Konrad Millak

Konrad Millak

pułkownik weterynarii
Data i miejsce urodzenia	15 stycznia 1886 Warszawa
Data i miejsce śmierci	3 stycznia 1969 Warszawa
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Odznaczenia

Tablica upamiętniająca pułkownika Konrada Millaka na domu w al. Wojska Polskiego 23

Dom w al. Wojska Polskiego 23 w Warszawie gdzie w latach 1929-1969 mieszkał Konrad Millak

Konrad Marian Millak (ur. 15 stycznia 1886 w Warszawie, zm. 3 stycznia 1969 tamże) – pułkownik lekarz weterynarii Wojska Polskiego^[1][2][3].

Życiorys

Konrad Marian Millak urodził się 15 stycznia 1886 roku w Warszawie. We wrześniu 1904 roku został studentem Warszawskiego Instytutu Weterynaryjnego. 28 października 1905 roku z racji zamknięcia uczelni zmuszony był przerwać studia, które kontynuował w Dorpacie w latach 1907–1909. Tam związany był m.in. z korporacją akademicką Lutyco-Venedya. Dyplom uzyskał w październiku 1909 roku. Z dniem 1 listopada 1910 roku gubernator łomżyński powierzył mu stanowisko powiatowego lekarza weterynarii w Ostrołęce, potem kierował inspektoratem w Kolnie. W dniu 30 lipca 1914 roku zmobilizowany został do armii carskiej. Do Warszawy wrócił w czerwcu 1918 roku, a od 1 sierpnia podjął pracę zastępcy powiatowego lekarza weterynarii w Węgrowie.

W Warszawie otrzymał powołanie do służby wojskowej z przydziałem do Ministerstwa Spraw Wojskowych, gdzie przez wiele lat pełnił obowiązki szefa wydziału w Sekcji Weterynaryjnej. W 1919 roku został majorem, w 1920 roku podpułkownikiem, w 1924 roku pułkownikiem. W 1921 roku doktoryzował się w Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. 31 października 1927 roku został przeniesiony z Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie na stanowisko naczelnego lekarza weterynarii^[4][5]. We wrześniu 1939 roku pełnił obowiązki szefa Służby Weterynaryjnej Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Nie do przecenienia są jego zasługi w powołaniu w 1927 roku Wydziału Weterynaryjnego Uniwersytetu Warszawskiego i w rozwój zawodu lekarsko-weterynaryjnego w kontekście społecznym i tożsamościowym. Wraz z innym pułkownikiem lekarzem weterynarii Józefem Kulczyckim udzielał pomocy klaczy Marszałka Józefa Piłsudskiego Kasztance tuż przed jej padnięciem 23 listopada 1927^[6], a następnie wykonał jej wypchanie^[7]. Równolegle ze służbą wojskową prowadził działalność dydaktyczno-naukową.

Po wybuchu II wojny światowej 1939 i kampanii wrześniowej został wzięty do niewoli przez Niemców i był przetrzymywany w obozie jenieckim Oflag VI B Dössel (tam napisał wspomnienia dotyczące Kasztanki Marszałka)^[8].

W 1946 roku rozpoczął wykłady z propedeutyki weterynaryjnej na Wydziale Weterynaryjnym UW. W 1948 roku zorganizował tam Katedrę Weterynarii Wojskowej. Po czteroletniej przerwie swoje wykłady z propedeutyki, historii^[9] i deontologii wznowił już na nowo powołanym na Wydziale Weterynaryjnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

W dniu 6 lutego 1960 roku do absolwentów Wydziału Weterynaryjnego w Warszawie powiedział: Dziś weterynaria stoi na jednym poziomie z innymi dyscyplinami akademickimi, a zawód weterynaryjny ma równy głos w rodzinie zawodów akademickich. Świadomość tego stanu obecnego nakłada na adeptów tej nauki obowiązek stałego dbania o dotrzymywanie kroku w ogólnym postępie wiedzy ludzkiej. Na wiecznej drodze ideałów prawdy nie może zabraknąć pracowników weterynaryjnych [...]. Nauka jest jednym z najcenniejszych składników kultury. Jest stałym dążeniem do prawdy, która jest tylko jedna, Poziom nauki danego narodu najwydatniej mówi o poziomie jego kultury. W sercach naszych płonie wielka miłość do naszej tak często doświadczonej Ojczyzny. Ambicją naszą musi być, aby pomimo wszelkich przeciwności, pomimo straszliwych wyrw i rujnowania naszego dorobku - otrzymać poziom kultury narodowej równy poziomowi narodów mniej przez los doświadczonych.

W 1949 roku na jego wniosek Rada Wydziału Weterynaryjnego UW podjęła uchwałę o utworzeniu Ośrodka Historii Medycyny Weterynaryjnej. W 1959 roku dzięki jego usilnym staraniom w ramach Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych została zorganizowana Komisja Historii Weterynarii.

Pochowany na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 4C-VI-13).

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (dwukrotnie: 1926^[10], 11 listopada 1934^[11][12])
• Złoty Krzyż Zasługi
• Medal za Warszawę 1939–1945
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
• Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée”

Wybrana bibliografia autorska

• Słownik polskich lekarzy weterynaryjnych
• Propedeutyka weterynaryjna z uwzględnieniem historii i deontologii
• Uczelnia Weterynaryjna w Warszawie 1840–1965
• Polska historiografia weterynaryjna z bibliografią publikacji historycznych do 1965 roku włącznie
• Żeromski na weterynarii w Warszawie 1886–1888
• Walka o Wydział Weterynaryjny Uniwersytetu Warszawskiego i jej tło
• Koń - przez pradzieje i dzieje, poprzez lądy
• Wiadomości Weterynaryjne 1919–1939
• Kwiaty dla Anny. Warszawa, Dorpat, Kresy 1886–1920 (wspomnienia)

Przypisy

Bibliografia

• Edmund Prost: Wybitni polscy lekarze weterynarii XX wieku w nauce i zawodzie (2005).
• Monografia Cmentarz Bródnowski, praca zbiorowa, Urząd Dzielnicy Warszawa-Targówek, Warszawa 2007 s. 84–85, na książce ISBN 978-83-920764-0-0; ISBN 978-83-920764-0-7