Konarzewo (powiat poznański)

Artykuł

52°20′9″N 16°43′8″E

- błąd

38 m

WD

52°19'59.9"N, 16°43'0.1"E, 52°20'7.55"N, 16°43'7.21"E

- błąd

14 m

Odległość

334 m

Konarzewo
wieś

Pałac w Konarzewie
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

poznański

Gmina

Dopiewo

Sołectwo

Konarzewo

Liczba ludności (2022)

2250[1]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-070[2]

Tablice rejestracyjne

PZ, POZ

SIMC

0582829

Położenie na mapie gminy Dopiewo
Mapa konturowa gminy Dopiewo, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Konarzewo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Konarzewo”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Konarzewo”
Ziemia52°20′09″N 16°43′08″E/52,335833 16,718889

Konarzewowieś w Polsce należąca do województwa wielkopolskiego, w powiecie poznańskim, w gminie Dopiewo[3], Położona 15 km na południowy zachód od Poznania, przy drodze ekspresowej S5 łączącej Poznań z Wrocławiem, w bezpośrednim sąsiedztwie węzła Konarzewo. Liczba mieszkańców na dzień 31 sierpnia 2020 zameldowanych na stałe wynosi 2022.

Położenie

Wieś położona w otulinie Wielkopolskiego Parku Narodowego, 5 km na południowy zachód znajduje się obszar ochrony ścisłej Trzcielińskie Bagno. Na północnym krańcu miejscowości przebiega autostrada A2 Berlin - Poznań - Warszawa. Dla jadących autostradą A2 w kierunku Poznania w pobliżu miejscowości znajduje się Miejsce Obsługi Podróżnych Konarzewo.

Części wsi

Integralne części wsi Konarzewo[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0582835Glinkiczęść wsi

Historia

Prawdopodobnie pierwszy drewniany kościół wybudowano w miejscu obecnego jeszcze w XII w. Dokładniejsze informacje pojawiają się w dokumentach z 1370 r. z których dowiadujemy się, że był on pod wezwaniem św. Marcina i św. Piotra w Okowach. Jego fundatorami byli najprawdopodobniej Drogosławowie, którzy wówczas dziedziczyli Konarzewko. Miejsce drewnianego kościoła zastąpił na przełomie XVI/XVII wieku murowany kościół wzniesiony przez rodzinę Ostaszewskich. Został on poświęcony św. Marcinowi w roku 1636.

Wieś szlachecka położona była w 1580 w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6]. Do końca XVI w. właścicielami Konarzewa był ród Konarzewskich. Ostatnim dziedzicem był ksiądz Andrzej Konarzewski, od którego dobra te kupił Jan Wilczyński, by następnie sprzedać je w 1612 za 10,000 złp. Pawłowi Ostaszewskiemu herbu Ostoja, synowi Mikołaja z Ostaszewa Wielkiego. Paweł Ostaszewski żeniąc się w roku 1613 z Barbarą Piegłowską, córką Mikołaja, cześnika królewskiego, przed ślubem oprawił jej na połowie Konarzewa 2500 zł posagu. Nie żył już w roku 1645, a jego synowie sprzedali wieś rodzinie Radomickich.[7]

Jak wynika z dekretu z dnia 25 października 1786 władza duchowna połączyła parafię Konarzewo z parafią w Dopiewie - postanowiono wówczas, że kościołem parafialnym będzie świątynia konarzewska. Dlatego też w 1803 roku rozebrano kościół dopiewski. w 1938 kardynał August Hlond ponownie z parafii konarzewskiej wydzielił nową parafię dopiewską.

W dniu wybuchu II wojny światowej proboszczem parafii był ks. Jan Laskowski, który przybył do Konarzewa z Wrześni, po Strajku Dzieci Wrzesińskich, którego był duchowym przywódcą. Niemcy weszli do wsi 1 września i rozbili swój posterunek na placu przy kościele. Parafianie przez dwa miesiące mogli swobodnie uczestniczyć we wszystkich nabożeństwach odprawianych w kościele. Okupanci znając przeszłość ks. Laskowskiego często zjawiali się u niego i kontrolowali jego poczynania. W piwnicy plebanii przechowywany był przywieziony potajemnie z Buku łaskami słynący obraz Matki Boskiej Literackiej, przy którym każdego dnia modlił się samotnie ks. Jan Laskowski. 17 października na plebanii zjawiło się gestapo, aby przesłuchać proboszcza. Po tej wizycie, o godzinie 14.20 ks. Jan zmarł na atak serca. Został pochowany na cmentarzu parafialnym, a jego pogrzeb ze względów bezpieczeństwa należał do skromnych, choć uczestniczyło w nim wielu parafian.

Opieką duszpasterską nad parafianami zajął się po śmierci proboszcza ksiądz Czesław Sibliski z Dopiewa. Jego posługa nie trwała długo. Hitlerowcy aresztowali go 21 stycznia 1940 i więzili najpierw w Forcie VII, później w Chludowie i Lublinie. Życie zakończył w obozie Dachau, w którym zmarł 2 grudnia 1942 roku. Po aresztowaniu ks. Sibliskiego ówczesna dziedziczka Konarzewa Teresa Czartoryska poprosiła ks. Józefa Molskiego ze Skórzewa, aby co 2 tygodnie przyjeżdżał do Konarzewa i odprawiał Msze święte. 25 września 1940 roku z polecenia bpa Walentego Dymka przybył do Konarzewa nowy kapłan ks. Stanisław Waraczewski, który gorliwie troszczył się o ducha swoich parafian. Podczas próby śpiewów kościelnych 9 grudnia 1940 został wraz z młodzieżą aresztowany. Parafian po kilku dniach zwolniono, natomiast ks. Stanisław nie powrócił już do Konarzewa, którego osadzono najpierw w Forcie VII, a później wywieziono do Oświęcimia, gdzie zmarł 10 września 1941. Po tym wydarzeniu duszpasterzował ponownie ks. Józef Molski ze Skórzewa. Podzielił on los wielu wielkopolskich kapłanów. Aresztowano go 6 października 1941 i osadzono w Forcie VII, a następnie przewieziono do Dachau, w którym zginął 1 sierpnia 1942.

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Konarzewo, po jej zniesieniu w gromadzie Dopiewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego.

Urodził się tu Stanisław Wolnowski (ur. 5 listopada 1893, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

W majątku, w Konarzewie w 1934 roku, urodziła się Urszula Czartoryska krytyczka, kuratorka wystaw, w tym światowych, nazywana Wielką Damą Polskiej Fotografii[8].

Zabytki

Sport

W miejscowości funkcjonuje klub sportowy Orkan Konarzewo, założony w 1949 roku.

Zobacz też

  • jezioro Konarzewskie

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 494 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-05-24].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 14.
  7. Teki Włodzimierza Dworzaczka: Ostaszewscy h. Ostoja
  8. http://fototapeta.art.pl/fti-ucz.html

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Dopiewo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Dopiewo, Polska
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Poznań County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Poznań County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.69 N
  • S: 52.14 N
  • W: 16.43 E
  • E: 17.41 E