Korpus Powietrzno-Zmechanizowany

Korpus Powietrzno-Zmechanizowany (KPZ) – związek operacyjny Wojska Polskiego.

Korpus Powietrzno-Zmechanizowany sformowano w styczniu 1999 na bazie Krakowskiego Okręgu Wojskowego, który zlikwidowano oraz wydzielonych jednostek Śląskiego Okręgu Wojskowego. Stanowił on oryginalne, jak na polskie warunki, połączenie jednostek wojsk pancernych i zmechanizowanych z jednostkami aeromobilnymi i wsparcia w postaci brygad: pancernych, zmechanizowanych, kawalerii powietrznej, desantowo-szturmowej i artylerii. Utworzenie korpusu było zapowiedzią szerokiej modernizacji wojsk lądowych i przystosowania ich do działań w warunkach współczesnej wojny powietrzno-lądowej. Korpus przeznaczony był do prowadzenia operacji na obszarze NATO samodzielnie i we współdziałaniu z wojskami sojuszniczymi. Ambitne plany okazały się jednak zbyt kosztowne i po dwóch latach zrezygnowano z jego utrzymywania wracając do starych, ale sprawdzonych rozwiązań organizacyjnych.

Korpus Powietrzno-Zmechanizowany rozformowano w 2001. Na bazie dowództwa korpusu powstało dowództwo 2 Korpusu Zmechanizowanego, któremu podporządkowano dwie dywizje i jednostki wsparcia.

Struktura organizacyjna (2000)

• Dowództwo Korpusu Powietrzno-Zmechanizowanego (Kraków)
  • 3 Brygada Zmechanizowana (Lublin)
  • 5 Brygada Pancerna „Skorpion” (Opole)
  • 14 Brygada Pancerna (Przemyśl)
  • 21 Brygada Strzelców Podhalańskich (Rzeszów)
  • 6 Brygada Desantowo-Szturmowa (Kraków)
  • 25 Brygada Kawalerii Powietrznej (Tomaszów Maz.)
  • 5 Brygada Artylerii (Głogów)
  • 18 Pułk Przeciwlotniczy (Jelenia Góra)
  • jednostki zabezpieczenia

Korpus liczył 21,5 tys. żołnierzy

Obsada personalna Dowództwa

Dowódcy:

• gen. dyw. Zygmunt Sadowski (XII 1998 - 2001)
• gen. dyw. Mieczysław Stachowiak (2001)

Zastępcy dowódcy:

• gen. bryg. Bolesław Baranowski (od XII 1998)

Szefowie sztabu:

• gen. bryg. Piotr Makarewicz (od XII 1998 - IV 2000)

Zastępcy szefa sztabu

• gen. bryg. Brunon Herrmann (od XII 1998)

Szefowie szkolenia

• gen. bryg. Fryderyk Czekaj (od XII 1998)

Bibliografia

• Jerzy Kajetanowicz, Wojska lądowe III Rzeczypospolitej. Wojska Lądowe 2003, nr 24
• Jerzy Sadecki, Pierwszy korpus, rp.pl 1999