Kopalnia Liczyrzepa

Korytarz udostępnionej do zwiedzania części kopalni "Liczyrzepa"
Ekspozycja w udostępnionej do zwiedzania części kopalni "Liczyrzepa"

Kopalnia Liczyrzepa (niem Rübezahl) – kopalnia fluorytu i rudy uranu w Kowarach, w pewnym okresie będąca częścią "Przedsiębiorstwa Kowarskie Kopalnie", później Zakładów Przemysłowych R-1 (ros. Предприятие Кузнецкие Рудники).

Położenie

Kopalnia Liczyrzepa była położona w Karkonoszach, na północno-wschodnich zboczach Kowarskiego Grzbietu, w dolinie Kuźniczego Potoku i Jeleniej Strugi, po obu stronach grzbietu biegnącego od Sulicy ku północy, w górnej części Kowar. Kopalnia Liczyrzepa składała się z szybu nr 2 oraz sztolni nr 7, 8, 9, 9a i 20[1]. Przy wyrobiskach podziemnych znajdują się niezbyt duże hałdy skał płonnych, a część z nich została rozebrana i splantowana[2].

Historia

Kopalnia Liczyrzepa powstała w latach 1850-1858 jako kopalnia fluorytu[3].

Rudy uranu w kopalni napotkano już w XIX wieku, ich większe koncentracje w Kowarach odkryto dopiero w 1910 r.[4] i ponownie w latach powojennych[5].

Wydobycie rud uranu rozpoczęto dopiero w latach 1948-1949. W 1948 udostępniono starą sztolnię, znaną jako sztolnia nr 7. Do roku 1954 odbudowano sztolnie nr 9, 9a, 20 oraz szyb nr 2[6][2]. W 1954 kopalnia została zlikwidowana. W 2000 r. otwarto podziemną trasę turystyczną[7][3][8].

Ogółem w latach 1948-1954 w kopalni Liczyrzepa wydobyto ok. 470 t rud uranu o średniej zawartości 0,3% uranu, czyli ok. 1,4 t czystego uranu[9].

Przypisy

  1. ↑ Robert Borzęcki, Dariusz Wójcik, Maciej Kalisz, Pozostałości górnictwa rud uranu i żelaza w rejonie Kowar. Część II, „Hereditas Minariorum”, 2018, ISSN 2450-4114.
  2. ↑ a b Szlak tradycji górniczych w Kowarach, mapa turystyczna w skali 1:10 000, Geocentrum Wrocław Witold Placek, Wrocław, bez roku wydania, ​ISBN 978-83-935105-0-4​
  3. ↑ a b SGE - Kopalnia Liczyrzepa, web.archive.org, 16 września 2018 [dostęp 2019-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-16].
  4. ↑ Robert Klementowski, W cieniu sudeckiego uranu: kopalnictwo uranu w Polsce w latach 1948-1973, Instytut Pamięci Narodowej - Oddział we Wrocławiu, 2010, s. 30 [dostęp 2019-05-06] (pol.).
  5. ↑ Robert Klementowski: W cieniu sudeckiego uranu. Kopalnictwo uranu w Polsce w latach 1948-1973, Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu we Wrocławiu, Wrocław 2010, ​ISBN 978-83-61631-12-6​, s. 32
  6. ↑ Robert Klementowski: W cieniu sudeckiego uranu. Kopalnictwo uranu w Polsce w latach 1948-1973, Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu we Wrocławiu, Wrocław 2010, ​ISBN 978-83-61631-12-6​, s. 117
  7. ↑ Podziemna Trasa Turystyczno - Edukacyjna Kopalnia Liczyrzepa - Sztolnie Kowary - Złoty Dolny Śląsk | Złota Polska, zlotapolska.pl [dostęp 2019-05-06].
  8. ↑ POZOSTAŁOŚCI GÓRNICTWA RUD URANU W REJONIE KOWAR, [w:] Paweł Przemysław Zagożdżon i inni, XI Konferencja Dziedzictwo i historia górnictwa oraz wykorzystanie pozostałości dawnych robót górniczych, Zabrze, 20-22 IV 2017, Attachments: konferencja_dziedzictwo_2017_materialy.pdf, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej, 2017, s. 19, ISBN 978-83-946706-2-7 [dostęp 2019-05-06] (pol.).
  9. ↑ Robert Klementowski: W cieniu sudeckiego uranu. Kopalnictwo uranu w Polsce w latach 1948-1973, Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu we Wrocławiu, Wrocław 2010, ​ISBN 978-83-61631-12-6​, s. 125

Bibliografia

  • Tadeusz Dziekoński: Wydobywanie i metalurgia kruszców na Dolnym Śląsku od XIII do połowy XX wieku, Ossolineum, 1972
  • Robert Klementowski: W cieniu sudeckiego uranu. Kopalnictwo uranu w Polsce w latach 1948-1973, Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu we Wrocławiu, Wrocław 2010, ​ISBN 978-83-61631-12-6​
  • Szlak tradycji górniczych w Kowarach, mapa turystyczna w skali 1:10 000, Geocentrum Wrocław Witold Placek, Wrocław, bez roku wydania, ​ISBN 978-83-935105-0-4​

Media użyte na tej stronie

Sztolnia Liczyrzepa 2.jpg
Autor: Przemysław Woźnica, Licencja: CC BY-SA 3.0
Korytarz udostępnionej do zwiedzania części kopalni "Liczyrzepa"
Sztolnia Liczyrzepa 1.jpg
Autor: Przemysław Woźnica, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ekspozycja w udostępnionej do zwiedzania części kopalni "Liczyrzepa"