Koronacja Elżbiety II

Koronacja Elżbiety II
Coronation of Elizabeth II
Ilustracja
Elżbieta II i książę Filip
Państwo

 Wielka Brytania

Miejscowość

Londyn

Data

2 czerwca 1953

Położenie na mapie Wielkiego Londynu
Mapa konturowa Wielkiego Londynu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Koronacja Elżbiety II”
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Koronacja Elżbiety II”
Ziemia51°29′58″N 0°07′39″W/51,499444 -0,127500

Koronacja Elżbiety II – ceremonia koronacyjna królowej Elżbiety II z dynastii Windsorów. Odbyła się 2 czerwca 1953 roku w Opactwie Westminsterskim w Londynie.

Elżbieta II wstąpiła na tron w wieku 25 lat po śmierci swojego ojca, Jerzego VI (6 lutego 1952)[1][2]; wkrótce potem została ogłoszona królową[3][4]. W uroczystości, która odbyła się w St. James’s Palace, wzięli udział m.in. członkowie Tajnej Rady Wielkiej Brytanii i lord mer Londynu[4]. Koronacja odbyła się ponad rok później ze względu na tradycję, zgodnie z którą po śmierci monarchy musi upłynąć odpowiedni czas przed zorganizowaniem takich uroczystości[5]. Dało to również komisjom planistycznym odpowiednio długi czas na przygotowanie się do ceremonii[6]. Podczas nabożeństwa Elżbieta złożyła przysięgę, została namaszczona krzyżmem przez arcybiskupa Canterbury, ubrana w szaty, przekazano jej również insygnia królewskie (berło i jabłko) oraz koronowano na królową Wielkiej Brytanii, Kanady, Australii, Nowej Zelandii, Związku Południowej Afryki, Pakistanu i Cejlonu (obecnie Sri Lanka)[7]. Jak dotąd (2022) była to jedyna koronacja brytyjskiego monarchy transmitowana w pełni przez telewizję[8] (w 1937, podczas koronacji Jerzego VI, kamery mogły rejestrować jedynie przejazd królewskiej karety ulicami stolicy)[5]. Polskim radiosłuchaczom ceremonię koronacyjną relacjonował korespondent Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, Tadeusz Nowakowski[9]. Na pamiątkę tego wydarzenia ustanowiono Medal Koronacyjny Królowej Elżbiety II[10].

Przebieg

Królowa Elżbieta w dniu koronacji, pozdrawiająca poddanych z balkonu pałacu Buckingham (2 czerwca 1953)

24 marca 1953 zmarła na raka gardła królowa-wdowa Maria Teck[11], jednak przed śmiercią wyraziła życzenie, aby z tego powodu nie przekładano koronacji[12]. Odbyła się ona 2 czerwca 1953[13][14]. Koronację Elżbiety w Opactwie Westminsterskim obserwowało 8251 osób[15]. Podczas ceremonii asystowało jej osiem druhen noszących tren[16]. Arcybiskup Canterbury Geoffrey Fisher obwieścił zgromadzonym: „Panowie, przedstawiam wam królową Elżbietę, waszą niezaprzeczalną królową, wam wszystkim, którzy tu przybyliście złożyć jej hołd i oddać się jej na służbę. Czy gotowi jesteście ją uznać?”[17]. Na to pytanie lordowie odpowiedzieli: „God save Queen Elizabeth”[18]. Kolejnym etapem ceremonii była przysięga na Biblię[19]. Królowa zobowiązała się rządzić królestwem i krajami Wspólnoty Narodów zgodnie z ich prawami i zwyczajami oraz umacniać Kościół Anglii[19]. Następnie zdjęła płaszcz, diadem i klejnoty oraz zasiadła na tronie pod złotym baldachimem podtrzymywanym przez czterech kawalerów Orderu Podwiązki[20]. Później Arcybiskup namaścił świętymi olejkami dłonie, pierś i czoło królowej[20], po czym przyznano jej insygnia nowej godności – ostrogi św. Jerzego, królewski miecz, jabłko królewskie, bransolety, pierścień, berło z krzyżem i berło z gołębicą[20][21]. Następnie królowa została odziana w purpurowy, haftowany złotem, aksamitny płaszcz. W czasie koronacji został wykonany hymn koronacyjny Georga Friedricha Händla Zadok the Priest[22], który od 1727 powtarza się na każdej uroczystości koronacyjnej brytyjskiego monarchy[23]. Na zakończenie arcybiskup nałożył jej na głowę koronę św. Edwarda[24], a lordowie jeszcze raz zawołali: „God save Queen Elizabeth”. Następnie trzej książęta krwi królewskiej – Edynburga, Gloucester i Kentu – a za nimi pozostali lordowie, złożyli hołd królowej. Później Elżbieta z mężem przyjęli komunię pod dwiema postaciami. Ceremonię zakończyło odśpiewanie Te Deum[22]. Po trzygodzinnej ceremonii królowa, z ciężką koroną na głowie, berłem w lewej i jabłkiem w prawej ręce, miała kłopoty z powstaniem i poprosiła o pomoc arcybiskupa. Następnie opuściła opactwo, wymieniwszy wcześniej koronę św. Edwarda na lżejszą państwową koronę imperialną[25].

Przypisy

  1. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 194.
  2. ↑ Koronacja królowej Elżbiety II, Google Arts & Culture [dostęp 2022-09-11] (pol.).
  3. ↑ 67 lat panowania królowej Elżbiety II. Jak wyglądała koronacja? [ZDJĘCIA, FILM], RMF FM [dostęp 2022-09-11] (pol.).
  4. ↑ a b Accession Declaration of Elizabeth II, 1952. parliament.uk. [dostęp 2022-06-02]. (ang.).
  5. ↑ a b Koronacja Elżbiety II. Boże, chroń telewizję!, PolskieRadio.pl [dostęp 2022-09-11].
  6. ↑ 60 Fascinating Facts About The Queen’s Coronation, Royal Central, 17 lipca 2020 [dostęp 2022-09-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-17].
  7. ↑ The coronation and visit of Queen Elizabeth II, collections.tepapa.govt.nz [dostęp 2022-09-11].
  8. ↑ Why Elizabeth II’s 1953 Coronation is the day that changed television, Radio Times [dostęp 2022-09-11] (ang.).
  9. ↑ Koronacja Elżbiety II – wyjątkowa chwila w historii Anglii, PolskieRadio.pl [dostęp 2022-09-11].
  10. ↑ Queen Elizabeth II Coronation Medal (1953), www.veterans.gc.ca, 21 stycznia 2020 [dostęp 2022-09-11].
  11. ↑ Princess Mary of Teck – history, englishmonarchs.co.uk [dostęp 2022-09-11].
  12. ↑ The hidden tragedy of 1952: Queen Mary’s loss, Royal Central, 3 lutego 2022 [dostęp 2022-09-11] (ang.).
  13. ↑ 1953: Queen Elizabeth takes coronation oath. BBC. [dostęp 2022-09-11]. (ang.).
  14. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 201.
  15. ↑ 50 facts about The Queen’s Coronation, royal.uk, 2 czerwca 2017 [dostęp 2022-06-21] (ang.).
  16. ↑ Patt Morrison, The key to Queen Elizabeth II’s long reign? A resilient monarchy, latimes.com, 4 lutego 2022 [dostęp 2022-06-21] (ang.).
  17. ↑ Victoria Grigg, The Coronation of Queen Elizabeth II, paperspast.natlib.govt.nz, 1 czerwca 1953 [dostęp 2022-06-21].
  18. ↑ Agnes Stamp, The Queen’s Coronation: In The Abbey by John Betjeman, countrylife.co.uk, 21 maja 2013 [dostęp 2022-06-21] (ang.).
  19. ↑ a b Connie Fisher, The Queen’s Coronation Oath, 1953, royal.uk, 2 czerwca 1953 [dostęp 2022-06-22] (ang.).
  20. ↑ a b c Mark Easton, Coronation 1953: Magic moment the TV cameras missed, bbc.com, 4 czerwca 2013 [dostęp 2022-06-22] (ang.).
  21. ↑ Jess Ilse, #OnThisDay in 1953: The Coronation of Queen Elizabeth II Takes Place, royalcentral.co.uk, 2 czerwca 2016 [dostęp 2022-06-22] (ang.).
  22. ↑ a b Pełna lista utworów muzycznych wykonanych podczas koronacji Jej Wysokości Królowej Elżbiety II w Opactwie Westminsterskim dnia 2 czerwca 1953. Opactwo Westminsterskie. [dostęp 2022-09-11]. (ang.).
  23. ↑ Zadok the Priest, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-09-11] (ang.).
  24. ↑ St. Edward’s Crown, The Court Jeweller, 1 czerwca 2021 [dostęp 2022-09-11] (ang.).
  25. ↑ Alice Newbold, Everything You Ever Wanted To Know About The Imperial State Crown, British Vogue [dostęp 2022-09-11] (ang.).

Bibliografia

  • Marek Rybarczyk: Elżbieta II: ostatnia taka królowa. Wydawnictwo MUZA SA, 2022, s. 333. ISBN 978-83-287-2183-8.

Media użyte na tej stronie

Greater London UK location map 2.svg
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0

Map of Greater London, UK with the following information shown:

  • Administrative borders
  • Coastline, lakes and rivers
  • Roads and railways
  • Urban areas

The data includes both primary routes and railway lines.

Equirectangular map projection on WGS 84 datum, with N/S stretched 160%

Geographic limits:

  • West: 0.57W
  • East: 0.37E
  • North: 51.72N
  • South: 51.25N
United Kingdom adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the United Kingdom
Elizabeth II & Philip after Coronation.JPG
Queen Elizabeth II and Prince Philip, Duke of Edinburgh. Coronation portrait, June 1953, London, England.
Credit: Library and Archives Canada/K-0000047
Elizabeth II waves from the palace balcony after the Coronation, 1953.jpg
Autor: National Media Museum from UK, Licencja: No restrictions
Daily Herald Archive at the National Media Museum Princess Elizabeth was crowned Queen Elizabeth II on 2 June 1953. The ceremony took place in Westminster Abbey and was the first televised Coronation. She was crowned Queen of the United Kingdom, Canada, Australia, New Zealand, South Africa, Ceylon and Pakistan.