Kontrapas

Kontrapas rowerowy w ul. Wronieckiej w Poznaniu

Kontrapas – wydzielony pas jezdni ulicy jednokierunkowej, przeznaczony dla ruchu określonej kategorii pojazdów (np. rowerów lub autobusów) w kierunku przeciwnym do obowiązującego pozostałe pojazdy.

Kontrapas rowerowy w Polsce

Kontrapas przy ulicy Smugowej w Tomaszowie Mazowieckiem

Kontrapas rowerowy jest jednym ze sposobów ustanawiania ulic jednokierunkowych dla ruchu ogólnego jako dwukierunkowych dla rowerzystów. Kontrapasy wyznacza się przy lewej krawędzi jezdni, przeciwnie do kierunku ruchu pojazdów, za pomocą oznakowania pionowego i poziomego. Można je stosować na ulicach o dozwolonej prędkości 50 km/h lub niższej[1][2][3].

Kontrapas rowerowy zawsze jest częścią jezdni, nie należy go mylić z drogą dla rowerów. Służy on do poruszania się tylko w jednym kierunku – nie mogą z niego korzystać rowerzyści poruszający się zgodnie z kierunkiem drogi jednokierunkowej[4][3].

W Polsce pierwszy kontrapas rowerowy był wytyczony w 1993 r. na ulicy Wronieckiej w Poznaniu[2].

Kontrapas jest niskonakładowym sposobem dogęszczenia sieci rowerowej[1]. Jest to rozwiązanie dość bezpieczne, gdyż zapewnia kontakt wzrokowy pomiędzy kierowcą a mijającym go rowerzystą[3].

Kontrapasy rowerowe wiążą się również z pewnymi problemami. Wielu rowerzystów ma problemy z odróżnianiem dwukierunkowych dróg rowerowych od jednokierunkowych kontrapasów i porusza się nimi „pod prąd”[5]. Podobny błąd popełnia również część kierowców, domagając się od rowerzystów, aby korzystali z kontrapasa poruszając się zgodnie z kierunkiem ruchu ulicy jednokierunkowej[4]. Pewnym problemem jest również zatrzymywanie się kierowców na kontrapasie podczas wyjeżdżania z ulicy podporządkowanej (problem ten wynika w dużej mierze ze słabej widoczności i niewystarczającego oznakowania)[1].

Kontrapas autobusowy w Polsce

Pierwszy kontrapas autobusowy został wytyczony w Gdyni na ul. Chwarznieńskiej[6]. Jego celem było przyspieszenie transportu publicznego w szczycie porannym na trasie Chwarzno - Śródmieście Gdyni. Kontrapas działa na zasadzie sterowania pasami ruchu (Sygnalizatory S-4 i S-7). Dzięki wspomnianej sygnalizacji nad pasami ruchu oraz dodatkowej infrastrukturze ITS (znaki zmiennej treści, pętle indukcyjne) w określonych (na podstawie rzeczywistego czasu przejazdu) okresach doby zamykany jest jeden z pasów ruchu na mniej obciążonej jezdni w kierunku Chwarzna. Całe rozwiązanie zostało zintegrowane z trójmiejskim systemem zarządzania ruchem TRISTAR. Autobus pokonuje dystans 1100m w kontraruchu oszczędzając do 10 minut na jednym przejeździe. Oficjalne uruchomienie kontrapasa oraz pierwszy przejazd autobusów transportu publicznego miało miejsce 16 grudnia 2019.

Przypisy

  1. a b c Tomasz Kulpa, Sonia Kulas, Funkcjonowanie kontrapasów rowerowych w obrębie skrzyżowań, „Transport Miejski i Regionalny” (10), Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej, 2016, s. 25-29.
  2. a b Kontrapas, kontraruch rowerowy? Jaka jest różnica?. zdm.poznan.pl. [dostęp 2019-02-16]. (pol.).
  3. a b c Rafał Muszczynko: Kontrapas - wszystko co warto o nim wiedzieć. polskanarowery.sport.pl, 31 stycznia 2011. [dostęp 2019-02-20].
  4. a b Autobus utrudniał jazdę przez kontrapas?. trojmiasto.pl, 24 lipca 2016. [dostęp 2019-02-20].
  5. Ruch rowerowy w Krakowie | I bike Kraków. [dostęp 2012-09-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-25)].
  6. Kontrapas na Chwarznieńskiej już po pierwszych testach, Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia [dostęp 2019-12-18] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Unbalanced scales lighter one blue.svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Ikonka wagi o nie zrównoważonych szalach, gdzie lżejsza szala została nieco podkoloryzowana gwoli dalszego podkreślenia zaistnienia braku równowagi
Kontrapas Poznan ul Wroniecka.JPG
Kontrapas rowerowy w ul. Wronieckiej w Poznaniu
Contraflow lane, Tomaszów Mazowiecki – Smugowa Street, Poland.jpg
Contraflow lane, Tomaszów Mazowiecki – Smugowa Street, Poland