Konkret (perfumiarstwo)

Różaniec z pojemniczkiem biżuteryjnym na pachnidła (pomanderem)^[1]^[2] na portrecie Gerharda Pilgruma (Bartholomäus Bruyn Starszy, 1528; Wallraf-Richartz Museum w Kolonii, Niemcy)

Konkret – stały lub półstały produkt ekstrakcji substancji zapachowych, wchodzących w skład roślin olejkodajnych. W polskim piśmiennictwie z lat 50. XX w. stosowano francuskie określenia concrète, essences concrète de châssis, concrètes des pommades^[3]^[4]. Współcześni polscy perfumiarze używają określenia konkret^[5]^[6]. Stałe olejki eteryczne są stosowane jako środki zapachowe lub traktowane jako półprodukt, z którego uzyskuje się olejki ciekłe (absolut) metodą kolejnej ekstrakcji i destylacji^[3]^[4].

Konkret ma zwykle konsystencję masła. Jest otrzymywany metodami:

ekstrakcji rozpuszczalnikami lotnymi, do ekstrakcji są stosowane lotne rozpuszczalniki, np. eter naftowy lub benzen. Przechodzące do roztworu substancje zapachowe uwalnia się od rozpuszczalnika (odparowanie pod zwykłym ciśnieniem, a następnie pod obniżonym ciśnieniem), otrzymując wonną pozostałość stałą (essences concrètes^[4]). Wydajność uzyskiwania konkretu z kwiatów osiąga w przypadku np. mimozy – 0,70–0,88%, fiołka Victoria – 0,07–0,10%, jaśminu – 0,28–0,34%^[4]. Konkret jaśminowy ma np. postać ciemnej, gęstej pasty o bardzo intensywnej woni^[6]. W przypadku ziół wydajność jest wyższa – dla lawendy osiąga np. 1,5–2,2%^[4].
enfleurage, pracochłonna, niemal zarzucona metoda enfleurage polega na wykorzystaniu absorpcji substancji wonnych, uwalnianych z delikatnych świeżych kwiatów, w tłuszczach, np. w mieszaninie 65–70% smalcu i 30–35% łoju^[4]^[3]. Tłuszcz nasycony lotnymi olejkami jest znany jako „pomada”. Jest po stopieniu poddawany ekstrakcji alkoholem, co jest pierwszym etapem pozyskiwania absolutu (fr. absolutes d'enfleurage, essence absolute).
maceracji: kwiaty np. pomarańczy, róży, akacji, hiacyntu, narcyza lub fiołka bywają macerowane w tłuszczach w temperaturze 50–70 °C przez 24 do 48 godzin^[3].

Przypisy

↑ pomander, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2014-08-26] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
↑ Ewa Letkiewicz: Klejnoty w Polsce. Czasy ostatnich Jagiellonów i Wazów. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2006, s. 417, 535. ISBN 83-227-2599-X.
↑ ^a ^b ^c ^d Atanazy Boryniec, Stefan Chudzyński, Stanisław Porejko, Stanisław Malinowski: Technologia chemiczna organiczna. T. II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, 1958, s. 618 621.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Romuald Klimek: Olejki eteryczne. Warszawa: Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i Spożywczego, 1957, s. 78 81.
↑ Fabienne Pavia, Krystyna J. Dąbrowska (tłum.): Wielka księga perfum. Wydawnictwo Książkowe "Twój Styl", 1998, s. 62. ISBN 83-7163-072-7.
↑ ^a ^b Magdalena Karst: Zawód perfumiarz - rozmowa z Piotrem Kempskim. [w:] Pachnący zawód [on-line]. Marketing zapachowy info, 2007-11-05. [dostęp 2011-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-11)]. (pol.).