Koralownik białawy

Koralownik białawy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

goździeńcowate

Rodzaj

koralownik

Gatunek

koralownik białawy

Nazwa systematyczna
Ramariopsis kunzei (Fr.) Corner
Monograph of Clavaria and allied Genera, (Annals of Botany Memoirs No. 1): 640 (1950)
2011-09-29 Ramariopsis kunzei (Fr.) Corner 172338.jpg

Koralownik białawy (Ramariopsis kunzei (Fr.) Corner) – gatunek grzybów należący do rodziny goździeńcowatych (Clavariaceae)[1]. klawarioidalny[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ramariopsis, Clavariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Clavaria kunzei. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Edred John Henry Corner w 1950 r[1].

Synonimów ma ponad 20. Niektóre z nich[3]:

  • Clavaria kunzei Fr. 1821
  • Clavulinopsis kunzei (Fr.) Jülich 1985
  • Ramariopsis kunzei var. deformis Corner 1950
  • Ramariopsis kunzei var. favreae Corner 1950
  • Ramariopsis kunzei (Fr.) Corner 1950 var. kunzei
  • Ramariopsis kunzei var. megaspora Corner 1967
  • Ramariopsis kunzei var. subasperata Corner 1950
  • Ramariopsis kunzei var. sublaevispora S.S. Rattan & Khurana 1978

Nazwę polską nadał Władysław Wojewoda w 1999 r.[4].

Morfologia

Owocnik

Ma rozmiar około 1–6 × 1–5 cm. Jest silnie rozgałęziony, czasami już od samego podłoża i bardzo zmienny w kształcie. Poszczególne gałązki mają grubość około 5 mm. Powierzchnia biała lub kremowobiała, czasami z odcieniem żółtym lub różowym. Trzon (jeśli występuje) ma długość 0,5–3 cm i grubość do 1 cm, jest białawy, czasem różowawy lub żółtawy. Miąższ biały, kruchy, bez wyraźnego zapachu i smaku[5]

Cechy mikroskopowe

Podstawki o długości do 40 μm, z 4–sterygmami i dobrze widocznymi sprzążkami bazalnymi. Zarodniki hialinowe, kuliste, podkowiaste lub szeroko elipsoidalne, o rozmiarach 3–5 × 3–4,5 μm, kolczaste, z dość wyraźnym dzióbkiem. Wysyp zarodników biały[6].

Występowanie i siedlisko

Opisano występowanie tego gatunku głównie w Ameryce Północne i Europie. Na obydwu tych kontynentach jest szeroko rozprzestrzeniony. W Europie występuje od Hiszpanii po około 66° szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. Podano jego stanowiska także w niektórych krajach Azji (Nepal, Japonia), Ameryki Środkowej i Południowej, Oceanii i w Nowej Zelandii[7]. W Polsce gatunek bardzo rzadki. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 8 stanowisk[4]. Gatunek ten znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[8]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Holandii, Norwegii[4].

W Polsce rośnie na ziemi w lasach i zaroślach, na polanach i pastwiskach. Owocniki pojawiają się od sierpnia do października[4].

Znaczenie

Saprotrof[4]. Jest grzybem jadalnym, jednak bez wartości smakowych, a ze względu na niewielkie rozmiary bez znaczenia praktycznego[9].

Gatunki podobne

Najbardziej podobny jest goździeniowiec drobny (Ramariopsis subtilis)[10]. Koralownik białawy od gatunków z rodzaju Ramaria odróżnia się białym kolorem owocnika, z czasem dopiero różowiejącym, ostro zakończonymi szczytami rozgałęzień bez ząbkowania, białym wysypem zarodników i cechami mikroskopowymi. Odróżnia go także reakcja z solami żelaza; pod ich wpływem jego powierzchnia nie zmienia koloru, w przeciwieństwie do pozornie podobnych gatunków Ramaria[6]. Morfologicznie podobny jest także goździeńczyk grzebieniasty (Clavulina coralloides), odróżnia się jednak pierzastymi, frędzelkowatymi końcówkami gałązek[11].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2017-12-26]. (ang.).
  2. Dariusz Karasiński. Grzyby afylloforoidalne Kaszubskiego Parku Krajobrazowego. Acta Botanica Cassubica Monographiae. Tom 1. Charakterystyka mykobioty. Gdańsk 2016
  3. Species Fungorum. [dostęp 2017-12-26].
  4. a b c d e Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  5. L. Hansen, H. Knudsen, Nordic Macromycetes vol. 3. Heterobasidioid, Aphyllophoroid and Gasteromycetoid Basidiomycetes. Nordsvamp. Copenhage, 1997
  6. a b Mushroom Expert. Ramariopsis kunzei. [dostęp 2017-12-23].
  7. Discover Life Maps. [dostęp 2017-12-23].
  8. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  9. Tylutki EE (1979). Mushrooms of Idaho and the Pacific Northwest. Vol I. Discomycetes. Moscow, Idaho: University Press of Idaho. s. 75. ISBN 0-89301-062-6
  10. Mycobank. Ramariopsis subtilis. [dostęp 2018-12-06].
  11. Roody WC (2003). Mushrooms of West Virginia and the Central Appalachians. Lexington, KY: University Press of Kentucky. s. 425. ISBN 0-8131-9039-8

Media użyte na tej stronie

2011-09-29 Ramariopsis kunzei (Fr.) Corner 172338.jpg
Autor: This image was created by user Dan Molter (shroomydan) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
Ramariopsis kunzei (Fr.) Corner