Kopyś

Kopyś
Копысь
	; Kopyś przed 1914 rokiem
Herb	Flaga
Państwo	Białoruś
Obwód	witebski
Wysokość	154 m n.p.m.
Populacja (2016); • liczba ludności	; 850
Nr kierunkowy	+375 216
Kod pocztowy	211038
Tablice rejestracyjne	2
	Położenie na mapie Białorusi (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kopyś
	54°19′28″N 30°17′30″E/54,324444 30,291667
	Portal Białoruś

Kopyś (biał. Копысь) – osiedle typu miejskiego na Białorusi, w obwodzie witebskim w rejonie orszańskim, nad Dnieprem, zamieszkałe przez 850 mieszkańców (2016).

Historia

Kopyś na mapie radziwiłłowskiej z 1613 roku

Pierwsze wzmianki w 1059. Od XIV wieku w Wielkim Księstwie Litewskim. W XVI wieku miasto zostało lokowane na prawie magdeburskim i nadano mu herb. Należało do rodu książąt Ostrogskich. Wojewoda wileński i hetman wielki litewski Krzysztof Radziwiłł Piorun w 1594 roku włączył Kopyś, wraz z miasteczkiem Romanowo (dziś Lenino), do dóbr Radziwiłłów dzięki małżeństwu z Katarzyną Ostrogską^[2]. On też założył tu zbór kalwiński. Miasto posiadało zamek wzmocniony przez Krzysztofa Radziwiłła w latach 1597-1599, który zabezpieczał wschodnią granicę Rzeczypospolitej od strony państwa moskiewskiego. W czasie wojny z Moskwą, w 1611 roku hetman Jan Karol Chodkiewicz przyjął na tutejszym zamku pułkownika Aleksandra Lisowskiego (twórcę oddziałów Lisowczyków) i darował mu dawne przewinienia.

W czasie wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667 (tzw. potopu rosyjskiego) miasto znalazło się w centrum wydarzeń. Niebronione zostało zajęte 11 sierpnia 1654 roku przez moskiewskie oddziały Jakowa Czerkaskiego. Zostało odzyskane 23 stycznia 1655 roku po ucieczce żołnierzy moskiewskich i otworzeniu przed wojskami polskimi bram przez mieszczan, którzy wydali także pozostawionego w mieście przez swoich żołnierzy moskiewskiego wojewodę Fedora Małygina. Rosjanie ponownie okupowali Kopyś od połowy 1655 roku do 1659 roku. W 1660 roku do Kopysi przybyło ze Słucka na rozkaz hetmana Pawła Sapiehy 100 ludzi z chorągwi piechoty węgierskiej pod rotmistrzem Stanisławem Skarbkiem^[3]^[4].

W 1707 roku podczas III wojny północnej miasto zostało spalone przez wojska rosyjskie^[5].

W 1772 roku w związku z Rozbiorami Polski zostało zagarnięte przez Rosję. W 1812 roku zajęte przez wojska francuskie. Od XIX wieku stało się znane z wyrabianych tu ceramicznych kafli. W XVIII i XIX wieku centrum chasydyzmu oraz siedziba parafii ewangelicko-reformowanej. W 2 poł. XIX wieku liczyła 3132 mieszkańców. Od lipca 1941 do czerwca 1944 pod okupacją niemiecką. Od 1991 w Republice Białorusi.

Zabytki

Zamczysko z widocznymi ziemnymi wałami. Według lustracji z 1726 roku zamek miał 4 bastiony i basztę wjazdową. Obecnie miejsce to jest zwane „Piotrowy Wał”.

Turystyka

Miejscowość jest miejscem urodzenia prezydenta Białorusi Alaksandra Łukaszenki i z tego powodu przeżywa ostatnio turystyczny boom^[6]. W programach wycieczek jest nie tylko zwiedzanie szkoły, miejsca urodzin, ale i wsi Aleksandria po przeciwnej stronie rzeki, gdzie wychował się przyszły prezydent.

Przypisy

↑ Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-30)]. (ros.).
↑ Karl FriedrichK.F. Eichhorn Karl FriedrichK.F., Stosunek xiążęgo domu Radziwiłłow do domów xiążęcych w Niemczech uważany ze stanowiska historycznego i pod względem praw niemieckich poltycznych i xiążęcych, Warszawa 1843, s. 95 .
↑ Russko-belorusskie svjazi, Sbornik dokumentov (1570-1667), wyd. L. S. Abecedarskij, Mińsk 1963, nr 279.
↑ M. A. Tkaćou, Zamki i ljudi, Mińsk 1991.
↑ Копысь // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 2: Кадэцкі корпус – Яцкевіч. – Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. С. 134.
↑ На родину первого президента Interfax, Białoruś.

Linki zewnętrzne

Kopyś w radzima.org
Kopyś, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 388 .
Kopyś, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 121 .

[1] Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-30)]. (ros.).

[2] Karl FriedrichK.F. Eichhorn Karl FriedrichK.F., Stosunek xiążęgo domu Radziwiłłow do domów xiążęcych w Niemczech uważany ze stanowiska historycznego i pod względem praw niemieckich poltycznych i xiążęcych, Warszawa 1843, s. 95 .

[3] Russko-belorusskie svjazi, Sbornik dokumentov (1570-1667), wyd. L. S. Abecedarskij, Mińsk 1963, nr 279.

[4] M. A. Tkaćou, Zamki i ljudi, Mińsk 1991.

[5] Копысь // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 2: Кадэцкі корпус – Яцкевіч. – Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. С. 134.

[6] На родину первого президента Interfax, Białoruś.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Miasta	Barań Orsza
Osiedla typu miejskiego	Arechausk Bołbasowo Kopyś
Sielsowiety	Andrejeuszczyna Arechausk Babiniczy Barzdouka Krapiuna Mieżawa Piszczaława Smolany Wuscie Wysokaje Zabałaccie Zadrouje Zubawa Zubrewiczy

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne