Kompania graniczna KOP „Kalety”
| ||
Historia | ||
Państwo | ![]() | |
Rozformowanie | 1939 | |
Organizacja | ||
Dyslokacja | Kalety[a] | |
Formacja | Korpus Ochrony Pogranicza | |
Podległość | batalion KOP „Sejny” |
Kompania graniczna KOP „Kalety” – pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-litewskiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na podstawie rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych nr 1099 ze stycznia 1926 roku, w trzecim etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza, sformowano 23 batalion graniczny [1], a w jego składzie 3 kompanię graniczną KOP. W listopadzie 1936 roku kompania etatowo liczyła 2 oficerów, 9 podoficerów, 5 nadterminowych i 82 żołnierzy służby zasadniczej[b] W 1939 roku 3 kompania graniczna KOP „Kalety” podlegała dowódcy batalionu KOP „Sejny”[3].
Służba graniczna
Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[4]. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza[5].
3 kompania graniczna „Kalety” w 1934 roku ochraniała odcinek granicy państwowej szerokości 45 kilometrów 650 metrów[6].
Sąsiednie kompanie graniczne:
- 2 kompania graniczna KOP „Hołny Wolmera” ⇔ 1 kompania graniczna KOP „Druskienniki” – 1928[7] i w 1938[8]
Struktura organizacyjna
Strażnice kompanii w 1928[7]
- strażnica KOP „Budwieć”
- strażnica KOP „Stanowisko”
- strażnica KOP „Jelinki”
- strażnica KOP „Kodź”
- strażnica KOP „Studzianka”
- strażnica KOP „Cotta 111”[c]
- strażnica KOP „Igorka”
Strażnice kompanii w latach 1932 – 1939[10][11][8][3]
- strażnica KOP „Stanowisko”
- strażnica KOP „Jalinki”[d]
- strażnica KOP „Studzianka”
- strażnica KOP „Cotta”
- strażnica KOP „Igorka”
Dowódcy kompanii
- kpt. Eugeniusz Ratyński
- kpt. Antoni Kwiatkowski[e]
Uwagi
- ↑ wieś Kalety, gmina Giby, powiat suwalski, województwo białostockie.
- ↑ Wykaz stanów etatowych oficerów, podoficerów i żołnierzy KOP przesłanych przez ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna ze sztabu KOP do I oficera do zleceń GISZ płk. dypl. Kazimierza Glabisza[2].
- ↑ W komunikatach dyslokacyjnych występuje jako Cołta [9].
- ↑ W komunikatach dyslokacyjnych występuje jako Jelinki[9].
- ↑ Antoni Kwiatkowski, ur. 1902, kpt. piech., w KOP od 1936 roku. Do mobilizacji dowódca 3 kompanii granicznej „Kalety” baonu KOP „Sejny”. We wrześniu 1939 roku na dotychczas zajmowanym stanowisku. 24 września 1939 wraz z resztkami baonu przeszedł granicę z Litwą. Internowany na Litwie[12].
Przypisy
- ↑ Prochwicz 3/1994 ↓, s. 152.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 364.
- ↑ a b Szubański 2000 ↓, s. 88.
- ↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 312-314.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 289.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 11/1928.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 81/1938.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne ↓.
- ↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 7/1932.
- ↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 52/1934.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 729.
Bibliografia
- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułkusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Rozmieszczenie batalionu granicznego Sejny w 1938 roku; ze szczególnym uwzględnieniem pododdziałów granicznych
Świetlica Korpusu Ochrony Pogranicza w Kaletach. Fotografia grupowa żołnierzy KOP-u i miejscowej ludności na tle nowej izby żołnierskiej. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-W-1796