Kompania graniczna KOP „Filipów”
| ||
Historia | ||
Państwo | II Rzeczpospolita | |
Sformowanie | 1927 | |
Rozformowanie | 1939 | |
Organizacja | ||
Dyslokacja | Filipów | |
Formacja | Korpus Ochrony Pogranicza | |
Podległość | batalion KOP „Suwałki” |
Kompania graniczna KOP „Filipów” – pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Kompania graniczna KOP Filipów sformowana została w strukturze odwodowego batalionu KOP Suwałki.
Służba graniczna
Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompania ochraniała pododcinek graniczny, a ten z kolei dzielił się na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[1]. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza[2].
Jako rozgraniczenie odcinka granicznego ze Strażą Graniczną przyjęto linię: słup graniczny nr 202 – Jankielówka – Podworonowo – Sucha Wieś[3].
- Sąsiednie kompanie graniczne
- Straż Graniczna ⇔ 1 kompania graniczna KOP „Wiżajny” – 1928[4], 1929[5], 1932[6] i 1934[7]
- Straż Graniczna ⇔ 1 kompania graniczna KOP „Rutka-Tartak” – 1938[8]
Struktura organizacyjna
Strażnice kompanii w latach 1928 – 1929[4][5]
- strażnica KOP „Wiłówka”[a]
- strażnica KOP „Lipówka”[b]
- strażnica KOP „Wierciochy”[c]
- strażnica KOP „Bakałarzewo”[d]
- strażnica KOP „Filipów”[e]
- strażnica KOP „Czarne”[f]
- strażnica KOP „Przerośl”[g]
- strażnica KOP „Prawy Las”[h]
- strażnica KOP „Rakówek”[i]
Strażnice kompanii w 1932[6] i w 1934[7][j]
- strażnica KOP „Lipówka” (9,500)
- strażnica KOP „Wierciochy” (11 km)
- strażnica KOP „Bakałarzewo” (9,800 km)
- posterunek stały „Karolin”[k]
- strażnica KOP „Filipów” (7,500 km)
- strażnica KOP „Czarne” (9 km)
- strażnica KOP „Przerośl” (10 km)
- strażnica KOP „Prawy Las” (6,500 km)
- strażnica KOP „Polulkiemie” (9,400 km)
Strażnice kompanii w 1938[8]
- strażnica KOP „Lipówka”
- strażnica KOP „Wierciochy”
- strażnica KOP „Bakałarzewo”
- strażnica KOP „Filipów”
- strażnica KOP „Czarne”
- strażnica KOP „Przerośl”
- strażnica KOP „Prawy Las”
- strażnica KOP „Polulkiemie”
Żołnierze kompanii
Dowódcy kompanii[9]:
stopień | Imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
---|---|---|---|
mjr | Stanisław Godycki-Ćwirko | 1927 - VI 1928 | kwatermistrz batalionu |
kpt | Bronisław Feliks Łoziński | VI 1928 − 21 I 1931 | kwatermistrz batalionu |
kpt. | Jan Jerzowski | 10 IV 1931 − IV 1932 | |
kpt. | Antoni Marciniec | III 1933 − IX 1937 | |
kpt. | Jan Batorski | IX 1937 − II 1939 |
Uwagi
- ↑ wieś Witówka, gmina Dowspuda, powiat augustowski, województwo białostockie
- ↑ wieś Lipówka, gmina Dowspuda, powiat augustowski, województwo białostockie
- ↑ wieś Wierciochy, gmina Koniecbór, powiat suwalski, województwo białostockie
- ↑ osada Bakałarzewo, gmina Wólka, powiat suwalski, województwo białostockie
- ↑ osada Filipów, gmina Filipów, powiat suwalski, województwo białostockie
- ↑ wieś Czarne, gmina Filipów, powiat suwalski, województwo białostockie
- ↑ wieś Przerośl Nowa, gmina Przerośl, powiat suwalski, województwo białostockie
- ↑ wieś Prawy Las, gmina Przerośl, powiat suwalski, województwo białostockie
- ↑ wieś Rakówek, gmina Wiżajny, powiat suwalski, województwo białostockie
- ↑ W nawiasach podano szerokość ochranianego pododcinka.
- ↑ Dowódcami posterunku stałego „Karolin” byli: kpr. Jan Zawada (do IV 1935 roku), kpr. ndt. Antoni Tarnowski ( IX 1935 roku) i kpr. zaw. Walenty Płachta (od 10 I do 13 XI 1938 roku)
Przypisy
- ↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 312-314.
- ↑ Rozkazy organizacyjne Maz. IO ↓, s. 8.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 11/1928.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 11/1929.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 7/1932.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 50/1934.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 81/1938.
- ↑ Ochał 2010 ↓, s. 56-57.
Bibliografia
- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
- Artur Ochał: Batalion KOP „Suwałki” 1927-1939. Suwałki: Muzeum Okręgowe w Suwałkach, 2010. ISBN 978-83-61494-24-9.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1929, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy organizacyjne Mazowieckiego Inspektoratu Okręgowego 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Rozmieszczenie batalionu odwodowego Suwałki w 1938 roku, ze szczególnym uwzględnieniem kompanii granicznej KOP Fliipów