Koralówka sztywna

Koralówka sztywna
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

siatkoblaszkowce

Rodzina

siatkoblaszkowate

Rodzaj

koralówka

Gatunek

koralówka sztywna

Nazwa systematyczna
Ramaria stricta (Pers.) Quél.
Fl. mycol. (Paris): 464 (1888)
Ramaria stricta-Ejdzej-2006.jpg
Ramaria stricta a3 (2).JPG

Koralówka sztywna (Ramaria stricta (Pers.) Quél.) – gatunek grzybów z rodziny siatkoblaszkowatych (Gomphaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Ramaria, Gomphaceae, Gomphales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1797 r. Persoon nadając mu nazwę Clavaria stricta. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1888 r. Quélet, przenosząc go do rodzaju Ramaria[1].

Niektóre synonimy naukowe[2]:

  • Clavaria condensata Fr.
  • Clavaria kewensis Massee,
  • Clavaria pruinella Ces.
  • Clavaria stricta Pers.
  • Clavaria syringarum Pers.
  • Clavariella condensata (Fr.) P. Karst.
  • Clavariella stricta (Pers.) P. Karst.
  • Corallium stricta (Pers.) C. Hahn,
  • Lachnocladium odoratum G.F. Atk.
  • Merisma strictum (Pers.) Spreng.
  • Ramaria condensata (Fr.) Quél.

Nazwę polską nadał Władysław Wojewoda w 1999 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako goździeńczyk sztywny, goździeńczyk wyprężony, goździeniec prosty, gałęziak zbity[3].

Morfologia

Owocnik

Krzaczkowato rozgałęziony; szerokości 2-6 cm, wysokości 3-10 cm. Wyrasta z cienkiej białokremowej podstawy rozgałęziającej się na cienkie i równoległe gałązki. Z podstawy zwykle wyrastają sznurki grzybni. Gałązki są dość gęste i wyprostowane[4]. Mają kolor bladożółty, cynamonowy, ochrowobrązowy lub brązowy[5]. Po uszkodzeniu zmieniają kolor na czerwonawobrązowy[4]

Miąższ

Biały, po uszkodzeniu lub zgnieceniu przebarwia się na kolor czerwonobrązowy. Zapach lekko kwaskowaty, końcówki gałązek w smaku gorzkie[6].

Wysyp zarodników

Ochrowobrązowy. Zarodniki eliptyczne, wydłużone o chropowatej powierzchni i rozmiarach 7,5-10,5 × 3,5-5,5 μm[7]

Występowanie i siedlisko

Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy[8]. W Polsce gatunek dość pospolity.

Rośnie w lasach liściastych, iglastych i mieszanych, czasami także w parkach, na pniach i obumarłych resztkach drzew liściastych i iglastych[3]. Ponieważ rośnie również na martwych korzeniach drzew, więc pozornie może stwarzać wrażenie, że rośnie na ściółce leśnej. Występuje głównie na bukach, wiązach i dębach[4].

Saprotrof[3]. W Europie uważana jest za grzyb niejadalny[4], jednak w Chinach, Meksyku i na Madagaskarze jest grzybem jadalnym[9].

Gatunki podobne

Koralówkę sztywną można pomylić z wieloma gatunkami innych koralówek. Podobne są m.in.:

  • koralówka zwiędła (Ramaria flaccida). Występuje tylko w lasach iglastych. Rozróżnienie tych gatunków możliwe jest tylko pod mikroskopem i przez reakcję z KOH[4].
  • koralówka sosnowa (Ramaria eumorpha). Występuje głównie w lasach iglastych i po uszkodzeniu nie zmienia koloru[4].
  • koralówka strojna (Ramaria formosa). Ma krótsze gałązki i rośnie głównie pod bukami.
  • świecznik rozgałęziony (Artomyces pyxidatus) ma zakończenia gałązek rozszerzone miseczkowato.

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
  6. Till R. Lohmeyer, Ute Kũnkele: Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie. Warszawa: 2006. ISBN 978-1-40547-937-0.
  7. MushroomExpert. [dostęp 2012-11-21].
  8. Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-01].
  9. Eric Boa: Wild edible fungi : A global overview of their use and importance to people. FAO, 2004, seria: Non-wood Forest Products 17. ISBN 92-5-105157-7.

Media użyte na tej stronie

Ramaria-stricta 01.JPG
© Traumrune / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0
Ramaria stricta à Javerlhac-et-la-Chapelle-Saint-Robert, Dordogne.
Ramaria stricta G28.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ramaria stricta
Ramaria stricta-Ejdzej-2006.jpg
Autor: Ejdzej, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gałęziak zbity (Ramaria stricta), Konstancin-Jeziorna, Poland
Ramaria stricta a3 (2).JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ramaria stricta