Konstanty Korniakt z Białobok

Konstanty Korniakt
Konstanty Korniakt z Białobok
Ilustracja
Portret Konstantego Korniakta z Białobok
Herb
Krucina
RodzinaKorniaktowie
Data urodzenia1582
Data śmierci1624
OjciecKonstanty Korniakt
Żona

Elżbieta Ossolińska

Dzieci

Karol Franciszek, Anna

Konstanty Korniakt z Białobok herbu Krucini z Białobok (ur. 1582, zm. 1624) – polski szlachcic[1] pochodzący z rodu greckich kupców z Krety.

Życiorys

Konstanty po śmierci ojca 1 sierpnia 1603 część swoich posiadłości w ziemi lwowskiej sprzedał, a część pozostawił bratu Aleksandrowi i przeniósł się do dóbr odziedziczonych po matce w ziemi przemyskiej, gdzie został właścicielem trzech rezydencji w miejscowościach Sośnica, Złotowice i Białoboki. Te ostatnie wybrał za gniazdo rodowe.

W 1603, gdy zmarł Korniakt ojciec, Stanisław Diabeł Stadnicki wykorzystał ten fakt i najechał oddane pod zastaw wsie Krzemienicę, Czarną i Albigową, złupił chłopów i spalił folwarki. Podczas najazdu na Sośnicę Stadnicki złupił wszystkie dobra tam zgromadzone i pojmał Korniakta, którego przewiózł do Łańcuta, przetrzymując przez pół roku w lochach swego zamku, aż ten podpisał wraz z matką i bratem ugodę o zrzeczeniu się pretensji o najazd na Sośnicę. W czasie sądu w Przeworsku Stadnicki usiłował zabić dwóch doradców prawnych Korniakta: Adama Żydowskiego i Andrzeja Świdnickiego, którzy cudem uciekli z miasta.

Brał udział w wyprawie Stanisława Żółkiewskiego i w zajęciu Fellina i Białego Kamienia przez siły polskie oraz w zwycięstwie nad Szwedami pod Rewlem, w ramach ostatniej kampanii Zamoyskiego w wojnie inflanckiej przeciw Szwecji.

Najechał też zbrojnie na Marcina z Goraja, wypędził ze swoich włości Annę z Fredrów Jaksmanicką, w prywatnym więzieniu uwięził szlachcica Jaczewskiego, a za pomocą swego sługi Adama Żydowskiego zabił na rynku w Przemyślu Marcina Sadowskiego. W 1609 roku napadł i zabił chorążego Rudnickiego oraz jego 16 podwładnych, zabierając ich dobra osobiste.

W 1610 Konstanty rozpoczął budowę zamku w Białobokach koło Gaci, w pobliżu Przeworska.

Konstant Korniakt zmarł od ran jako obrońca ziem polskich w czasie czerwcowego napadu Tatarów w 1624 roku. Został pochowany w kościele Dominikanów w Przemyślu.

Rodzina

Jego ojciec Konstanty Korniakt należał do najbogatszych kupców lwowskich. Otrzymał on od królów polskich szereg przywilejów, a także noblitację (nadanie szlachectwa). Przeciw nobilitacji w 1601 roku zaprotestowali dłużnicy Konstantego starszego, Hieronim Jazłowiecki i Stanisław Stadnicki – „Diabeł Łańcucki”.

Sam Konstanty urodził się w 1582 i był katolikiem[2]. Jego żoną była Elżbieta Ossolińska, córka Jana Zbigniewa Ossolińskiego – wojewody sandomierskiego.

Miał następujące dzieci:

  • Karol Franciszek – rotmistrz
  • Anna (zm. 1648) – żona Mikołaja Ossolińskiego

Konstanty przekazał Mikołajowi Ossolińskiemu z wianem większość majątków ziemskich w regionie przemyskim, klucz Rybotycze z zamkiem koło Przemyśla, oraz dobra Husaków i Miźnic. W sumie 29 wiosek i jedno miasto. Rybotycze stały się główną rezydencją Mikołaja Ossolińskiego, z której dokonywał wypraw na okolicę i utrzymywał tam regularne wojsko, wybierane z okolicznych wiosek.

Przypisy

  1. ↑ Dykcyonarz biograficzno-historyczny, czyli krótkie wspomnienia żywotów ludzi wsławionych cnotą, nauką, przemysłem, męstwem, wynalazkami, błędami od początku świata do najnowszych czasów. T. I. Warszawa, 1844, s. 624.
  2. ↑ Korniaktów

Bibliografia

  • Michał Proksa: Studia nad zamkami i dworami ziemi przemyskiej od połowy XIV do początków XVIII wieku, Przemyśl 2001 (s. 468)
  • Władysław Łoziński: Prawem i Lewem, tom I i II, Iskry, Warszawa 2005, ISBN 83-207-1769-8
  • Franciszek Młynek i Józef Benbenek: Przeworsk i Okolice, Warszawa 1960
  • Zygmunt Gloger: Encyklopedia Staropolska, 1989, ISBN 83-214-0411-1

Media użyte na tej stronie