Konrad Kędzierzawy

Konrad Kędzierzawy
Herb
Herb Piastów dolnośląskich
Książę śląski
Dynastia

Piastowie

Data urodzenia

1191/1198

Data śmierci

1213

Ojciec

Henryk Brodaty

Matka

Jadwiga Śląska

Henryk Brodaty z rodziną,
Konrad siedzi z prawej strony

Konrad Kędzierzawy (ur. 1191/1198, zm. 4 lub 5 listopada 1213) – książę śląski, drugi syn Henryka Brodatego i św. Jadwigi.

Po śmierci w 1208 r. starszego brata Bolesława stał się dziedzicem Śląska. Zmarł podczas polowania pod Tarnowem w okolicach Głogowa, w wyniku nieszczęśliwego upadku z konia. Został pochowany w kościele klasztoru cysterek w Trzebnicy, którego opatką była wówczas jego siostra Gertruda.

Książę Konrad był przez stulecia bohaterem pierwszego domniemanego konfliktu narodowościowego pomiędzy Polakami i Niemcami na Śląsku. Według anonimowego śląskiego zakonnika, autora Kroniki polsko-śląskiej z przełomu XIII i XIV w., Henryk Brodaty zamierzał pominąć Konrada i ustanowić swym dziedzicem młodszego syna, Henryka Pobożnego. Wywołało to niesnaski pomiędzy braćmi, które przerodziły się w otwarty konflikt przy biernej postawie rodziców. Konrada mieli wspierać w tym sporze Polacy, a Henryka Niemcy. W rezultacie miało dojść do wojny domowej zakończonej bitwą pod Studnicą koło Legnicy w 1213 r., w której Niemcy pod przywództwem Henryka pokonali Polaków z Konradem na czele. Autor kroniki sugeruje, że rychły, śmiertelny wypadek Konrada, nie był dziełem przypadku.

Informacje kronikarza były przyjmowane za pewnik, a w XIX i w początkach XX w. książę Konrad stał się polskim bohaterem narodowym. Starsza historiografia uznawała bitwę pod Studnicą za przełomowe dla polskości Śląska wydarzenie. Śląski pisarz Jan Nikodem Jaroń wydał w 1920 r. dramat pod tytułem: Konrad Kędzierzawy. Dramat śląski z początku XIII wieku w pięciu aktach, wystawiony w 1928 r. przez Leona Schillera. Jako obrońcę polskości przedstawiła księcia Zofia Kossak w powieści Legnickie Pole (1930). Antagonista Konrada, Henryk Pobożny, był uznawany za propagatora niemczyzny.

Dopiero współcześni badacze podważyli wiarygodność przekazu kronikarza[1], kwestionując na podstawie badań prawdopodobieństwo konfliktów narodowościowych na Śląsku w początkach XIII w., a wreszcie samą bitwę pod Studnicą i głęboki spór w rodzinie książęcej, uznając opowieść za fikcyjną, wymyśloną w celu wyjaśnienia początków obserwowanych przez autora procesów narodowościowych i waśni Piastów śląskich.

Genealogia

4. Bolesław I Wysoki zm. 1201   
  2. Henryk I Brodaty zm. 1238
5. Krystyna zm. ok. 1206    
   1. Konrad Kędzierzawy zm. 1213
6. Bertold IV zm. 1204  
  3. Jadwiga Śląska zm. 1243  
7. Agnieszka von Rochlitz   
 

Przypisy

  1. Benedykt ZientaraJak powstają legendy – Tragedia Konrada Kędzierzawego (w:) Mówią Wieki rok 1972 nr 8/9,
    Benedykt Zientara: Konrad Kędzierzawy i bitwa pod Studnicą (w:) Przegląd Historyczny, tom LXX, zeszyt I, Warszawa 1979,,
    Jerzy Mularczyk: Kronika Polska i jej relacja o bitwie pod Studnicą, Kwartalnik Historyczny, r. XLV, 1988, z.2, Warszawa – Poznań 1989

Media użyte na tej stronie

Henryk Brodaty z rodziną.jpg
Henryk Brodaty z żoną Jadwigą i z dziećmi (od lewej stoją: Gertruda, Agnieszka, Henryk II, Bolesław, siedzą Zofia i Konrad), ikonografia z XIV w
Silesia Inferior COA.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Herb Piastów dolnośląskich używany przez księcia żagańskiego