Konopiszcze

Zamek Konopiszcze
Konopiště
Ilustracja
Zamek od strony jeziora
Państwo

 Czechy

Rozpoczęcie budowy

XIII w.

Ważniejsze przebudowy

XVII w., 1889–94

Położenie na mapie Czech
Ziemia49°46′46″N 14°39′24″E/49,779444 14,656667
Strona internetowa
Zamek Konopiszcze od strony bramy głównej

Konopiszcze[1], Konopiszt (cz. Konopiště, niem. Konopischt) – zamek w środkowych Czechach, położony około 50 km na południowy wschód od Pragi. Jego najbardziej znanym właścicielem był arcyksiążę Franciszek Ferdynand, następca tronu Austro-Węgier, zamordowany w Sarajewie w 1914.

Zamek wybudowano po 1294 roku, a decyzję o jego budowie wydał przypuszczalnie praski biskup Tobiáš z Benešova. Obiekt był bardzo nowoczesny na owe czasy i wzorowany na zamkach francuskich, dlatego istnieją dyskusje czy budowa nie była inicjatywą króla Przemysła Ottokara II. Była to budowla w stylu gotyckim z dwoma cylindrycznymi wieżami, fosą, czterema bramami wjazdowymi i mostem zwodzonym. Po wygaśnięciu rodu Benešoviczów w 1327 roku twierdza przeszła na kolejne 275 lat w ręce rodu Sternbergów. Pod koniec XV wieku ród ten przeprowadził pierwszą większą przebudowę obiektu.

W czasie wojny trzydziestoletniej dziedzicem zamku został Albrecht von Wallenstein.

W XVII wieku ponownie przebudowała go czeska rodzina arystokratyczna Sternbernków (Sternberg). Następnie w XVIII wieku wygląd zewnętrzny uległ przebudowie w stylu barokowym na polecenie kolejnego czeskiego rodu – von Vrtba (czes. Vrtbové lub z Vrtby).

W 1887 Franciszek Lobkowitz sprzedał zamek za 6 mln guldenów Franciszkowi Ferdynandowi, który w latach 1889-1894 przeprowadził gruntowną renowację obiektu[2], rozbierając zarazem przylegający browar, cukrownię i gospodę. Ponieważ arcyksiążę miał w przyszłości zostać cesarzem Austrii i królem Węgier, przebudowa miała na celu przygotowanie zamku na przyszłą rezydencję cesarską, w której mógłby przebywać częściej niż w niechętnym mu Wiedniu. Prace renowacyjne i budowlane właściwie nigdy się nie zakończyły. Na przełomie XIX i XX wieku Konopiszcze było najnowocześniejszym zamkiem w Europie – z instalacją elektryczną, windą sięgającą III piętra, łazienkami wyposażonymi w ciepłą i zimną wodę, centralnym ogrzewaniem. Pod względem zaawansowania technicznego, inne cesarskie rezydencje – Hofburg oraz Schönbrunn – stały daleko w tyle. Przebudowę zamku przerwała dopiero tragiczna śmierć arcyksięcia, który wraz z małżonką, Zofią von Chotek, został zamordowany w Sarajewie przez serbskich terrorystów.

Równocześnie z modernizacją zamku powstał 250-hektarowy park, wzorowany na należącym do hrabiego Sylva-Taroucca parku w Pruhonicach.

Po rozpadzie monarchii Habsburgów w 1921 zamek przejęło państwo czechosłowackie. Podczas II wojny światowej stacjonowały w zamku jednostki SS, ale nie doszło do większych zniszczeń i grabieży wyposażenia budowli.

Obecnie w zamku znajduje się muzeum, licznie odwiedzane przez turystów. W środku można podziwiać tysiące trofeów łowieckich arcyksięcia, prywatne oraz reprezentacyjne pokoje, a także pamiątki zamachu sarajewskiego.

Najbliższa miejscowość to Benešov – w mieście arcyksiążę rozkazał wybudować luksusową (cesarską) poczekalnię na dworcu kolejowym, aby jego znakomici goście (m.in. Franciszek Józef I oraz Wilhelm II) mogli w godnych siebie warunkach oczekiwać na pociąg.

Przypisy

  1. Polski egzonim wprowadzony na 108. posiedzeniu KSNG.
  2. Konopiště, www.zamek-konopiste.cz [dostęp 2017-02-14] (cz.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Czech Republic adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the Czech Republic
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Legenda zamek.svg
Symbol zamku do legendy mapy
Konopiště castle.JPG
Autor: Me haridas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Konopiště Castle
Konopiště, 2021 (68).jpg
Autor: Draceane, Licencja: CC BY-SA 4.0
Konopiště