Kosa (geografia)

Zdjęcie satelitarne Farewell Spit

Kosa, szpyrk[1] lub szperk (od kaszubskiej nazwy Cypla Rewskiego) – półwysep[2][3][4] w postaci długiego i wąskiego piaszczystego wału, lekko wynurzonego ponad powierzchnię morza i biegnącego w głąb morza[5][4]. Powstaje wskutek działania prądów przybrzeżnych, tworzony jest jako przedłużenie linii brzegowej w miejscu, w którym brzeg zmienia kierunek[5]. Jeżeli kosa całkowicie lub częściowo oddziela zamykany akwen od otwartej wody, nazywana jest wówczas mierzeją[2][4].

Przykładami kos są Mierzeja Helska[5] i Cypel Rewski w Polsce i Farewell Spit na Wyspie Południowej Nowej Zelandii.

Odcinek końcowy zbudowany jest głównie z równoległych do siebie wałów burzowych (między którymi występuje obniżenie)[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Jan Flis, Szkolny słownik geograficzny, WSiP, Warszawa, 1985, s. 116, ISBN 83-02-00870-2.
  2. ↑ a b mierzeja, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2018-07-18].
  3. ↑ „Czasopismo Geograficzne”, 2005, tom 76, wydania 1–4, strona 34
  4. ↑ a b c Mieczysław Klimaszewski: Geomorfologia. PWN, Warszawa, 1978, s. 910
  5. ↑ a b c d Piotr Migoń: Geomorfologia. PWN, Warszawa, 2006, s. 402 i 403. ISBN 978-83-01-15979-5.

Media użyte na tej stronie

Farewell spit.jpg
Farewell Spit in New Zealand. - This is a composite Landsat false-colour satellite montage made with NASA World Wind.