Kosów (Białoruś)
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Obwód | |||
Rejon | |||
Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||
Nr kierunkowy | 1645 | ||
Kod pocztowy | 225262 | ||
Tablice rejestracyjne | 1 | ||
Położenie na mapie Białorusi (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||
![]() | |||
Portal ![]() |
Kosów (biał. Косава, Kosawa; ros. Коссово, Kossowo; hist. Kosów Poleski) – miasto na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie iwacewickim, 15 km od Iwacewicz, ok. 2 tys. mieszkańców (2010).
Przynależność
Miejscowość po raz pierwszy występuje w dokumentach około 1492. Miasto magnackie położone było w końcu XVIII wieku w powiecie słonimskim województwa nowogródzkiego[2]. Od III rozbioru Polski (1795) w składzie Rosji. W okresie II Rzeczypospolitej siedziba starostwa powiatowego i powiatu kosowskiego w województwie poleskim. Od 1945 w granicach Białoruskiej SRR. Od 1991 miejscowość należy do niepodległej Białorusi, rejonu iwacewickiego obwodu brzeskiego.
Demografia
Historia
W X–XI w. było tu grodzisko otoczone wałem. Dobra kosowskie od XV w. przechodziły przez ręce możnych rodów - Chreptowiczów, Sanguszków, Sapiehów, Flemingów, Czartoryskich. W pierwszej połowie XIX w. były w rękach Pusłowskich, którzy na przełomie XIX i XX w. sprzedali dobra Rosjanom. Po I wojnie światowej majątek rozparcelowano.
W roku 1838 polski przemysłowiec, hrabia Wandalin Pusłowski wybudował w miejscowości pałac, przejęty po powstaniu styczniowym w ramach represji przez rosyjskich magnatów. W czasie I wojny światowej Kosów został częściowo zniszczony. Za II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą wiejskiej gminy Kosów.
Po agresji ZSRR na Polskę w dniu 17 września 1939 miejscowa ludność została poddana represjom a niektóre obiekty zabytkowe uszkodzone – obecnie IPN prowadzi śledztwo w sprawie zamordowania w dniach 17–20 września 25 Polaków nieopodal Kosowa.
Zabytki

- Pałac Pusłowskich – zbudowany w 1838 r. przez Wandalina, neogotycki o imponującej fasadzie (120 m) usytuowany na wzgórzu o spłaszczonym wierzchołku. W okresie międzywojennym był siedzibą starostwa kosowskiego. W 1942 r. spalony przez partyzantów radzieckich i doszczętnie zdewastowany, a rozległy otaczający go park wycięty (teraz rośnie bór sosnowy). Od 2007 r. trwa rozległy remont i rewaloryzacja pałacu. Aktualnie (2020 r.) można już go zwiedzać.
- Cerkiew prawosławna pw. św. Antoniego Wielkiego z 1868 r. (w miejscu poprzedniej z 1597 r.), parafialna[3].
- Kościół katolicki pod wezwaniem Przenajświętszej Trójcy, wybudowany w stylu neoromańskim w 1878 – w znajdującym się na jego miejscu kościółku został w 1746 ochrzczony Tadeusz Kościuszko, urodzony w odległej o pół kilometra od Kosowa Mereczowszczyźnie.
Ludzie związani z Kosowem
- Leopold Bieńkowski – polski działacz społeczny,
- Bohdan Drozdowski – polski poeta, prozaik, publicysta, tłumacz, autor sztuk scenicznych,
- Eugeniusz Iwaniec – historyk i rusycysta, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Łódzkiego, badacz dziejów starowierców
- Tadeusz Kościuszko – generał, polski bohater narodowy, Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej w insurekcji 1794,
- Wandalin Pusłowski – polski hrabia, inicjator budowy tutejszego pałacu.
- Antoni Kamiński – pułkownik Wojska Polskiego, osadnik wojskowy w Kosowie Poleskim
- Jan Roszkowski – polski polityk, samorządowiec
Zobacz też
- Mereszowszczyzna
Przypisy
- ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 108.
- ↑ Брэсцкая Вобласць | Івацэвіцкі Раён | Косава | Антоніеўская царква. hram.by. [dostęp 2020-10-07]. (biał.).
Linki zewnętrzne
- Kossów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 473 .
Galeria
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Belarus
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Позиционная карта Брестской области
Цилиндрическая равноугольная проекция с координатами краёв:
- С: 53.45° с.ш.
- Ю: 51.4° с.ш.
- З: 23.1° в.д.
- В: 27.7° в.д.
Autor: Alena by, Licencja: CC BY-SA 3.0
Косаўскі палацава-паркавы ансамбль: рэшткі былога палацу Пуслоўскіх
мэмарыяльны музэй-сядзіба Т. Касьцюшкі
фрагмэнты парку. г. Косава
Autor: Viktar Palstsiuk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Палац Пуслоўскіх
Mereszowszczyzna. Rycina 5 z Serii I w "Albumie widoków przedstawiających historyczne miejsca...", Pińsk, 1875-1883. Podpis oryginalny:"MERECZOWSZCZYZNA (G. Grodzieńska) Pałac P. Wandalina Pusłowskiego i dom w którym się urodził Tadeusz Kościuszko 19 Lutego 1746 r.."
Autor: Avner, Licencja: CC0
Памятник на месте убийства нацистами в 1942 году евреев из гетто Коссово около и во дворце Пусловских, который расположен в урочище Меречёвщина (Морочовщина). Установлен в 1992 году, в 2007 прикреплен государственный знак "Воинское захоронение" № 4724. Размер захоронения: 15х15 метров. Люди были убиты возле дворца и внутри дворца. Тела, видимо, были перенесены или перевезены на городище, расположенное вблизи дворца, либо убийства проходили и там. На место убийства указывает табличка у подножия городища. Памятник находится на вершине городища на месте братской могилы.
Autor: Wouk, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół pw Trójcy Świętej w Kosowie Poleskim - miejsce chrztu Tadeusza Kościuszki w 1746 roku.
Flag of Brest voblast, Belarus
Autor: Валацуга (http://forum.globus.tut.by/viewtopic.php?p=60985#60985), Licencja: CC BY-SA 3.0
Косава. Каталіцкія могілкі. Магіла паўстанцаў
Autor: Стэльмах Аляксандр Мікалаевіч (http://fgb.by/viewtopic.php?p=48200#48200), Licencja: CC BY-SA 3.0
Косава. Капліца
Autor: Viktar Palstsiuk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Музей-сядзіба Тадэвуша Касцюшкі
Autor: Avner, Licencja: CC0
Место одного из бывших еврейских кладбищ Коссово в конце улицы Костюшко (сейчас - улица 3-го февраля). На месте этого кладбища в 1958 году была выстроена школа и разбит школьный парк, занимающий территорию всего прежнего кладбища.
Autor: Renessaince, Licencja: CC BY-SA 3.0
To zdjęcie zabytku historyczno-kulturalnego Białorusi.
Numer w rejestrze zabytków:
Autor: Mikola Volkau, Licencja: CC BY-SA 3.0
House of Kasciuška (Mieračoŭščyna), Belarus. Restauration
Autor: Mikola Volkau, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kosava Castle, Belarus. Restauration
Sapieha Manor in Kosava