Kornyło Mandyczewski

Kornyło Mandyczewski
Корнило (Корнель) Мандичевський
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 1828
Peczeniżyn

Data i miejsce śmierci

19 kwietnia1914
Nadwórna

Wikary w parafii gr.-kat. Zarwanica
proboszcz w parafii gr.-kat. Uhrynów
administrator parafii Zarwanica i Dołhe
Okres sprawowania

1853–1857
1857–1862
1862–1865

Proboszcz parafii gr.-kat. Nadwórna
Dziekan dekanatu Nadwórna
Okres sprawowania

1865–1914
1883–1914

Wyznanie

greckokatolickie

Kościół

Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego

Prezbiterat

1853

Kornyło Mandyczowski
Корнило (Корнель) Мандичевський
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 1828
Peczeniżyn

Data i miejsce śmierci

19 kwietnia 1914
Nadwórna

poseł na Sejm Krajowy Galicji
kadencja III, IV, V, VI, VII, VIII
Okres

od 20 sierpnia 1870
do 12 października 1907

poseł do Rady Państwa
kadencja VII, VIII, IX, X
Okres

od 28 września 1885
do 30 stycznia 1907

członek Rady Miejskiej w Nadwórnej
Okres

od 1868
do 1907

członek Rady Powiatu w Nadwórnej
Okres

od 1886
do 1914

Członek Wydziału Powiatowego w Nadwórnej
Okres

od 1886
do 1914

prezes Wydziału Powiatowego w Nadwórnej
Okres

od 1875
do 1914

Odznaczenia

Kornel Stanisław Mandyczewski (ukr. Корнило (Корнель) Мандичевський – Kornyło Mandyczewśkyj; ur. 8 sierpnia 1828 w Peczeniżynie, zm. 19 kwietnia 1914 w Nadwórnej) – greckokatolicki ksiądz, proboszcz i dziekan w Nadwórnej, staroruski polityk i działacz społeczny, prezes Wydziału Powiatowego w Nadwórnej, poseł na galicyjski Sejm Krajowy i do austriackiej Rady Państwa

Życiorys

Ukończył szkołę ludową w Kołomyji i gimnazjum w Stanisławowie (1849)[1], następnie greckokatolickie Seminarium Duchowne we Lwowie[2]. Po otrzymaniu w 1853 święceń jako ksiądz greckokatolicki był w latach 1853-1857 wikarym w Zarwanicy (pow. Podhajce). Następnie proboszcz w Uhrynowie Dolnym w pow. stanisławowskim (1857-1862), administrator parafii w Zarwanicy (1862-1864) i w Dołhe w pow. trembowlańskim (1864-1865)[1][2]. Przez następne prawie 50 lata był proboszczem w Nadwórnej (1865-1914)[3]. W latach 1883-1914 pełnił także funkcję dziekana Dekanatu w Nadwórnej[1][2]. Od 1887 honorowy kanonik kapituły w Stanisławowie, a następnie honorowy radca konsystorza[2].

Był członkiem Rady Miejskiej w Nadwórnej (1868-1897)[1]. Prezes Miejskiej Rady Szkolnej w Nadwórnej[2]. W latach 1866-1914 z grupy gmin miejskich był członkiem Rady Powiatu i Wydziału Powiatowego w Nadwórnie. Pełnił funkcję zastępcy prezesa (1870-1872) i prezesa Wydziału Powiatowego (1875-1914)[2]. Był także od 1870 członkiem powiatowej komisji szacunkowej. Od 1877 członek Okręgowej Rady Szkolnej obejmującej powiaty bohorodczański i nadwórniański, od 1888 jej wiceprezes. Założyciel Powiatowej Kasy Oszczędności w Nadwórnej a także od 1895 prezes nadwórniańskiego oddziału Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego[2].

Aktywny politycznie, był działaczem ruchu staroruskiego i członkiem Ruskiej Narodnej Partii (RNP). Członek Towarzystwa im. Mychajła Kaczkowskiego. Reprezentował w niej kierunek antynacjonalistyczny, był zwolennikiem porozumienia z rządem i Polakami, w duchu kompromisu wypracowanego przez arcybiskupa Sylwestra Sembratowicza oraz namiestnika Kazimierza Badeniego[2],

Poseł do Sejmu Krajowego Galicji III kadencji (20 sierpnia 1870 - 26 kwietnia 1876), IV kadencji (8 sierpnia 1877 - 21 października 1882), V kadencji (15 września 1883 - 26 stycznia 1889), VI kadencji (10 października 1889 - 17 lutego 1894), VII kadencji (28 grudnia 1895 - 9 lipca 1901), VIII kadencji (28 grudnia 1901 - 12 października 1907), Był wybierany w kurii IV (gmin wiejskich) obwodu Stanisławów, z okręgu wyborczego Nr 31 Nadwórna-Delatyn[4][5]. Na terenie Sejmu działał w licznych komisjach, kilkakrotnie im przewodnicząc. W 1872 był Sekretarzem Izby[2].

Był także posłem do austriackiej Rady Państwa VII kadencji (28 września 1885 - 23 stycznia 1891), VIII kadencji (13 kwietnia 1891 - 22 stycznia 1897), IX kadencji (6 kwietnia 1897 - 7 września 1900), X kadencji (4 czerwca 1901 - 30 stycznia 1907). Był wybierany w kurii IV (gmin wiejskich) w okręgu wyborczym nr 22 (Stanisławów-Halicz-Bohorodczany-Sołotwina-Tłumacz-Tyśmienica-Ottynia-Nadwórna-Delatyn)[6]. Dzięki poparciu Sembratowicza i administracji rządowej zwyciężał w wyborach przeciwko kandydatom Centralnego Ruskiego Komitetu Wyborczego, w 1897 jego konkurentem był Julian Romanczuk. w 1900 Józef Karanowicz (ukraiński narodowy demokrata[7]) oraz radykał Iwan Borodajkiewicz[8]. W parlamencie austriackim w latach 1885-1897 był członkiem Klubu Ruskiego, przez pewien czas jego prezesem (1894-1897). Następnie należał Słowiańskiego Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Narodowego (1897-1901), Centrum Słowiańskiego (1901-1902) i Stowarzyszenia Słowiańskiego (1902-1907)[1]. Działał także w kilku komisjach, występując w obronie interesów gospodarczych i oświatowych Galicji Wschodniej oraz Cerkwi greckokatolickiej, szczególnie diecezji stanisławowskiej[2].

Od 1907 z powodu podeszłego wieku ograniczył swą działalność publiczną. Po śmierci pochowany w Nadwórnej.

Odznaczenia i wyróżnienia

Odznaczony orderem Żelaznej Korony kl. III, honorowy obywatel Nadwórnej[2].

Rodzina

Urodził się w rodzinie duchownego greckokatolickiego, był synem Iwana Mandyczewskiego, proboszcza w Peczeniżynie[1].

Przypisy

  1. a b c d e f Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Mandyczewski (Mandyčevs'kyj), Kornel (Kornylij) - Parlamentarier 1848-1918 online [30.05.2020]
  2. a b c d e f g h i j k Bolesław Łopuszański, Mandyczewski Kornel Stanisław (1828-1914), Polski Słownik Biograficzny, t. 19, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974, s.473-474
  3. Z żałobnej karty, „Kurjer Lwowski]”, nr 175 z 13 kwietnia 1914, s. 5.ANNO - wersja elektroniczna.
  4. Stanisław Grodziski: Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1993. ISBN 83-7059-052-7.
  5. Wykaz Członków Sejmu krajowego królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież Wielkiego Księstwa Krakowskiego w roku 1870. Lwów, 1870.
  6. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, ISBN 83-7059-219-8
  7. Ruch wyborczy. „Kurjer Stanislawowski”, 790 (11 listopada 1900), s. 1.
  8. Wybór do Rady Państwa. „Kurjer Stanislawowski”, 796 (23 grudnia 1900), s. 1.

Bibliografia

  • Bolesław Łopuszański, Mandyczewski Kornel Stanisław (1828-1914), Polski Słownik Biograficzny, t. 19, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974, s.473-474

Media użyte na tej stronie

Ordine imperiale della corona di ferro, austria.png
nastrino Ordine imperiale della corona di ferro
Mandychevs'kyy K.jpg
Мандичевський Корнило