Korzec (jednostka objętości)

Korzec z 1772 w muzeum w Grudziądzu

Korzec – dawna jednostka objętości, stosowana dla ciał sypkich (tzw. miara nasypna). Była stosowana od średniowiecza do 2. połowy XIX wieku.

Korzec dzielił się na 4 ćwiertnie, 16 lub 12 korczyków i 32 lub 24 miary[1]. 30 korców (czasem 60) tworzyło łaszt[1]. W okresie XVI–XVIII wieku istniało około 300 lokalnych korców[1], np.:

  • korzec berliński – 54,9614 litra
  • korzec rzymski (łac. modius) – ok. 10,5
  • korzec krakowski – 501,116 litra[2]
  • korzec warszawski – 120,6 litra
  • korzec toruński – 54,8 litra
  • korzec gdański – 54,7 litra
  • korzec wrocławski – 74,1 litra
  • korzec amerykański (1 US bushel) = 35,239072 litra, używany do dziś w notowaniach giełdowych produktów sypkich np. pszenicy

Według Konstytucji 1764 roku warszawski korzec skarbowy odpowiadał 32 garncom = 120,6 litrów[1]. W latach 1819–1848 w Królestwie Polskim używano korca nowopolskiego, który wynosił 128 litrów[1]. W zaborze pruskim korzec nie był używany[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Kamler M. Korzec Encyklopedia Historii Gospodarczej Polski do 1945 roku t. 1 A-N Warszawa Wiedza Powszechna 1981 s. 344 ​ISBN 83-214-0185-6​.
  2. ↑ Erazm Rykaczewski, A Complete Dictionary English and Polish and Polish and English: Polish-English, B. Behr, 1851 [dostęp 2016-11-08] (ang.).1 stycznia

Media użyte na tej stronie

Korzec A 119.jpg
Autor: Ciacho5, Licencja: CC BY-SA 4.0
Korzec - miara objętości. Wykonany w 1772. Eksponat w Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu.