Kosaciec niski
| ||
Systematyka[1][2] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Podkrólestwo | rośliny zielone | |
Nadgromada | rośliny telomowe | |
Gromada | rośliny naczyniowe | |
Podgromada | rośliny nasienne | |
Nadklasa | okrytonasienne | |
Klasa | Magnoliopsida | |
Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | |
Rząd | szparagowce | |
Rodzina | kosaćcowate | |
Rodzaj | kosaciec | |
Gatunek | kosaciec niski | |
Nazwa systematyczna | ||
Iris pumila L. Sp. pl. 1:38. 1753 |
Kosaciec niski (Iris pumila L.) – gatunek rośliny z rodzaju kosaćcowatych (Iridaceae). Pochodzi z Azji (występuje na Kaukazie) i środkowej, wschodniej i południowo-wschodniej Europy, rozprzestrzenił się w Ameryce Północnej[3]. W Polsce nie występuje dziko, jest uprawiany (rzadko) jako roślina ozdobna[4]. Pochodzi od niego kilka mieszańców, uprawianych jako rośliny ozdobne, np. Iris ×barbata, Iris ×hybrida hort.[4].
Morfologia i biologia
- Pokrój
- Cała roślina ma wysokość (wraz z kwiatem) 10-15 cm. Pod ziemią grube i mięsiste kłącze. Jest byliną, kwitnie od kwietnia do maja. Liczba chromosomów 2n = 32[4].
- Łodyga
- Pojedyncza, wzniesiona, gruba, naga, bardzo krótka.
- Liście
- Szablaste, o długości 5-15 cm i szerokości 1-3 cm.
- Kwiaty
- O barwie fioletowej, niebieskiej lub białej i długości do 15 cm. U kultywarów występują też kwiaty w kolorze żółtym, purpurowym[5]. Zazwyczaj występuje tylko jeden duży kwiat na szczycie łodygi. Zewnętrzne listki okwiatu są odgięte, wewnętrzne wzniesione. Znamiona słupka, szerokie, liściowate.
Zastosowanie i uprawa
Nadaje się na rabaty kwiatowe, do ogródków skalnych i na kwiat cięty. Wymaga słonecznego stanowiska, nie ma natomiast specjalnych wymagań co do gleby, nie należy go sadzić na glebach świeżo nawożonych obornikiem[6]. Rozmnaża się łatwo poprzez podział kłączy wczesną wiosna lub w drugiej połowie lata[6].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-09] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
- ↑ a b c Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- ↑ a b Bolesław Chlebowski, Kazimierz Mynett: Kwiaciarstwo. Warszawa: PWRiL, 1983. ISBN 83-09-00544-X.