Koparka wielonaczyniowa

Koparka wielonaczyniowa kołowa, KWB Bełchatów, odkrywka Szczerców.
Koparka wielonaczyniowa kołowa przestrzenna

Koparka wielonaczyniowa – typ koparki charakteryzującej się ciągłym procesem kopania, wyposażonej w wiele naczyń kopiących (czerpaki lub skrobaki) umieszczonych w równych odstępach na łańcuchu lub kole.

Maszyny stosowane w górnictwie odkrywkowym (kopalniach węgla brunatnego, rudy, gliny), przy wykopach szerokoprzestrzennych, skarpowania nasypów, na składach materiałów sypkich. Są jednymi z największych maszyn do robót ziemnych; ich rozmiary przekraczają długość 200 m i wysokość 100 m, masa ponad 13.000 ton a wydajność ponad 200.000 urobku na dobę.

Z mniejszych maszyn tego typu są stosowane do kopania rowów, w wykonaniu jako koparki wielonaczyniowe wzdłużne.

Historia

Koparka podczas pracy, kopalnia węgla brunatnego Bílina, Czechy

Zanim pojawiają się pierwsze koparki wielonaczyniowe, przez wiele stuleci wcześniej stosuje się szereg rozwiązań pogłębiarek wykorzystujących układ wieloczerpakowy. Powstanie pierwszych koparek wielonaczyniowych stanowiło kolejny etap w zastosowaniu tego układu do robót ziemnych, tym razem na lądzie. Pierwsze tego typu maszyny powstają w połowie XIX w.:

  • 1827 r. – projekt[1] koparki wielonaczyniowej Poirot de Valcourta; nic nie wiadomo o realizacji projektu
  • 1859 r. – patent Alfonso Couvreuxa[2] na koparkę wielonaczyniową; zbudowano kilka takich maszyn; koparki te były stosowane przy budowie Kanału Sueskiego
  • 1880 –1884 r. – podobne maszyny w tym okresie produkuje niemiecka firma „LMG”; koparki tej firmy stają się jedną z najpopularniejszych maszyn w Europie stosowanych przy budowie linii kolejowych i kanałów wodnych
  • 1905 r. – pierwsza koparka z kołowym układem wieloczerpakowym; maszyna zbudowana w Kalifornii i stosowana do wykonywania rowów melioracyjnych.

Podział

  • łańcuchowe
    • poprzeczne
    • wzdłużne
  • kołowe
    • przestrzenne
    • wzdłużne

Przypisy

  1. patent nr 3244 z 27 czerwca 1827 r. francuskiego urzędu patentowego
  2. patent nr 40160 z 12 marca 1859 r.; uzyskał również 16 innych patentów (w tym 136586, 148214, 148625)

Media użyte na tej stronie

Bucket wheel excavator in Ferropolis.jpg
Autor: Stefan Kühn, Licencja: CC-BY-SA-3.0
bucket-wheel excavator in Ferropolis, Germany
Koparka wielonaczyniowa.jpg
Autor: Krzysztof Wiśniewski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bucket-wheel excavator, Bełchatów Coal Mine, Poland
Kolesové rypadlo - Lom Bílina 6.JPG
Autor: MAKY.OREL, Licencja: CC BY-SA 3.0
Koleso ve skrývce, 2009.