Konstytucja Skonfederowanych Stanów Ameryki

Konstytucja Skonfederowanych Stanów Ameryki
Constitution of the Confederate States of America
Ilustracja
Państwo

 Stany Skonfederowane

Data wydania

11 marca 1861 roku

Data wejścia w życie

22 lutego 1862 roku

Rodzaj aktu

ustawa zasadnicza

Przedmiot regulacji

Prawo konstytucyjne

Status

uchylony

Utrata mocy obowiązującej z dniem

9 kwietnia 1865

Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Konstytucja Skonfederowanych Stanów Ameryki – najwyższy akt prawny, który obowiązywał w Skonfederowanych Stanach Ameryki (CSA).

Akt zastąpił Tymczasową Konstytucję Skonfederowanych Stanów. Dokument został wydany 11 marca 1861 roku[1], a wszedł w życie 22 lutego 1862 roku w stolicy amerykańskiego stanu Alabama – Montgomery (pełniącej tymczasowo rolę stolicy CSA). Konstytucja składała się z 7 artykułów, z których duża część jest dosłownie przepisana z Konstytucji Stanów Zjednoczonych, jednak zawiera ona bardzo poważne różnice dotyczące m.in. niewolnictwa. Oryginał dokumentu, podpisany przez 43 z 50 deputowanych, znajduje się w Uniwersytecie Georgii[2]. Zdecydowano o wejściu w życie 22 lutego, ponieważ jest to rocznica urodzin Jerzego Waszyngtona. Warto nadmienić, że tego samego dnia został zaprzysiężony Jefferson Davis – jedyny prezydent.

Różnice z Konstytucją USA

Konfederaci nie zmienili bardzo radykalnie konstytucji USA i starali się przede wszystkim usunąć to, co uważali za wady, natomiast zachować to, co uważali za zalety[3][4].

Prawa i zakazy dla Stanów CSA

CSA uważały się za dobrowolne stowarzyszenie niepodległych państw, zjednoczone wyłącznie z przyczyn pragmatycznych. Dlatego dały prawo wszystkim Stanom do utworzenia własnego rządu federalnego[5]. Stany Konfederacji uzyskały cztery prawa, którymi były:

  • Zdolność do zawierania umów z innymi stanami w celu uregulowania dróg wodnych.
  • Uprawnienia do opodatkowania statków z innych Stanów, płynących przez drogi wodne innego Stanu.
  • Zdolność do zdjęcia stanowych urzędników państwowych przez Stan z którego pochodzą.
  • Możliwość emitowania własnych banknotów[6].

Stanom CSA zostały odebrane 3 ważne prawa:

  1. Wolność Stanu by nadawać prawa obywatelskie mieszkańcom, którzy nie są obywatelami.
  2. Wolność Stanu by swobodnie handlować z innymi Stanami.
  3. Wolność Stanu by ewentualnie zakazać niewolnictwa.

Niewolnictwo

Legenda: ciemnoczerwony - stany, które ogłosiły secesję przed 15 kwietnia 1861 r. i zezwalały na niewolnictwo;
czerwony - stany, które ogłosiły secesję po 15 kwietnia 1861 r. i zezwalały na niewolnictwo;
żółty - stany graniczne, czyli pozostałe w USA, ale mimo to z legalnym niewolnictwem;
niebieski - stany, w których niewolnictwo było nielegalne (wyłącznie stany Unii);
szary - zorganizowane terytoria USA;

Dokument skutecznie bronił niewolnictwa. Cztery różne klauzule utrwalają jego legalność i razem stanowią jedność, która gwarantuje, że jakakolwiek polityka i każde prawo zabraniające zniewolenia osób czarnych, będzie niezgodne z konstytucją[7]. Niewolnictwo było główną przyczyną wybuchu wojny secesyjnej i najbardziej dzielącym tematem między Unią a Konfederacją. Dlatego Konfederacja robiła, co mogła, by niewolnictwo nie było zakazane na jej terenach, gdyż było ono siłą napędową gospodarki Południa[8][9].

Innowacje i zmiany Konstytucji CSA

Innowacje

Wiele innowacyjnych zmian, które wprowadzili Konfederaci nie dotyczyło niewolnictwa, handlu czy zmian w systemie federalnym. Jedną z ważniejszych był sposób głosowania. W Konfederacji większość uchwał mogła być zatwierdzona tylko 2/3 głosów, kiedy w Stanach Zjednoczonych wystarczyła zwykła większość. Znacznie wcześniej niż Konstytucja USA, Konstytucja CSA ustaliła limit kadencji prezydenta. Mógł rządzić tylko jedną, ale o połowę dłuższą niż prezydent USA (sześcioletnią)[10][11]. Jednak wiceprezydent, tak samo jak w USA, mógł być ponownie wybierany na to stanowisko bez ograniczeń. Konstytucja CSA pozwoliła też prezydentowi sprzeciwiać się artykułowi prawa, który miał podpisać. Pozwalała też członkom rządu przybywać na posiedzenie każdej z izb Kongresu, by udzielić odpowiedzi na pytania związane z urzędowaniem.

Nowe ustępy

Konstytucja CSA nie była jedynie kopią konstytucji amerykańskiej. Zawierała też oryginalne paragrafy. Konstytucja Konfederatów wprowadza 8 nowych ustępów, a jeden został całkowicie zmieniony[1][4].

Art. 1, §9, Ustęp 1

Jest to jedyny ustęp, który został w całości przekształcony przez Konfederatów. Mówi on o niewolnictwie. W konstytucji amerykańskiej ten ustęp mówił, że do 1808 sprowadzanie osób (eufemizm na określenie niewolników) jest legalne, a za każdą osobę Kongres może nałożyć podatek nie większy niż 10 dolarów. Zaś w konstytucji CSA sprowadzenie czarnoskórych osób było zakazane, z wyjątkiem sprowadzenia z USA.

Art. 1, §9, Ustęp 2

Ten ustęp mówi o tym, że Kongres ma prawo do zakazania przyjmowania niewolników z danego Stanu USA albo z całego terenu tego kraju.

Art. 1, § 9, Ustęp 9

Ustęp wspomina o tym, że Kongres nie ma prawa pobierać pieniędzy ze skarbu państwa, z wyjątkiem sytuacji, kiedy trzeba zapłacić długi państwa lub jeśli pojawi się wniosek ze strony organów władzy wykonawczej. Wymaga też by powstał trybunał, który oceni potrzebę pobrania pieniędzy ze skarbu państwa przez Kongres.

Art. 1, § 9, Ustęp 10

Pieniądze skarbu państwa dla Stanów za wydatki publiczne mogą być wydane jedynie za zgodne do centa faktury i nielegalnym będzie wystawienie większej kwoty przez Kongres. Konstytucja amerykańska nie mówi o tym tak dokładnie.

Art. 1, § 9, Ustęp 20

Ustęp kończy paragraf i mówi o tym, że każde prawo lub rezolucja winna skupiać się na jednym przedmiocie, który powinien być nazwany w tytule.

Art. 2, § 2, Ustęp 3

Ustęp wprowadza przywilej dla prezydenta i daje mu możliwość zdjęcia urzędnika publicznego ze stanowiska, a informacja o tym zdarzeniu wraz z uzasadnieniem musi trafić do Senatu. Prezydent USA ma podobną władzę, jednak jest ona ograniczana przez różne ustawy.

Art. 4, § 3, Ustęp 3

Ustęp daje prawo Konfederacji do zdobywania nowych ziem, i do ich zaludniania w przypadku małej populacji. Mówi też o tym, że w nowo najętych Stanach będą obowiązywały prawa w sprawie niewolnictwa takie jak w istniejących już Stanach – nie można niewolnictwa zakazać.

Art. 6, § 1, Ustęp 1

Kongres Konfederatów, Montgomery, Alabama

Ustęp mówi, że ten dokument (Konstytucja) zastępuje Konstytucję dla Władz Tymczasowych Skonfederowanych Stanów, a wszystkie uchwalone w tym dokumencie ustawy będą obowiązywały do czasu ich zmienienia lub usunięcia. Także wszystkie osoby pracujące dla państwa będą dalej pracować, dopóki nie zostaną zastąpione lub urząd, w którym pracują nie przestanie funkcjonować.

Art. 7, § 1, Ustęp 2

Ustęp kończy Konstytucję i mówi o tym, że jeśli 5 Stanów zatwierdzi tę Konstytucję, zostanie określony czas na wybór Prezydenta, Wiceprezydenta, który określi Kolegium Elektorów wraz z datą inauguracji Prezydenta i Wiceprezydenta.

Inne zmiany

Konstytucja wprowadza kilka dość istotnych zmian[12]:

Podatki Jedna ze zmian dotyczy podatków i praw Kongresu do nakładania podatków, ceł itp. Zabronione było np. nakładanie dodatkowych opłat dla towarów zagranicznych lub faworyzowania produktów, czyli zdejmowania podatków dla danych produktów. Zabrania też likwidowania długów względem państwa, nawet jeżeli dłużnik jest bankrutem.

Prawa prezydenta Prezydent mógł zawetować daną linijkę w prawie lub nawet cały artykuł, na co nie mógł pozwolić sobie Prezydent USA. Prezydent mógł usunąć urzędnika, jeśli podał powód. Według konstytucji USA w razie opróżnienia urzędu do którego obsadzenia wymagana jest zgoda Senatu w okresie między sesjami tej izby, prezydent może tymczasowo mianować na czas do zakończenia najbliższej sesji. W Konstytucji Konfederacji dodano, iż w razie odrzucenia przez Senat, kandydat odrzucony nie mógł być mianowany na to stanowisko w czasie następnej przerwy.

Podpisy

Konstytucja została podpisana przez następujące osoby[13]:

  • Howell Cobb – Przewodniczący Kongresu
  • Karolina PołudniowaRobert Barnwell RhettC.G. MemmingerWilliam Porcher MilesJames Chesnut Jr.R.W. BarnwellWilliam W. BoyceLawrence M. Keitt, T.J. Withers.
  • Teksas: John HemphillThomas N. WaulJohn H. Reagan, Williamson S. OldhamLouis T. Wigfall, John GreggWilliam Beck Ochiltree.
  • Alabama':' Richard W. Walker, Robert H. SmithColin J. McRaeWilliam P. ChiltonStephen F. HaleDavid P. Lewis, Thomas FearnJohn Gill Shorter, J.L.M. Curry.
  • Georgia: Francis S. BartowMartin J. Crawford, Benjamin H. HillThomas R.R. Cobb.
  • Luizjana: Alexander de Clouet, C.M. ConradDuncan F. Kenner, Henry Marshall.
  • Missisipi: Alexander M. Clayton, James T. HarrisonWilliam S. Barry, W.S. Wilson, Walker Brooke, W.P. Harris, J. A. P. Campbell.
  • Floryda: Jackson Morton, J. Patton Anderson, Jas. B. Owens.

Przypisy

  1. a b Confederate, Constitution of the Confederate States of America [dostęp 2017-04-03].
  2. American Civil War :: Hargrett Rare Book & Manuscript Library :: University of Georgia Libraries, www.libs.uga.edu [dostęp 2017-04-03].
  3. Konstytucja Konfederacji | Libertarianin – serwis imienia Murraya N. Rothbarda, libertarianin.org [dostęp 2017-04-03] (pol.).
  4. a b Constitution of the Confederate States of America - what was changed?, jjmccullough.com [dostęp 2017-04-03].
  5. Konstytucja CSA milczała o prawie do secesji. Wstęp mówił o utworzeniu "stałego rządu związkowego" (ang. permanent federal government), dla którego zastrzeżono sprawy wojny i pokoju oraz tworzenia sił zbrojnych, jak w Konstytucji z 1787. Por. też Are You Sure You Are Waving the Right Flag?
  6. Pominięto zakaz emitowania ich przez stany (emit Bills of Credit) z konstytucji federalnej.
  7. Konstytucja federalna do czasu zakazania niewolnictwa przez 13 Poprawkę unikała o nim wzmianek, stosując eufemizmy pozostałe osoby czy osoby zobowiązane do pracy lub służby.
  8. Confederate, Constitution of the Confederate States of America [dostęp 2017-04-04].
  9. Wiceprezydent CSA Alexander Stephens uznał to "szczególne urządzenie" (peculiar institutions) za "kamień węgielny" (cornerstone) Konfederacji (Alexander Stephens on Slavery and the Confederate Constitution, “Corner Stone” Speech)
  10. W Konstytucji USA ograniczenie wprowadzono dopiero dziewięćdziesiąt lat później, gdy weszła w życie 22. Poprawka (ustaliła maksymalnie dwie kadencje). Uzasadniono je tym, że Franklin Roosevelt został prezydentem USA cztery razy z rzędu. Wcześniej był to jedynie konwenans konstytucyjny po tym, jak George Washington zrezygnował z ubiegania się o prezydenturę po raz trzeci, uznając, że byłoby to zagrożeniem dla demokracji.
  11. Zważywszy, że Jefferson Davis objął urząd prezydenta dopiero w lutym 1862 (do tego czasu był czasowo pełniącym obowiązki) jego kadencja upływałaby w 1868. Wobec braku ustawy powołującej konfederacki Sąd Najwyższy (Recovering the Legal History of the Confederacy s. 517) prezydent CSA był de facto nieusuwalny do końca swej kadencji, gdyż do usunięcia go w ramach impeachmentu obradom Senatu przewodniczyć miał prezes tego Sądu.
  12. Major Differences Between the Union & Confederate Governments | Synonym [dostęp 2017-04-03] (ang.).
  13. American Civil War :: Hargrett Rare Book & Manuscript Library :: University of Georgia Libraries, www.libs.uga.edu [dostęp 2017-04-03].

Media użyte na tej stronie

Flag of the Confederate States of America (1865).svg
Aspect ratio: 2:3
Flag of the Confederate States of America (March 4, 1865). Used from March 4, 1865 until the Confederacy's disbandment.
US Secession map 1861.svg
Autor: Júlio Reis, Licencja: CC BY-SA 3.0
United States map of 1861, showing affiliation of states and territories regarding secession from the Union at the start of the American Civil War.

Legend:

 
States that seceded before April 15, 1861
 
States that seceded after April 15, 1861
 
States that permitted slavery, but did not secede
 
States of the Union where slavery was banned
 
U.S. territories, under Union Army control
Confederate congress.jpg
The Southern Confederacy - Senate Chamber in the Capitol at Montgomery, Alabama, during open session - the Hon. Howell Cobb presiding