Korneliusz Nepos

Cornelius Nepos

Cornelius Nepos (ur. ok. 100 p.n.e. – zm. 24 p.n.e.) – rzymski historyk i biograf.

Data narodzin i śmierci nie jest znana. Przypuszcza się, że Nepos urodził się w latach dziewięćdziesiątych lub osiemdziesiątych I wieku p.n.e. Zmarł natomiast nie wcześniej niż w roku 27 p.n.e. Nie jest znane również imię Neposa.

Bliski przyjaciel Katullusa^[1], Pomponiusza Attyka i Cycerona^[2]. Autor jednych z pierwszych znanych biografii, choć to nie on wymyślił ten gatunek literatury. Biografia w tamtych czasach nie była zbyt popularna. Ówcześni historycy zawierali w swoich pracach pewne wątki biograficzne, jednakże biografia sama w sobie uważana była za gatunek podrzędny.

Napisał pełną biografię Cycerona^[1], a także wiele innych krótkich, kilkustronicowych biografii. Jego największe dzieło nosi tytuł „O wybitnych mężach” i zawiera szczegółowe biografie m.in. Miltiadesa, Temistoklesa, Hannibala i Pomponiusza Attyka. Nepos w przedmowie do swojego dzieła pokazuje problemy poruszane w swoich biografiach. To dzieło jako jedyne przetrwało do dzisiejszych czasów, reszta jego prac zaginęła. W swoich pracach Nepos opisywał i porównywał życiorysy sławnych Rzymian i innych wybitnych osób. Pisał bardzo czystą i przystępną łaciną^[1], lecz jego prace zdawały się skupiać bardziej na stylu niż na historycznej dokładności. Wielu zarzucało mu poważne błędy rzeczowe. Mimo to są to praktycznie jedyne antyczne biografie, które przetrwały do dziś, ponadto ukazują wiele nieznanych faktów i często opisują różne zdarzenia krytycznym okiem. Jego dzieła wywarły duży wpływ na późniejszych biografów, np. Plutarcha.

Tytuły prac:

• Chronica – pierwsze dzieło zachowane jedynie w drobnych fragmentach
• Exempla (Przykłady) – zbiór anegdot historycznych i ciekawostek przyrodniczych
• De viris illustribus^[1] (O wybitnych mężach), dzieląca się na części:

a) De excellentibus ducibus exterarum gentium (O wielkich wodzach-obcokrajowcach), 22 zachowane do naszych czasów biografie greckich wodzów; b) De Latinis historicis (O historykach łacińskich), zachowane 2 biografie (Katona Starszego oraz Tytusa Pomponiusza Attyka)

Przypisy

Bibliografia

• James Hamilton: Cornelius Nepos. Archive.org. [dostęp 2016-11-18]. (ang.).
• Korneliusz Nepos: Żywoty wybitnych mężów. Wstęp, komentarz i redakcja Lidia Winniczuk. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.

Linki zewnętrzne

• Pisma Neposa na The Latin Library
• Lives of the Eminent Commanders (ang.)