Kopalnia Węgla Kamiennego Barbara-Wyzwolenie

Pole Północne kopalni Król, wieże wyciągowe szybów Wyzwolenie I i II

Wieże wyciągowe szybów św. Barbary kopalni Król (Pole Zachodnie)

Budynek maszyny wyciągowej szybu Wyzwolenie I kopalni Wyzwolenie, fot. 2017 r.

Budynek maszyny wyciągowej szybu Wyzwolenie II kopalni Wyzwolenie, fot. 2017 r.

Kopalnia Węgla Kamiennego Barbara-Wyzwolenie – zlikwidowana kopalnia węgla kamiennego w Chorzowie, która istniała od 1937 do 1 stycznia 1970, kiedy to została połączona z kopalnią Chorzów i utworzyła kopalnię Barbara-Chorzów.

Historia

Kopalnia powstała w 1937 roku, z połączenia pola Zachodniego i Północnego kopalni Król, należała do Skarbofermu do 1939^[1].

W kopalni panowały bardzo trudne warunki geologiczno-górnicze^[2]. Kopalnia dysponowała dwoma głównymi szybami Wyzwolenie I i II^[2] oraz szybem podsadzkowym Kinga^[3].

W czasie okupacji hitlerowskiej nosiła nazwy: Königsgrube Westfeld i Königsgrube Nordfeld i należała do koncernu Hermann Göring^[1]. Na kopalni wówczas pracowali jeńcy^[4].

Od 1945 do 1957 należała do Chorzowskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego, następnie do Katowickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego^[1]. W latach 50. XX wieku część załogi stanowili więźniowie, jeńcy wojenni oraz żołnierze Wojskowych Batalionów Pracy^[5].

21 marca 1954 w kopalni doszło do pożaru i katastrofy^[5], w wyniku którego zginęło ponad 90^[6] lub nawet ponad 100 górników^[7]. Oficjalne dane podane w 1956 wskazywały na 80 zabitych^[5]. Była to największa katastrofa w polskim górnictwie po II wojnie światowej^[8]. Tragedia została upamiętniona drewnianym krzyżem z inskrypcją „1954”, znajdującym się w pobliżu dawnych zabudowań kopalni^[9].

1 stycznia 1970 kopalnia została połączona z kopalnią Chorzów i nosiła nazwę Barbara-Chorzów^[1].

Przypisy

Bibliografia

• „Geodezja i Kartografia”. 36 / 37, s. 264, 1987. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. 
• Jerzy Jaros: Słownik historyczny kopalń węgla na ziemiach polskich. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1984, s. 26. ISBN 83-00-00648-6.
• Bogusław Kopka: Obozy pracy w Polsce 1944-1950: przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza Nowa / Ośrodek Karta, 2002, s. 87. ISBN 978-83-88288-16-6.
• Ryszard Kurek: Ochronić przed niepamięcią. Bractwo Gwarków Związku Górnośląskiego. s. 4. [dostęp 2017-05-29].
• Adam Lapski: Chorzów mniej znany. Twój Chorzów / Puls Miasta, 2014-09-01. [dostęp 2017-05-29].
• Piotr Purzyński: 50-lecie tragedii w kopalni Barbara-Wyzwolenie w Chorzowie. gazeta.pl, 2004-03-26. [dostęp 2009-08-13]. (pol.).
• Przemysław Semczuk: 1954 UB na przodku. Newsweek Polska, 2007-12-03. [dostęp 2017-05-29].
• Krzysztof Soida: Zmierzch torów wąskich – KWK Wieczorek. Kolejowi – Paweł Stańczak, 2013-05-05. [dostęp 2017-05-29].
• Współzawodnictwo pracy w życiu gospodarczym, społeczno-politycznym i propagandzie PRL. Bogusław Tracz (red.). Katowice: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Katowicach, 2008, s. 115. ISBN 978-83-61458-16-6.