Kompania Saperów KOP „Czortków”

Kompania Saperów KOP „Czortków”
Kompania Saperów KOP „Podole”
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1931
Rozformowanie1939
Nazwa wyróżniająca„Podole”, „Czortków”
Tradycje
RodowódOśrodek Wyszkolenia Pionierów
4 Brygady Ochrony Pogranicza
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Numerkryptonimowy: 45[a].
DyslokacjaCzortków
Rodzaj wojsksaperzy
PodległośćBrygada KOP „Podole”
pułk KOP „Czortków”
Saperzy KOP w 1938.jpg

Kompania Saperów KOP „Czortków” – pododdział saperów Korpusu Ochrony Pogranicza.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W kwietniu 1928 roku 25 batalion odwodowy sformował w Mostach Wielkich ośrodek wyszkolenia pionierskiego przy 4 Brygadzie Ochrony Pogranicza[2][3][4]. Z dniem 1 marca 1931 roku ośrodek został zlikwidowany, a na jego bazie i drużyn pionierskich batalionów utworzona została kompania pionierów „Podole”. Nowo utworzona kompania została tymczasowo rozmieszczona w Czortkowie w pomieszczeniach 25 batalionu[5]. Dowódcą kompanii został dotychczasowy komendant ośrodka wyszkolenia pionierskiego. Pod względem służbowym kompania podległa dowódcy brygady, a pod względem wyszkolenia specjalistycznego dowódcy korpusu. Jednostką formującą był 25 batalion KOP „Czortków”[6]. Dla potrzeb formującej się kompanii 63 szeregowców oddelegował 3 pułk piechoty Legionów[7].

W sierpniu 1934[b]roku została sformowana kompania saperów typu III dla Brygady KOP „Podole”, jako jej organiczny pododdział[8].

Rozkazem dowódcy KOP z 23 lutego 1937 roku została zapoczątkowana pierwsza faza reorganizacji Korpusu Ochrony Pogranicza „R.3”[10]. Jej wynikiem było między innymi ustalenie nazwy kompanii na „kompania saperów KOP «Czortków»”[11]. Jednostką administracyjną dla kompanii był batalion KOP „Czortków”[12].

Wiosną 1939 roku jeden pluton saperów pod dowództwem porucznika Leona Miazgi został przetransportowany w rejon operacyjny Armii „Łódź” i tam włączony w skład 1 pułku kawalerii KOP, jako pluton pionierów[13].

30 sierpnia 1939 roku kompania weszła w skład pułku KOP „Czortków”. W kampanii wrześniowej kompania walczyła w obronie Lwowa.

Struktura organizacyjna kompanii

Organizacja pokojowa kompanii saperów typu III[8]:

  • dowódca kompanii
  • drużyna gospodarcza
  • I pluton saperów a. trzy drużyny
  • II pluton saperów a. trzy drużyny

Stan osobowy kompanii wynosił 92 żołnierzy, w tym 3 oficerów, 9 podoficerów i 80 saperów.

Kadra kompanii

Dowódcy kompanii:

  • kpt. sap. Edward Paweł Michałowski (11 IV 1933 – 7 VI 1934 → 3 bsap[14])
  • kpt. sap. Eugeniusz Krzemiński[c]. (7 VI 1934 – VIII 1939 → dowódca saperów 36 DP[15][16])

Oficerowie:

  • por. sap. Leon Miazga[17]
  • ppor. sap. Stanisław Zygmunt Dobosz (29 III 1915 – 1940 Charków)[18][19]

Uwagi

  1. ↑ Zarządzenie szefa sztabu KOP ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna w sprawie używania w dowództwie KOP kryptonimów zamiast nazw jednostek KOP[1]
  2. ↑ Cutter w swoich publikacjach, powołując się na dokument „Organizacja kompanii saperów KOP , Ldz.1293/org/tj. z 18 V 1934” podaje, że kompanie saperów zorganizowano w 1934 roku[8]. Zdaniem Prochwicza informacja ta jest błędna, a właściwa data to rok 1931[9]
  3. ↑ Eugeniusz Krzemiński (1899-1940), kpt. sap., w KOP od 1934 roku. Do mobilizacji dowódca kompanii saperów KOP „Czortków”. W kampanii wrześniowej wraz z kompanią brał udział w obronie Lwowa. Po poddaniu Lwowa Armii Czerwonej uwięziony. Więzień obozu w Starobielsku. Zamordowany przez NKWD → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 728

Przypisy

  1. ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 427.
  2. ↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 19/1927.
  3. ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 123.
  4. ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 54.
  5. ↑ Zarządzenie nr L.700/Tjn.Og.Org/31 ↓, s. 10-11.
  6. ↑ Zarządzenie nr L.700/Tjn.Og.Org/31 ↓, s. 1-2.
  7. ↑ Zarządzenie nr L.700/Tjn.Og.Org/31 ↓, s. 3.
  8. ↑ a b c Cutter 2005 ↓, s. 50.
  9. ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 43.
  10. ↑ Prochwicz 3/1994 ↓, s. 157.
  11. ↑ Zarządzenie nr L.500/Tjn.Og.Org/37 ↓, s. 3.
  12. ↑ Zarządzenie nr L.500/Tjn.Og.Org/37 ↓, s. 2 zał. 47.
  13. ↑ Prochwicz 4/1994 ↓, s. 5.
  14. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 95. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 182.
  15. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 180.
  16. ↑ Cutter 2005 ↓, s. 366.
  17. ↑ Cutter 2005 ↓, s. 358.
  18. ↑ Rocznik oficerski 1939 s. 255
  19. ↑ Polscy saperzy polegli w latach 1944 - 2010 s. 41

Bibliografia

  • Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
  • Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. Organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
  • Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
  • Zdzisław Józef Cutter: Saperzy polscy 1918-1939. Organizacja, szkolenie i wyposażenie materiałowo-techniczne. Wrocław: 2001. ISBN 83-87384-05-4.
  • Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
  • Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny. Część II. Przemiany organizacyjne i przygotowania wojenne KOP w 1939 roku. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (150), s. 3-13, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
  • Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Zarządzenie organizacyjne dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza w sprawie reorganizacji brygad KOP nr L.dz. KOP 1025/tjn./og.org./29 z 6 lipca 1929 roku.
  • Zarządzenie dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza w sprawie organizacji kompanii pionierów nr L.700/Tjn.Og.Org/31 z lutego 1931.
  • Zarządzenie dowódcy KOP w sprawie reorganizacji Korpusu Ochrony Pogranicza („R.3” I Faza) nr L.500/Tjn.Og.Org/37 z 23 lutego 1937 roku.
  • Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
Korpus Ochrony Pogranicza
Brygady
Pułki
piechoty
Bataliony
graniczne
odwodowe
forteczne
Kawaleria
szwadrony
Artyleria
Saperzy
Wywiad
Placówki wywiadowcze KOP nr
Ekspozytury Oddziału II Szt. Gen.
Jednostki
sformowane
przez KOP
Kompanie
graniczne
Strażnice
Saperzy i pionierzy II RP
Instytucje centralne
Szkolnictwo
Grupy saperów
Brygady saperów
Pułki saperów
Bataliony saperów (1921-1929)
Bataliony saperów (1929-1939)
Bataliony saperów (1939)
Kompanie saperów KOP (1931-1939)

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Saperzy KOP w 1938.jpg
Rozmieszczenie i podległość kompanii saperów Korpusu Ochrony Pogranicza w 1938