Kopiec Wandy

Kopiec Wandy
Obiekt zabytkowy nr rej. C-2/M z 5 czerwca 2009
Gminna ewidencja zabytków – Kraków[1]
Ilustracja
Widok od północy
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków
ul. Ujastek Mogilski

Typ pomnika

kopiec

Całkowita wysokość

14 m

Data budowy

ok. VII – VIII wieku

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kopiec Wandy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kopiec Wandy”
Ziemia50°04′13″N 20°04′05″E/50,070278 20,068056
Wieńczący kopiec pomnik projektu Jana Matejki.

Kopiec Wandy – kopiec w Nowej Hucie, dzielnicy Krakowa, zbudowany prawdopodobnie ok. VII – VIII wieku. Jeden z pięciu kopców krakowskich. Wedle legendy jest mogiłą Wandy, córki księcia Kraka, której ciało miano wyłowić z nurtów nieopodal przepływającej Wisły. Kopiec zwieńczony jest marmurowym pomnikiem projektu Jana Matejki, ozdobionym kądzielą skrzyżowaną z mieczem oraz napisem „Wanda”.

Historia kopca

  • 1222 – pierwsza wzmianka o wsi Mogiła, której nazwa wiązana jest z Kopcem Wandy.
  • 2. połowa XV wieku – Jan Długosz połączył kopiec w Mogile z grobowcem Wandy.
  • 1584 – pierwsza wzmianka o wyglądzie kopca.
  • 2. połowa XIX wieku – cystersi oddali kopiec w ręce narodu.
  • 1860 – Austriacy otoczyli kopiec szańcem ziemnym w ramach fortyfikacji Twierdzy Kraków.
  • 1888–1890 – zamiana ziemnego szańca na ceglano-kamienny fort.
  • 1890 – Kornel Kozerski na własny koszt odnowił kopiec, na szczycie umieszczając marmurową rzeźbę orła, zaprojektowaną przez Jana Matejkę.
  • ok. 1890 – prawdopodobnie w związku z opisanymi powyżej pracami, kopiec został (pierwszy, i jedyny jak do tej pory raz) przebadany przez nieformalnego naczelnika Ekonomatu w Krakowie i współzałożyciela Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Teodora Kułakowskiego. Nie było to jednak badanie archeologiczne sensu stricto[2].
  • 1968–1970 – rozebrano fort.
  • grudzień 2016 – przeprowadzono po raz pierwszy badania georadarowe, w wyniku których stwierdzono obecność anomalii[3][4].

Widoki z Kopca Wandy

Przybliżone wymiary

  • wysokość 14 m (238 m n.p.m.)
  • średnica podstawy 45–50 m
  • średnica ściętego szczytu 9,5 m
  • objętość około 9000 m³

Przypisy

  1. ↑ Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2022-01-18].
  2. ↑ Klemens Bąkowski: Dzieje Krakowa. Kraków: Spółka Wydaw. Polska, 1911, s. 6.
  3. ↑ Paweł Pawłowski, Przemysław Błaszczyk: Czy w kopcu Wandy znajduje się jej grobowiec? Sprawdzają to naukowcy. rmf24.pl, 2016-12-12. [dostęp 2017-01-01].
  4. ↑ Paweł Pawłowski: Kopiec Wandy odkrywa swoją tajemnicę. Są wyniki badań georadarowych. rmf24.pl, 2016-01-01. [dostęp 2017-01-02].
Kopce Krakowa
Istniejące
Niezachowane

Kraków

Media użyte na tej stronie

Kraków location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.15 N
  • S: 49.95 N
  • W: 19.76 E
  • E: 20.26 E
Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
KopiecKraka-WidokZKopcaWandy-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY-SA 3.0
Widok na Kopiec Kraka z Kopca Wandy, Kraków.
KopiecWandy-WidokZPółnocy-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kopiec Wandy, widok z północy, Mogiła, Nowa Huta, Kraków.
Wawel-WidokZKopcaWandy-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY-SA 3.0
Widok na Wawel z Kopca Wandy, Kraków.
KlasztorCystersów-WidokZKopcaWandy-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY-SA 3.0
Widok na Klasztor Cystersów z Kopca Wandy, Kraków.
View from Wanda Mound, Sunset 6 February (Celtic Imbolc feast) and Krakus Mound, Wanda Mound, Ujastek Mogilski street, Nowa Huta, Kraków, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Kopca Wandy, zachód słońca 6 lutego (celtycki Imbolc) za Kopcem Krakusa, Kopiec Wandy, ul. Ujastek Mogilski, Nowa Huta, Kraków
PomnikNaKopcuWandy-Mogiła-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pomnik na Kopcu Wandy projektu Jana Matejki, Kraków, Mogiła, Kraków.