Kosobudy (województwo lubelskie)

Kosobudy
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

zamojski

Gmina

Zwierzyniec

Liczba ludności (2011)

424[1]

Strefa numeracyjna

84

Kod pocztowy

22-470[2]

Tablice rejestracyjne

LZA

SIMC

0907013

Położenie na mapie gminy Zwierzyniec
Mapa konturowa gminy Zwierzyniec, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kosobudy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kosobudy”
Położenie na mapie powiatu zamojskiego
Mapa konturowa powiatu zamojskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kosobudy”
Ziemia50°37′48″N 23°04′43″E/50,630000 23,078611

Kosobudy – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Zwierzyniec[3][4].

Prywatna wieś szlachecka Kossobudy położona była na przełomie XVI i XVII wieku w ziemi chełmskiej województwa ruskiego[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego. Wieś stanowi sołectwo gminy Zwierzyniec[6].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Kosobudy[3][4]
SIMCNazwaRodzaj
0907020Bórosada
0907036Horodziskoosada
0907042Jarugiosada
0907059Sekretarzówkaosada

Historia

Kosobudy nazywano dawniej: Kosopa, Koszoputi, Kossobudy. To jedna z najstarszych wsi w tej części Roztocza. Wzmiankowana po raz pierwszy w 1398 r. w akcie przekazania włości szczebrzeskiej przez Dymitra z Goraja swoim bratankom. Później należała do Tarnowskich, Kmitów, Górków i Czarnkowskich. W 1593 r. wieś, wraz z włością szczebrzeską, znalazła się w Ordynacji Zamojskiej, kupiona przez Jana Zamoyskiego. Większość mieszkańców stanowili Rusini. Co najmniej od XVI w. istniała tu cerkiew, pierwotnie prawosławna, później greckokatolicka, zmieniona znów w XIX w. na prawosławną. Funkcjonowała do I wojny światowej, następnie została rekoncyliowana na kościół św. Andrzeja Boboli. Kosobudy zamieszkiwała już wtedy w większości ludność wyznania rzymskokatolickiego[7].

Pod koniec XIX w. wieś liczyła 400 mieszkańców, wówczas działały tutaj trzy karczmy. W czasie II wojny światowej w okolicy Kosobud miały miejsce liczne akcje partyzanckie, z których najsłynniejsza to bitwa pod Wojdą stoczona 30 XII 1942 r. Niemcy przeprowadzali później akcje odwetowe, m.in. w czerwcu 1943 r. otoczyli kościół i zabrali 200 osób do obozu w Zwierzyńcu. W lutym 1944 r. stacjonowały we wsi główne siły l Ukraińskiej Dywizji Partyzanckiej (tzw. kowpakowcy) pod dowództwem Piotra Werszyhory. 26 II i 5 III 1944 r. partyzanci stoczyli tu ciężkie bitwy z oddziałami niemieckiej dywizji SS „Viking”. Zostali jednak zmuszeni do wycofania się, a Kosobudy zostały przez Niemców wysiedlone. Po przejściu frontu ludność powróciła do wsi.

Zabytki

  • Zajazd murowany z II poł. XIX w.
  • Kuźnia drewniana z przełomu XIX i XX w.
  • Domy drewniane z XIX w., typowe dla tradycyjnej zabudowy wiejskiej.
  • Przed remizą uwagę zwraca oryginalny, stary wóz strażacki.

Zobacz też

  • Kosobudki

Przypisy

  1. ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-11-21].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 510 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  4. ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-11-21].
  5. ↑ Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie , [T. 1] , Epoka przełomu z wieku XVI-ego na XVII-sty. Dział II-gi. "Ziemie Ruskie" Rzeczypospolitej, Dział opracowany przez Aleksandra Jabłonowskiego [...], k. 2.
  6. ↑ Jednostki pomocnicze gminy Zwierzyniec. Urząd Gminy Zwierzyniec. [dostęp 2016-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-21)].
  7. ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 121–122. ISBN 978-83-7548-003-0.
Gmina Zwierzyniec
Wsie
Integralne
części wsi

Herb gminy

Bibliografia

  • A. Pawłowski: Roztocze, Puszcza Solska, Lasy Janowskie i Wyżyna Wołyńska (część polska)

Media użyte na tej stronie