Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Konfrontacje”

Festiwal Konfrontacje Teatralne
Theatre Confrontations Festival
Ilustracja
Konfrontacje Teatralne logo
Lata aktywności

od 1996

Miejsce

Lublin

Organizator

Strona internetowa

Festiwal Konfrontacje Teatralne – festiwal teatralny odbywający się od 1996 roku w Lublinie, organizowany przez Centrum Kultury w Lublinie. Prezentuje dokonania zarówno teatrów alternatywnych, jak i tradycyjnych. Jest uznawany za jeden z najbardziej znaczących wydarzeń kulturalnych w regionie. Program skupia się wokół idei konfrontacji różnych form, tradycji teatralnych i sposobów rozumienia teatru, wywodzących się z różnych środowisk i regionów,a także prezentowanie dokonań najciekawszych osobowości teatralnych polskiej i światowej sceny.

Twórcy festiwalu

Do odrodzenia się festiwalu w nowej formie przyczynili się twórcy związani z lubelskim środowiskiem teatralnym: Janusz Opryński (Teatr Provisorium), Cezary Karpiński (Teatr im. J. Osterwy w Lublinie), Leszek Mądzik (Scena Plastyczna KUL), Tomasz Pietrasiewicz (Teatr NN), Włodzimierz Staniewski (OPT Gardzienice) i Aleksander Szpecht (Centrum Kultury w Lublinie).

Historia

Lubelskie Konfrontacje Teatralne sięgają do bogatej tradycji festiwali teatralnych w Lublinie. Nawiązują m.in. do Lubelskiej Wiosny Teatralnej – odbywającego się w latach 60. i 70. XX wieku popularnego festiwalu stworzonego przez Andrzeja Rozhina i Teatr Gong 2 oraz ludzi związanych ze środowiskiem studenckim skupionym wokół Chatki Żaka (patrz: UMCS) Konfrontacji Młodego Teatru.

Początki i okres komisaryczny.

W styczniu 1996, z inicjatywy reżysera i dyrektora Teatru Provisorium Janusza Opryńskiego powołano Radę Programową nowej odsłony Festiwalu. W jej skład, oprócz Opryńskiego weszli: Cezary Karpiński (ówczesny dyrektor Teatru im. J. Osterwy w Lublinie), Leszek Mądzik (twórca Sceny Plastycznej KUL), Tomasz Pietrasiewicz (twórca Teatru NN), Włodzimierz Staniewski (twórca OPT Gardzienice) i Aleksander Szpecht (dyrektor Centrum Kultury w Lublinie). Dyrektorem Festiwalu został Janusz Opryński. Celem postawionym przez Radę było konfrontowanie dokonań lubelskiego środowiska teatralnego z osiągnięciami zespołów z innych ośrodków w Polsce oraz prezentację najciekawszych nurtów w teatrze światowym. Pierwsza pełna nazwa Festiwalu brzmiała Międzynarodowy Festiwal Teatralny w Lublinie „Konfrontacje Teatralne”.

Początkowo kolejne edycje miały charakter komisaryczny, każdy z członków Rady proponował swoją wizję festiwalu i wybierał uczestniczących artystów. W kolejnych latach byli to odpowiednio Opryński (1996, 1999), Staniewski (1997, 2002), Mądzik (1998, 2003). Opryński podkreślał więź z teatrami wyrastającymi ze studenckiego ruchu i zaangażowanymi społecznie. Włodzimierz Staniewski starał się zgromadzić zespoły w nurcie antropologicznym, Leszek Mądzik zapraszał do Lublina bogatą reprezentację teatru plastycznego.

Edycje z hasłem wywoławyczym

Od roku 1999 Opryński przyjął rolę dyrektora artystycznego i odpowiedzialność za program Festiwalu. Od czwartej edycji nazwa Festiwalu została skrócona do Międzynarodowy Festiwal „Konfrontacje Teatralne”. Od tego roku główną osią tematyczną była konfrontacja teatrów ze Wschodu i Zachodu, a program był porządkowany wokół haseł wywoławczych. Były to m.in. prezentacja teatru litewskiego (2000), teatry „dwóch mocarstw”, czyli Rosji i Stanów Zjednoczonych (2002); w 2004 wydarzenia Festiwalu były poświęcone obchodom Roku Gombrowicza; w 2008 zaproszono teatry zajmujące się tematyką żydowską.

W latach 2009–2011 program współtworzyła Agnieszka Lubomira Piotrowska, w tym czasie w centrum programy znalazły się teatry rosyjskie oraz pochodzące z byłych republik ZSRR (m.in. Gruzja, Ukraina, Białoruś). W roku 2010, z okazji XV edycji Festiwalu, przypomniano teatry znane z wcześniejszych edycji. Od tego samego roku skrócono nazwę do Festiwal Konfrontacje Teatralne, a główny program festiwalu został uzupełniony o „show case lubelski”, czyli prezentację lubelskiego środowiska teatralnego.

W 2011 Festiwal był częścią Programu Kulturalnego Polskiej Prezydencji w UE.

Edycje przygotowywane przez kuratorów

W latach 2013–2017 kuratorami Festiwalu byli Grzegorz Reske i Marta Keil. Skupili się na nowym języku teatru i ruchu performatywnego oraz prezentowaniu młodych polskich reżyserów, którzy stawiają pytania o role i obowiązki artystów. Wśród nich znaleźli się istotni twórcy tacy jak Anna Karasińska, Weronika Szczawińska czy Wojtek Ziemilski. Każdej edycji towarzyszyło hasło przewodnie i związane z nim nurty tematyczne, takie jak teatr/demokracja, kapitalizm/postindustrializm czy prezentacja grupy nowojorskich performerek.

W roku 2017 Festiwal był częścią programu kulturalnego obchodów 700. lecia Miasta Lublin, a w programie znalazła się silna reprezentacja lubelskich twórców, m.in. Leszek Mądzik czy Łukasz Witt-Michałowski.

Wydarzenia towarzyszące

Każdego roku (do XVI edycji) plakat Konfrontacji Teatralnych przygotowywał specjalnie zaproszony wybitny plastyk. Wśród autorów znaleźli się, m.in.: Jan Jaromir Aleksiun, Leszek Mądzik, Jarosław Koziara, Jan Gryka, Aleksandra Laska, Robert Kuśmierowski, Mikołaj Smoczyński, rosyjska grupa Niebieskie Nosy.

Dzięki współpracy z innymi lubelskimi instytucjami spektakle teatralne prezentowane są nie tylko w salach Centrum Kultury w Lublinie (siedziba Festiwalu), ale również w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie, halach Międzynarodowych Targów Lubelskich, Centrum Spotkania Kultur w Lublinie oraz innych przestrzeniach nie teatralnych aranżowanych specjalnie na potrzeby Festiwalu. Dzięki takim inicjatywom w Lublinie po raz pierwszy zaprezentowano spektakle takie jak „(A)Pollonia” Nowego Teatru, „When the Mountain Changed Its Clothing” Heinera Goebbelsa czy „Plac Bohaterów” Krystiana Lupy z Litewskiego Teatru Narodowego w Wilnie.

Oprócz programu głównego festiwal wzbogacony jest o imprezy towarzyszące takich jak pokazy filmów, czytania performatywne, spektakle plenerowe, koncerty, sesje naukowe i spotkania. Festiwal prowadzi własną działalność publikacyjną, wydając książki związane z tematyką festiwali, m.in. prace Dragana Klaića czy profesora Cezarego Wodzińskiego. Konfrontacje są koproducentem spektakli polskich i zagranicznych prezentowanych w ramach Festiwalu i na całym świecie. Wśród tych produkcji znalazła się „Nasza klasa” Tadeusza Słobodzianka / Teatru Dramatycznego w Warszawie oraz spektakle międzynarodowych kolektywów: Gob Squad (Niemcy), She She Pop (Niemcy), Agrupación Señor Serrano (Katalonia) czy Agaty Maszkiewicz/Vincenta Trimarche.

Edycje

Rok 1996

Udział:

  • Timu-Na Holon (Izrael); (spektakl: „Martwe godziny”)
  • Yuko Senga (Japonia); (spektakl: „Kronika rzeczy dawnych”)
  • Derevo (Rosja); (spektakle: „Czerwona strefa” i „Południe. Granica.”)
  • The Shamans (Węgry); (spektakl: „Amine”)
  • Teatr Cogitatur, Katowice; (spektakl: „Il fondo d’oro”)
  • Teatr im. J. Osterwy, Lublin; (spektakle: „Gwiazda”, „Końcówka” i „Antygona”)
  • Teatr Biuro Podróży, Poznań; (spektakl: „Carmen Funebre. Pieśń żałobna”)
  • Teatr Scena 6, Lublin; (spektakl: „Heretycka symfonia”)
  • Teatr im. A Tison, Żnin; (spektakle: „Ratujcie nasze dusze” i „Psalm”)
  • Teatr Snów, Gdańsk; (spektakl: „Republika marzeń”)
  • Kompania Teatr, Lublin (spektakl: „Celestyna”)
  • Grupa Chwilowa i Teatr z Lublina, Lublin; (spektakl: „Dom nad morzem”)
  • Teatr NN, Lublin; (spektakl: „Ziemskie pokarmy”)
  • Teatr Projekt, Lublin; (spektakl: „Sen”)
  • Towarzystwo Wierszalin Teatr, Supraśl; (spektakl: „Głup”)
  • Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice, Gardzienice; (spektakle: „Carmina Burana” i „Awwakuma”)
  • Teatr Cinema, Michałowice; (spektakl: „I nie mówię tu o miłości”)
  • Akademia Ruchu, Warszawa; (spektakle: „Sieć” i „Piosenka”)
  • Scena Plastyczna KUL, Lublin; (spektakl: „Szczelina”)
  • Teatr Dramatyczny, Warszawa; (spektakl: „Czekając na Godota”)
  • Teatr Ósmego Dnia, Poznań; (spektakl: Tańcz, póki możesz”)

Nurt off:

  • Studencki Teatr Prób (spektakle: „Ballada o guziku” i „Podwójny”)
  • Teatr Wiczy; (spektakl: „Sarkazja”)
  • Teatr Tańca AKT; (spektakl: „...z bliska”)

I edycji Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Konfrontacje Teatralne” towarzyszyły liczne akcje promocyjne. Najwidoczniejszą z nich było opakowanie budynku Poczty Głównej. Autorem pomysłu był Leszek Mądzik, symboliczna paczka zaadresowana była do Konfrontacji Teatralnych, jej nadawcą zaś: Scena Plastyczna KUL

Nagrodę „Gazety Wyborczej” przyznano teatrowi Akademia Ruchu za plenerowy spektakl „Piosenka.” Wybór uzasadniono następującymi słowy: „Za odwagę i wysiłek nazywania naszej współczesności – za niezmienną od lat obecność, zaznaczoną również mocno na zakończonym właśnie lubelskim festiwalu. Także za obecność Akademii Ruchu na ulicach naszych miast, gdzie nie wdzięczy się do nas, nie kokietuje a raczej usiłuje, dotyka, zaczepia, wytrąca z samozadowolenia. Być może teatr kierowany przez Wojciecha Krukowskiego jest dzisiaj jedynym teatralnym barometrem, który mierzy ciśnienie społeczne”

  • Gazeta w Lublinie/Gazeta Wyborcza 15.10.1996

Rok 1997

Udział:

Rok 1998

Udział:

III edycji Festiwalu towarzyszyły liczne wydarzenia. Do najważniejszych należą: wystawa scenografii Andrzeja Kreütz-Majewskiego „Idea-Żywioł-Forma” w przestrzeniach Teatru w Budowie; wystawa projektów graficznych Leszka Mądzika; koncert Józefa Skrzeka; spotkanie autorskie z Tadeuszem Różewiczem; program koncertów pod nazwą Festiwalowe Variétés opracowany przez Igora Jaszczuka, odbywający się w Kawiarni Artystycznej „Hades”. Odbyły się także sesje naukowe: „Czy sztuka jest do zbawienia człowiekowi koniecznie potrzebna”, Międzynarodowe Seminarium Teatralne „Poza Teatrem” z udziałem krytyków teatralnych z Nowej Jugosławii, Słowenii, Rumunii, Malty, Włoch, USA i Polski.

Rok 1999

Udział:

Rok 2000

Udział:

Rok 2001

Udział:

Rok 2002

Udział:

Rok 2003

Udział:

Rok 2004

Odbywały się w ramach roku Gombrowiczowskiego.

Udział:

Rok 2005

Udział:

Rok 2006

Udział:

Wydarzenia towarzyszące, m.in.: w cyklu „Jak żyć” projekt Filozofia na ulicy, cytaty wybrane przez profesora Tadeusza Gadacza prezentowane w przestrzeniach miejskich ; „Dramat nieobecny” – Czytania współczesnego dramatu białoruskiego; instalacja artystyczna Roberta Kuśmirowskiego „WaterfraM”.

Rok 2007

Udział:

Wydarzenia towarzyszące, m.in.: „Tischner” Voo Voo i Trebunie-Tutki – spektakl poetycko-muzyczny; Teatr „Pod celą” – projekt teatralny zrealizowany w Areszcie Śledczym w Lublinie z udziałem osadzonych, w reż. Łukasza Witt-Michałowskiego; „Sztuka Dialogu. Żydzi Lubelscy” – prezentacja projektu Laboratorium Dramatu, Teatr NN w ramach projektu „Sztuka dialogu” Tadeusza Słobodzianka; dyskusja o nowej dramaturgii rosyjskiej; nadanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Lublin Ricie Gombrowicz.

Rok 2008

Udział:

Wydarzenia towarzyszące, m.in. sesja naukowa poświęcona dyskusji o sprawie relacji polsko–żydowskich; koncerty: Projekt Tikkun, Pink Freud, Horny Trees, kwartet Rogiński, Manetka, Kucharczyk, Moretti

Rok 2009

Udział:

Wydarzenia towarzyszące: w ramach Sceny Otwartej Konfrontacji Teatralnych odbyły się wykład z cyklu „Jak żyć? O transie – Dostojewski” profesora Cezarego Wodzińskiego; czytanie performatywne „Jesteś Bogiem. Paktofonika – bohaterowie czasów transformacji” Teatru Studio Warszawa; wystawa grupy Niebieskie Nosy w przestrzeni miasta.

Rok 2010

Udział:

Rok 2011

Udział:

Wydarzenia towarzyszące: spotkania z twórcami w cyklu Teatr Krytyczny, Muzyczne Konfrontacje Nocą

Rok 2012

Udział:

Wydarzenia towarzyszące: projekt zapaleni.org – spektakl „Sen nocy letniej” z udziałem osadzonych z Zakładu Karnego w Opolu Lubelskim; gala wręczenia nagrody im. prof. Zbigniewa Hołdy; premiera filmowa rejestracji Teatru Telewizji – Teatr Provisorium „Bracia Karamazow”; wykład z cyklu „Zagadka gościnności” – prof. Cezary Wodziński; spektakl świetlny kolektywu kilku.com na elewacji budynku Poczty Głównej w Lublinie; sentencje delfickie wybrane przez profesora Cezarego Wodzińskiego jako hasła przewodnie Festiwalu; Muzyczne Konfrontacje Nocą, Kino Konfrontacji.

Rok 2013

Udział:

Wydarzenia towarzyszące: wernisaż wystawy sztuki więziennej przygotowanej pod kierunkiem Roberta Kuśmirowskiego z udziałem osadzonych z Zakładu Karnego w Opolu Lubelskim; gala wręczenia nagrody im. prof. Zbigniewa Hołdy; spotkanie z prof. Krystyną Duniec; wykład Heinera Goebbelsa; Muzyczne Konfrontacje Nocą, Kino Konfrontacji.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Konfrontacje Teatralne logo.jpg
Autor: Layyla, Licencja: CC BY-SA 4.0
logotyp Festiwalu Konfrontacje Teatralne, w użyciu od 2012