Kontrafaktura

Kontrafaktura (z łac. contrafactum) – zmiana tekstu w utworze wokalnym bez zmiany lub z niewielką zmianą melodii. Najczęściej dotyczy to zmiany tekstu świeckiego na religijny[1]. Melodie zapożyczane są z pieśni innych narodów, wyznań lub z utworów muzyki rozrywkowej[2].

Praktyka kontrafaktury stosowana była już w twórczości trubadurów (Bertran de Born), a także w zakresie takich gatunków jak motet czy konduktus. Szczególnie popularna stała się w czasie reformacji, gdy teksty łacińskie przekładano na języki narodowe.

Przykładami kontrafaktur są utwory:

  • Nie rzucim Chryste świątyń Twych z melodią Roty;
  • Boże, coś Polskę z melodią prawdopodobnie pochodzenia francuskiego, która zastąpiła melodię wcześniejszą w drugiej połowie XIX wieku. Melodia ta także występuje w innej pieśni religijnej Serdeczna Matko;
  • Go West zespołu Pet Shop Boys oparta na melodii Kanonu D-dur Pachelbela[3];
  • Panie proszę przyjdź oparta na melodii utworu The Winner Takes It All śpiewanego przez zespół ABBA[4].

Przypisy

  1. ↑ Szybowska 2006 ↓, s. 77.
  2. ↑ Szybowska i Wąsowicz 2007 ↓, s. 65.
  3. ↑ Szybowska 2006 ↓, s. 77-78.
  4. ↑ Szybowska i Wąsowicz 2007 ↓, s. 66.

Bibliografia