Konflikt w Sinciangu

Protestujący Ujgurowie z flagą Wschodniego Turkiestanu przed budynkiem ONZ w Nowym Jorku w 2014 roku
Lokalizacja Sinciangu na mapie Chin

Konflikt w Sinciangu – konflikt w północno-zachodnim, autonomicznym regionie Sinciang w Chinach, skupionym wokół relacji pomiędzy władzami chińskimi a Ujgurami, mniejszością pochodzenia tureckiego, która stanowi największą grupę etniczną w tym regionie.

Chociaż konflikt sięga 1931 roku, czynniki takie jak masowa, sponsorowana przez państwo migracja Chińczyków Han od lat 50. do 70. XX wieku, polityka rządu promująca chińską jedność kulturową, karanie przejawów tożsamości ujgurskiej oraz ostre reakcje na separatyzm przyczyniły się do napięć między Ujgurami a policją regionu i Chińczykami. Przybierały one formę zarówno częstych ataków terrorystycznych, jak i szerszych niepokojów społecznych, takich jak zamieszki w Baren Township, bombardowania autobusów Urumczi (Ürümqi) w 1997 roku, protesty w Ghulija, incydent w Shaoguan w czerwcu 2009 roku, zamieszki w Urumczi w lipcu 2009 roku, atak na Hotan w 2011 roku, atak na Urumczi w kwietniu 2014 roku, atak na Urumczi w maju 2014 roku, atak w Kunming w 2014 roku i atak w kopalni Aksu w 2015 roku[1][2][3][4][5]. Mniej skrajne organizacje ujgurskie, takie jak Światowy Kongres Ujgurów, potępiają totalitaryzm, nietolerancję religijną i terroryzm jako instrumenty polityki[6].

W późniejszych latach media zachodnie donosiły o masowej inwigilacji i uwięzieniu bez procesu ponad miliona Ujgurów i innych mniejszości muzułmańskich w „obozach reedukacyjnych”, porównywanych do radzieckich gułagów. Liczne raporty mówią, że wiele z tych mniejszości było wykorzystywanych do pracy przymusowej w ramach programu „reedukacji przez pracę”, rzekomo zniesionego w 2013 r. Ujgurskie kobiety są nieraz zmuszane do poślubiania Chińczyków lub sterylizowane. Zachodni obserwatorzy nazwali kampanię sinizacji przykładem ludobójstwa demograficznego i kulturowego[7][8][9][10][10][11][12][13].

Zarzuty te zostały odrzucone przez rząd chiński i były przedmiotem sporu na 41. Radzie Praw Człowieka ONZ (UNHRC). 22 kraje, w większości zachodnie, potępiły traktowanie Ujgurów w rejonie Sinciang przez Chiny w lipcu 2019 roku[14][15]. W dniu 12 lipca zróżnicowana grupa 37 krajów wystosowała do UNHRC list, w którym broniła chińskiego traktowania Ujgurów i innych mniejszości w rejonie Sinciang. Grupa obejmowała kraje takie jak Rosja, Nigeria, Filipiny i wiele krajów muzułmańskich, jak Arabia Saudyjska, Egipt, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Pakistan. Później do tego oświadczenia dołączyło 13 kolejnych krajów[16]. Według obserwatorów zachodnich kraje popierające Chiny próbują osłabić międzynarodowe poparcie dla praw człowieka lub zostały przez Chiny przekupione obietnicami pomocy czy inwestycji. W maju 2020 roku Kongres Stanów Zjednoczonych jednomyślnie przegłosował ustawę piętnującą chińskie łamanie praw człowieka w Sinciangu[17].

Zobacz też

  • ludobójstwo Ujgurów

Przypisy

  1. ↑ Devastating Blows, Human Rights Watch, 11 kwietnia 2005 [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  2. ↑ China 'holding at least 120,000 Uighurs in re-education camps', the Guardian, 25 stycznia 2018 [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  3. ↑ Echo Huang, China is confiscating the passports of citizens in its Muslim-heavy region, Quartz [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  4. ↑ Lindsey Kennedy, Nathan Paul Southern, China created a new terrorist threat by repressing this ethnic minority, Quartz [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  5. ↑ “Eradicating Ideological Viruses”, Human Rights Watch, 9 września 2018 [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  6. ↑ About, World Uyghur Congress [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  7. ↑ Austin Ramzy, Chris Buckley, ‘Absolutely No Mercy’: Leaked Files Expose How China Organized Mass Detentions of Muslims, „The New York Times”, 16 listopada 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  8. ↑ What happens when China’s Uighurs are released from re-education camps, „The Economist”, ISSN 0013-0613 [dostęp 2020-10-30].
  9. ↑ ‘Cultural genocide’: China separating thousands of Muslim children from parents for ‘thought education’, The Independent, 5 lipca 2019 [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  10. ↑ a b Catherine Philp, Diplomatic Correspondent, ‘Cultural genocide’ for repressed minority of Uighurs, ISSN 0140-0460 [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  11. ↑ Grupa Wirtualna Polska, BBC pokazało wideo z Chin. Wcześniej świat znał jedynie plotki, o2.pl, 20 lipca 2020 [dostęp 2020-10-30] (pol.).
  12. ↑ Mateusz Mazzini, Bez litości – tak Chiny traktują Ujgurów i inne muzułmańskie mniejszości, www.polityka.pl, 2019 [dostęp 2020-10-30] (pol.).
  13. ↑ "Demograficzne ludobójstwo". Chiny zmuszają muzułmanki do sterylizacji i antykoncepcji, PolskieRadio24.pl [dostęp 2020-10-30].
  14. ↑ More than 20 ambassadors condemn China's treatment of Uighurs in Xinjiang, amp.theguardian.com [dostęp 2020-10-30].
  15. ↑ UN: Unprecedented Joint Call for China to End Xinjiang Abuses, Human Rights Watch, 10 lipca 2019 [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  16. ↑ Joint Statement delivered by Permanent Mission of Belarus at the 44th session of Human Rights Council, www.china-un.ch [dostęp 2020-10-30].
  17. ↑ Maria Kruczkowska, Kongres USA broni Ujgurów. Ustawa o łamaniu przez Chiny ich praw przeszła jednogłośnie, wyborcza.pl, 28 maja 2020 [dostęp 2020-10-30].

Media użyte na tej stronie

China Xinjiang.svg

An SVG map of China with the Xinjiang autonomous region highlighted

Legend:
China map legend.png

The orange area is Aksai Chin, a part of Xinjiang which is claimed by India.