Koriatowicze

Koriatowicze – polski ród pochodzenia wielkolitewskiego, wywodzący się od Koriata Giedyminowicza, zmarłego ok. 1365 roku. Jego synowie: Aleksander, Konstanty, Jerzy i Fiodor opanowali w poł. XIV wieku Podole. Ich początkową siedzibą na Podolu był Smotrycz, a później Kamieniec Podolski.

Herb

W dziele Juliusza Ostrowskiego pt. Księga herbowa rodów polskich zawarta jest informacja o herbie Koryatowicz–Kurcewicz, który powstać miał na skutek połączenia przez Kurcewiczów swojego herbu z herbem Koriatowiczów. Herbem należącym do Koriatowiczów jest herb Pogoń Litewska II[1].

Historia

Najważniejszym przedstawicielem rodu był Aleksander Koriatowic, który rozwijał gospodarczo Kamieniec Podolski, przeszedł na katolicyzm i prowadził politykę zmierzającą do osiągnięcia niezależnej pozycji w relacjach z Wielkim Księstwem Litewskim. W latach 1366- 1382 był wasalem króla Polski i bywał w Krakowie na dworze Kazimierza Wielkiego, od którego otrzymał w lenno księstwo włodzimierskie. Jako wasal króla Ludwika Węgierskiego wymieniony jest też z bratem Borysem w liście z 1377 roku. Aleksander zginął w potyczce z Tatarami ok. 1378 r. i został pochowany w Smotryczu.

Jerzy Koriatowicz ufundował w Kamieńcu klasztor zakonu Dominikanów[2], a w 1374 roku lokował miasto na prawie magdeburskim i uzyskali od papieża Urbana VI zgodę na utworzenie diecezji rzymskokatolickiej z siedzibą w Kamieńcu Podolskim, wzmiankowaną w 1385 r. Niektóre źródła (m.in. kronika Macieja Stryjkowskiego) utożsamiają jego osobę z Jugą, hospodarem mołdawskim panującym w latach 1399–1400.

Spiski Fiodora Koriatowicza doprowadziły w 1395 r. do interwencji Witolda i do podziału Podola na skutek czego zostało ono podzielone pomiędzy Spytka z Melsztyna i księcia Świdrygiełłę. Fiodor po pobycie w więzieniu w Wilnie udał się na wygnanie na należące do Węgier Zakarpacie, gdzie zmarł w Mukaczewie przed 1416 r. W 1404 roku zamki podolskie zajął król Władysław Jagiełło i w 1434 roku ostatecznie inkorporował Podole do Polski.

Z czasów innego z braci, którym był Konstanty Koriatowicz, znane są bite przez niego monety. Według niektórych opracowań Konstanty Koriatowicz jest tożsamy z Konstantym Czartoryskim.

Drzewo genealogiczne

 
 
Anastazja (?)
ur. ?
zm. ok. 1408
 
 
Hleb
ur. ?
zm. ok. 1388
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Konstanty
ur. ?
zm. ?
 
 
Wasyl
ur. ?
zm. ok. 1416
 
Czartoryscy
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Leon
ur. ?
zm. ?
 
 
Grzegorz
ur. ?
zm. ?
 
 
 
 
 
 
Giedymin
ur. ok. 1275
zm. 1341
 
Giedyminowicze
 
Koriat
ur. ?
zm. 1358
 
Koriatowicze
 
 
 
Dymitr
ur. ?
zm. 1399
 
Ostrożeccy (?)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Jerzy
ur. ?
zm. ok. 1374
 
 
Iwan
ur. ?
zm. ?
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Teodor
ur. ?
zm. ?
 
 
Anna
ur. ?
zm. ?
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wasyl
ur. ?
zm. ?
 
 
Maria
ur. ?
zm. ?
 
 
 
 
 
 
 
 
Borys
ur. ?
zm. ?
 
 
 
 
 
 
 
Aleksander
ur. ?
zm. ?
 
 
 
 
 
 
 
Żedywid (?)
ur. ?
zm. ?
 
Zofia (?)
ur. ?
zm. ?
 
 

Drzewo genealogiczne zostało sporządzone na podstawie prac Józefa Wolffa oraz Jana Tęgowskiego[3][4].

Zobacz też

Przypisy

  1. Ostrowski i in. 1906 ↓, s. 151.
  2. tekst przywileju można przeczytać w dziele Aleksandra Przeździeckiego Podole, Wołyń, Ukraina. Obraz miejsc i czasów, str. 119
  3. Wolff 1895 ↓, s. 177.
  4. Tęgowski 1999 ↓.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL COA Pogoń Litewska Książęca.svg
Autor: Ta grafika została stworzona za pomocą Adobe Photoshop przez Guccee (Guccee)., Licencja: CC BY-SA 4.0
Herb Pogoń Litewska