Konsolidacja (gospodarka)

Konsolidacja

Słowo „konsolidacja” pochodzi od łacińskiego consolidatio – spojenie; utwierdzenie od consolidare – umacniać, oznaczającego zjednoczenie, połączenie, zespolenie[3]. Innymi słowy są to działania prowadzone w celu uzyskania wewnętrznej spójności jakiejś grupy lub struktury i jej umocnienie, a także stan powstały w wyniku tych działań – integracji[4].

W polskiej literaturze przedmiotu, w odniesieniu do procesów fuzji i połączeń przedsiębiorstw, używane jest głównie określenie „procesy konsolidacyjne” oraz „konsolidacja”. W literaturze zagranicznej najczęściej stosowanym terminem dla określenia połączeń między przedsiębiorstwami jest mergers & acquisition (M&A) obok takeover, consolidation oraz buyout.

W praktyce często spotyka się określenie merger (fuzja) w powiązaniu z takeover (przejęcie). Z fuzją (ang. merger) mamy do czynienia wtedy, gdy dwa (lub więcej przedsiębiorstwa, początkowo autonomiczne, w wyniku umowy łączą się dla stworzenia nowego przedsiębiorstwa. W przypadku, kiedy każde z nich traci dotychczasową odrębność i osobowość prawną, zdarzenie to nazywane jest konsolidacją. Natomiast w przypadku, kiedy w wyniku połączenia na rynku pozostaje jedno z łączących się przedsiębiorstw, mamy do czynienia z inkorporacją.

Z kolei za przejęcie (ang. acquisitions) uznaje się zdobycie kontroli przez przedsiębiorstwo (najczęściej silniejsze ekonomicznie) nad innym przedsiębiorstwem przez nabycie jego akcji (udziałów) w liczbie wystarczającej do kontroli i zarządzania. Przejmowane przedsiębiorstwo nie traci osobowości prawnej, ale zmienia się jego właściciel[5].

Podział konsolidacji

Kryteria podziału fuzji i przejęć ze względu na formy i rodzaje:

  1. poziom zgodności uczestników (połączenia przyjazne – fuzje i wrogie – przy przejęciach przez konkurencję, wbrew woli przejmowanych);
  2. stopień agresywności (fuzje obronne – dokonuje się ich w celu utrudnienia nabycia powiększonej poprzez fuzję firmy przez niechcianego agresora lub w celu utrzymania pozycji rynkowej wobec możliwości jej utraty; fuzje agresywne – mające na celu realizację zamierzonej strategii zewnętrznego rozwoju);
  3. formuła formalno-prawna (scalenie poprzez założenie nowego podmiotu i scalenie poprzez wchłonięcie przez jeden podmiot drugiego przedsiębiorstwa);
  4. formuła organizacyjno-prawna (alianse formalne i nieformalne);
  5. charakter zamiaru rozwojowego (fuzje strategiczne i okazyjne);
  6. obszar działania (fuzje krajowe i zagraniczne);
  7. źródło finansowania (fuzje finansowane ze środków własnych oraz ze środków obcych);
  8. charakter inwestora (fuzje zewnętrzne i wewnętrzne).

Zobacz też

Przypisy

  1. A. Bień, W. Bień, Słownik finansów, Difin, Warszawa 2010
  2. W. Frąckowiak (red.), Fuzje i przejęcia przedsiębiorstw, PWE, Warszawa, 2009.
  3. Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, wyd. Świat Książki, Warszawa 2000, s. 274 [1]
  4. J. Bralczyk (red.), Słownik 100 tysięcy potrzebnych słów, wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2005, s. 314
  5. G. Bannock, R. Baxter, E. Davis, The Penguin Dictionary of Economics, Penguin Books, Londyn, 1992, s. 283 i 416; zobacz również: P.J. Szczepankowski, Fuzje i przejęcia. Techniki oceny opłacalności i sposoby finansowania, wyd. PWN, Warszawa, 2000, s.18.

Bibliografia

  • J. Poteraj, Procesy konsolidacyjne. Raiders&Targets w polskich instytucjach finansowych, wyd. Wszechnicy Mazurskiej, Olecko 2004, s.55 i następne