Koralczyk czerwonogłowy

Koralczyk czerwonogłowy
	Alectroenas pulcherrimus
	(Scopoli, 1786)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	gołębiowe
Rodzina	gołębiowate
Podrodzina	trerony
Rodzaj	Alectroenas
Gatunek	koralczyk czerwonogłowy
Synonimy
	Columba pulcherrima Scopoli, 1789; Alectroenas pulcherrima (Scopoli, 1789);
	Columba pulcherrima Scopoli, 1789; Alectroenas pulcherrima (Scopoli, 1789);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Koralczyk czerwonogłowy^[3] (Alectroenas pulcherrimus) – gatunek średniej wielkości ptaka z podrodziny treronów (Raphinae) w rodzinie gołębiowatych (Columbidae). Gatunek słabo poznany, występujący na Seszelach. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Zasięg występowania

Koralczyk czerwonogłowy występuje endemicznie na Seszelach, obejmując swoim zasięgiem Praslin, La Digue oraz Mahé wraz z pobliskimi wyspami; występuje również na North, Silhouette i Fregate Island. Ostatnio gatunek ten ponownie skolonizował wyspy Curieuse, Denis Island, Aride Island i Bird Island^[4]^[5]^[2]. Z powodzeniem wprowadzony również na Cousin^[6].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy w 1786 roku opisał włoski naturalista Giovanni Antonio Scopoli, nadając mu nazwę Columba pulcherrima^[7]. Miejsce typowe określił francuski naturalista Pierre Sonnerat jako Antigoa na wyspie Panay należącej do Filipin, lecz była to błędna lokalizacja, gdyż holotyp pochodził z Seszeli^[8]. Gatunkami siostrzanymi dla koralczyka czerwonogłowego są koralczyk niebieskawy (A. madagascariensis) i koralczyk srebrnogłowy (A. sganzini)^[4]. Takson monotypowy^[4]^[5].

Etymologia

Nazwa rodzajowa: greckie αλεκτρυων alektruōn, αλεκτρυονος alektruonos – kogucik; οινας oinas, οιναδος oinados – gołąb^[9].
Epitet gatunkowy: łacińskie pulcherrimus – bardzo piękny < stopień najwyższy pulcher, pulchra – piękny^[10].

Morfologia

Długość ciała do 24 cm; masa ciała 161–165 g^[4]. Gardło, boki twarzy i kark jasnoszare, przechodzące w kolor srebrzysty na szyi i piersi; pióra na szyi są rozwidlone i smukłe. Reszta upierzenia jest czarniawoniebieska, ze srebrzystym odcieniem na lotkach pierwszego rzędu. Naga skóra wokół oczu koloru jasnoczerwonego, tworzy brodawko-podobną narośl rozciągającą się od nasady dzioba do czoła. Nogi i stopy szare. Płci podobne. Młode ptaki głównie brązowo-oliwkowo-zielone z żółtymi wypustkami piór, naga skóra wokół brązowawa; szare obszary upierzenia jaśniejsze u dorosłych ptaków^[4].

Ekologia

Siedlisko i pokarm

Ptak osiadły, zamieszkujący górskie lasy, zwłaszcza na Praslin, ale także w odległych częściach wyspy Mahé, Fregate Island i Silhouette^[4].

W skład diety koralczyka czerwonogłowego wchodzą owoce i jagody, zwłaszcza dzikiej gujawy (Psidium), jagody cynamonowca i orzechy gumiaka z gatunku Calophyllum tacamahaca^[4]. Nasiona są rozdrabniane przez silne mięśnie żołądka, a następnie trawione^[4].

Lęgi

Brak dostępnych danych na temat sezonu rozrodczego^[4]. Gniazdo jest typową platformą budowaną przez gołębie; samica buduje je bez pomocy samca^[4]. Samica składa zwykle jedno jajo, czasami dwa^[11]^[4]; w latach 1975–77 zlokalizowano 9 gniazd, z których 5 zawierało jedno jajo, a w pozostałych znajdowało się jedno pisklę^[11]. Okres inkubacji trwa 28 dni, obie płci wysiadują jaja i karmią młode^[4]. Pierzenie następuje po 14 dniach od wyklucia^[4].

Status i zagrożenia

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody został zaliczony do kategorii LC (ang. Least Concern „najmniejszej troski”)^[2]. Wielkość populacji nieznana, lecz gatunek ten nie jest globalnie zagrożony^[12]^[2]. Ze względu na nadmierne polowania oraz fakt, że uprawy owocowe nie są już ważnymi aspektami lokalnego rolnictwa, gatunek ten jest rzadszy niż w przeszłości; stan populacji wymaga monitorowania^[4].

Przypisy

↑ Alectroenas pulcherrima, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2016-05-23] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Alectroenas pulcherrimus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Raphinae Wetmore, 1930 – trerony (wersja: 2019-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-06].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ L.F. Baptista, P.W. Trail, H.M. Horblit: Seychelles Blue-pigeon (Alectroenas pulcherrimus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-05-23]. (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-06]. (ang.).
↑ A. Skerrett, T. Disley: Birds of Seychelles. London: Christopher Helm, 2011, s. 108, seria: Helm Field Guides. ISBN 978-1-4081-5151-8. (ang.).
↑ G.A. Scopoli: Deliciae florae et faunae Insubricae. Cz. 2. Ticini: Ex Typographia Reg. & Imp. Monasterii S. Salvatoris. Praesidib. Rei litter. permittentibus, 1786, s. 94. (łac.).
↑ J.L. Peters: Check-list of birds of the world. Cambridge: Harvard University Press, 1937, s. 40. (ang.).
↑ Alectroenas, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).
↑ pulcherrimus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).
↑ ^a ^b J. Watson. Clutch sizes of Seychelles' endemic land birds. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 99, 1979. (ang.).
↑ Species factsheet: Alectroenas pulcherrimus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-12-27]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagranie głosu i krótki film. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Alectroenas pulcherrima, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2016-05-23] (ang.).

[iucn-2] Alectroenas pulcherrimus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Raphinae Wetmore, 1930 – trerony (wersja: 2019-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-06].

[hbwalive-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ L.F. Baptista, P.W. Trail, H.M. Horblit: Seychelles Blue-pigeon (Alectroenas pulcherrimus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-05-23]. (ang.).

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-06]. (ang.).

[Skerrett&Disley-6] A. Skerrett, T. Disley: Birds of Seychelles. London: Christopher Helm, 2011, s. 108, seria: Helm Field Guides. ISBN 978-1-4081-5151-8. (ang.).

[Scopoli-7] G.A. Scopoli: Deliciae florae et faunae Insubricae. Cz. 2. Ticini: Ex Typographia Reg. & Imp. Monasterii S. Salvatoris. Praesidib. Rei litter. permittentibus, 1786, s. 94. (łac.).

[Peters-8] J.L. Peters: Check-list of birds of the world. Cambridge: Harvard University Press, 1937, s. 40. (ang.).

[9] Alectroenas, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).

[10] pulcherrimus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).

[Watson-11] J. Watson. Clutch sizes of Seychelles' endemic land birds. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 99, 1979. (ang.).

[birdlife-12] Species factsheet: Alectroenas pulcherrimus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-12-27]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne