Kopaszewo

Kopaszewo

wieś
Pałac w Kopaszewie
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	kościański
Gmina	Krzywiń
Liczba ludności (2022)	366[1]
Strefa numeracyjna	65
Kod pocztowy	64-010[2]
Tablice rejestracyjne	PKS
SIMC	0372641
Położenie na mapie gminy Krzywiń Kopaszewo
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kopaszewo
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kopaszewo
Położenie na mapie powiatu kościańskiego Kopaszewo
52°00′35″N 16°48′55″E/52,009722 16,815278

Widok pałacu przed 1912

Kopaszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Krzywiń.

Historia

Wieś występuje w dokumentach co najmniej od roku 1386. Jednak nie jest znana dokładna data jej lokacji na prawie niemieckim. Wieś Kopassewo położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego^[3]. Przed 1714 własność Zakrzewskich, później siedziba rodowa Skórzewskich. W 1844 zakupione przez generała Dezyderego Chłapowskiego, bohatera wojen napoleońskich i powstania listopadowego dla swojego syna Kazimierza.^[4].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Kopaszewo należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej^[5]. Kopaszewo należało do okręgu krzywińskiego tego powiatu i stanowiło siedzibę majątku, którego właścicielem był wówczas (1846) gen. Dezydery Chłapowski^[5]. W skład majątku Kopaszewo wchodziły ponadto Kopaszewko oraz Rogaczewo Wielkie. Według spisu urzędowego z 1837 roku Kopaszewo liczyło 186 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 20 dymów (domostw)^[5].

Kopaszewo pozostawało we władaniu Chłapowskich do roku 1939.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.

Zabytki

• Pałac zbudowany w latach 1800-01. Po pożarze z 1886 odbudowany w 1892, odnowiony w latach 1921-23 w stylu klasycystycznym. W pałacu kilkakrotnie między sierpniem 1831 a styczniem 1832 przebywał Adam Mickiewicz^[4]. Legenda głosi, że w Kopaszewie powstawały fragmenty Pana Tadeusza. W 1868 gościła tu również Helena Modrzejewska. W pałacu znajdował się bogaty księgozbiór liczący około 5 tys. pozycji. Kolekcja obrazów zawierała między innymi dzieła Kossaka, Wyczółkowskiego, Brandta, Fałata. Większość pałacowych zbiorów zaginęła podczas drugiej wojny światowej. Po wojnie pałac przeszedł na własność skarbu państwa. Obecnie w pałacu mieszczą się biura Hodowli Roślin Danko, prywatne mieszkania oraz izby pamięci: Adama Mickiewicza, Heleny Modrzejewskiej i rodziny Chłapowskich.
• Park pałacowy o pow. 11,75 ha urządzony na pocz. XIX w. i przekształcony w 1894 przez architekta ogrodów Augustyna Denizota zgodnie z panującą w drugiej połowie XIX wieku modą na naturalizm. W tym stanie zachowany jest do dnia dzisiejszego. Wśród drzewostanu odnaleźć można różne gatunki drzew: wiązy, świerki, lipy, jesiony kasztany, buki, dęby cis, topole, platany. Poza obrębem parku, na osi pałacu znajduje się najdłuższa w Europie aleja platanowa prowadząca do dawnego folwarku.
• Późnobarokowa kaplica pw. NMP Śnieżnej z 1794.
• Przy kaplicy rozpoczyna się i kończy Kopaszewska Droga Krzyżowa (stacje I i XIV wmurowane są w ścianę kaplicy). Cała Droga liczy około 20 km. Prowadzi z kaplicy, przez Kopaszewo, dalej tzw. traktem turewskim przez Rogaczewo Wielkie do kościoła w Rąbiniu (stacja VI i VII) i z powrotem. Stacje rozmieszczone są po dwie w przydrożnych kapliczkach. Tablice płaskorzeźbione, odlane z żelaza, w stylu późnego klasycyzmu sprowadzone zostały z Francji.
  Drogę ufundował właściciel Kopaszewa Jan Koźmian po samobójczej śmierci żony, Zofii z Chłapowskich, córki generała Dezyderego Chłapowskiego. Poświęcenia dokonał 3 października 1855 roku proboszcz krzywiński ks. Franciszek Poniecki.
  Obecnie oryginalne tablice znajdują się w kaplicy w Kopaszewie, na stacjach umieszczono kopie.

Przypisy

Bibliografia

• Marcin Libicki, Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 2003. ISBN 83-7301-243-5.
• Paweł Anders: 155 x Wielkoposka. Witold Gostyński, Bogdan Kucharski, Włodzimierz Łęcki, Piotr Maluśkiewicz, Jerzy Sobczak, Zbigniew Szmidt. WBP w Poznaniu, 2000. ISBN 83-85811-76-1.
• Anna Ziołek: Pałac w Kopaszewie. Kościan: WBP w Poznaniu, 1988.

Linki zewnętrzne

• Galeria zdjęć Kopaszewa i jego okolic. kopaszewo.hp2.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-21)].
• Kopaszewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 374 .