 2021, weksylologia.pl
  29. Uchwała nr 49-2060/O/2021 Komisji Heraldycznej z dnia 2 lipca 2021 r.w sprawie projektów herbu. flagi, flagi stolikowej, banneru, sztandaru i pieczęci gminy Łyse
  30. Projekt herbu Gminy Łyse uzyskał pozytywną opinię Komisji Heraldycznej, Oficjalny Serwis Internetowy Gminy Łyse, 17 sierpnia 2021 r., gminalyse.pl
  31. Wojciech Tutak, Heraldyka gminy i miasta Tykocin. Ekspertyza historyczno-geograficzno-heraldyczna, 2019, Załącznik Nr 9 do uchwały Nr XXI/128/2020 Rady Miejskiej w Tykocinie z dnia 6 marca 2020 r., Dziennik Urzędowy Województwa Podlaskiego, edziennik.bialystok.uw.gov.pl
  32. Kogut będzie bardziej dostojny i zgodny z zasadami heraldyki. Kurów zmienia herb, tm/gp, 11 kwietnia 2021, tvn24.pl
  33. Uchwała nr 56-1045/O/2019 Komisji Heraldycznej z dnia 26 lipca 2019 r.w sprawie projektów herbu oraz łańcuchów miasta Suwałki
  34. Stanowisko ws. nowego herbu Suwałk, Urząd Miejski w Suwałkach, 2 grudnia 2019, um.suwalki.pl

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

The Order of the White Eagle.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY 3.0
Order Orła Białego – szkic
36 38 Domaniewska Street in Warsaw - 01.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek Administracji Państwowej przy ul Domaniewskiej 36/38 w Warszawie