Komisja Winograda

Komisja Winograda (hebr. ועדת וינוגרד; oficjalna nazwa komisji: הוועדה לבדיקת ארועי המערכה בלבנון 2006 – Komisja śledcza ds. wydarzeń podczas militarnego zaangażowania w Libanie w 2006) – komisja śledcza powołana w 2006 r. przez rząd izraelski, działająca pod kierownictwem emerytowanego sędziego Elijjahu Winograda, która badała postępowanie władz państwa żydowskiego tuż przed i podczas kryzysu izraelsko-libańskiego w lecie 2006 r. Pierwsze posiedzenie organu miało miejsce 18 września 2006 roku, a przesłuchania świadków rozpoczęły się 2 listopada 2006 r. 30 kwietnia 2007 r. komisja wydała wstępny raport, ostro krytykujący osoby, które zadecydowały o rozpoczęciu konfliktu.

Komisja Winograda była szeroko chwalona, jako przykład istnienia realnych mechanizmów demokratycznej kontroli w izraelskim systemie politycznym, jak również przejaw samokrytycyzmu władz Izraela[1][2][3][4][5][6][7]. Pod wrażeniem jej działalności był nawet lider Hezbollahu, szejk Hasan Nasr Allah[8][9]. Ostateczny raport komisji został ogłoszony w jerozolimskim międzynarodowym centrum konferencyjnym Binjanej Ha-Uma 30 stycznia 2008 r.

Utworzenie komisji

21 sierpnia 2006 r. grupa złożona ze zdemobilizowanych izraelskich rezerwistów oraz rodziców żołnierzy zabitych podczas konfliktu izraelsko-libańskiego w 2006 r. wezwała premiera Izraela Ehuda Olmerta do rezygnacji i powołania komisji śledczej mające zbadać nieprawidłowości, jakie ich zdaniem miały miejsce podczas wojny. Rozpoczęli oni protest przed gmachem Knesetu, rozbiwszy przed nim namiot. 25 sierpnia grupa miała już ponad 2 tys. członków, włączając w to wpływowy Ruch na Rzecz Dobrego Rządu[10]. 28 sierpnia Olmert poinformował, że nie powstanie jedna komisja śledcza, ale dwie mniejsze. Pierwsza z nich zajęła się sprawami związanymi z działalnością polityków przed i podczas konfliktu, druga – poczynaniem wojskowych. Zdecydowano, że na ich czele staną – odpowiednio – były dyrektor Mosadu Nahum Admoni i były szef sztabu generalnego izraelskich sił zbrojnych Amnon Lipkin-Szachak[11]. 11 października zadecydowano, że Admoniego zastąpi emerytowany sędzia Elijjahu Winograd, a status jego zespołu zostanie podwyższony – organ stał się oficjalną rządową komisją.

Raport

W raporcie komisji Winograda konflikt z Libanem określony został jako zaprzepaszczona szansa. Jak napisano w dokumencie, Izrael rozpoczął długą wojnę, która zakończyła się bez jednoznacznego militarnego zwycięstwa[12]. Według twórców raportu:

Paramilitarna organizacja złożona z kilku tysięcy ludzi stawiała opór, przez kilka tygodni, najsilniejszej armii na Bliskim Wschodzie, która cieszyła się pełnym panowaniem w powietrzu oraz przewagą liczebną i technologiczną[12].

Ponadto, komisja zauważyła, że ataki rakietowe Hezbollahu były przeprowadzane przez cały okres konfliktu, a IDF nie udzielił żadnej efektywnej odpowiedzi na te działania. Skrytykowano zbyt późną ofensywę lądową armii izraelskiej: Nie osiągnęła ona celów militarnych i nie została zakończona[12]. W raporcie można przeczytać także, że reakcja na porwanie przez Hezbollah dwóch izraelskich żołnierzy musiał być wyborem pomiędzy

a) krótkim, bolesnym i nieoczekiwanym ciosem w Hezbollah (...), b) działaniem mającym przynieść znaczącą zmianę w rzeczywistości południowego Libanu, z dużą lądową operacją, (...) [okupacją] południa Libanu i oczyszczeniem go [z Hezbollahu]. (...) Fakt, że Izrael wyruszył na wojnę przed zadecydowaniem, którą opcję wybrać, przy braku strategii zakończenia konfliktu, wskazuje na znaczne nieprawidłowości w procesie decyzyjnym[12].

Przy tak opisanych niedociągnięciach, komisja zauważyła, że Rezolucja 1701 Rady Bezpieczeństwa ONZ[13] i jej jednogłośne przyjęcie, były sukcesem Izraela[12].

Członkowie

Skład komisji na 18 września 2006:

Przypisy

  1. ↑ Scott MacLeod: What the Winograd Report Means for America. [dostęp 2009-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 października 2007)]. (ang.).
  2. ↑ Andrew Lee Butters: Why Olmert Is Hanging On. Time, 4 maja 2007. [zarchiwizowane z tego adresu (3 lutego 2008)]. (ang.).
  3. ↑ A harsh, healthy verdict on Israel's war in Lebanon. International Herald Tribune, 2 maja 2007. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-04)]. (ang.).
  4. ↑ 'Olmert's Fight For Survival Is Hopeless'. Der Spiegel, 2 maja 2007. (ang.).
  5. ↑ Caroline Glick: Three Cheers for Israeli Democracy. RealClearPolitics, 10 marca 2007. (ang.).
  6. ↑ Leon Botstein: Rosner's Guest. Haaretz, 14 maja 2007. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-18)]. (ang.).
  7. ↑ Guy Senbel: France, Israel: Vive La Democratie!. Guysen Israel News, 5 maja 2007. [dostęp 2009-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 września 2007)]. (ang.).
  8. ↑ Nasrallah praises Israel's investigation of war. Jerusalem Post, 12 maja 2007. (ang.).
  9. ↑ Nasrallah praises Winograd report; Siniora: No mention of destruction in Lebanon. Haaretz, 2 maja 2007. (ang.).
  10. ↑ Neta Sela: Hundreds support protesting reservists. Ynetnews, 24 sierpnia 2006. [dostęp 2009-01-01]. (ang.).
  11. ↑ Mabat. Israel Broadcasting Authority, 28 sierpnia 2006. [zarchiwizowane z tego adresu (20 sierpnia 2006)]. (hebr.).
  12. ↑ a b c d e English Summary of the Winograd Commission Report. New York Times, 30 stycznia 2008. [dostęp 2009-01-01]. (ang.).
  13. ↑ 11 sierpnia 2006 roku Rada Bezpieczeństwa ONZ jednogłośnie przyjęła Rezolucję 1701, mającą na celu zakończenie wojny. Dokument, który został zaakceptowany zarówno przez izraelski, jak i libański rząd, wzywał do rozbrojenia Hezbollahu, wycofania wojsk izraelskich z Libanu i wprowadzenie na ich miejsce armii libańskiej oraz powiększenia oddziałów UNIFIL w południowej części tego kraju.

Linki zewnętrzne