Kosogon

Kosogon
	Alopias vulpinus
	(Bonnaterre, 1788)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	chrzęstnoszkieletowe
Podgromada	spodouste
Nadrząd	lamnokształtne
Rodzina	kosogonowate
Rodzaj	Alopias
Gatunek	kosogon
Synonimy
	Squalus vulpinus Bonnaterre, 1788; Squalus vulpes J.F. Gmelin, 1789; Squalus vulpes Berkenhout, 1789; Alopias macrourus Rafinesque, 1810; Galeus vulpecula Rafinesque, 1810; Squalus alopecias Gronow, 1854; Alopecias barrae Pérez Canto, 1886; Alopecias chilensis Philippi, 1902; Alopecias longimana Philippi, 1902; Vulpecula marina Garman, 1913; Alopias caudatus Phillipps, 1932; Alopias greyi Whitley, 1937;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg występowania

Kosogon^[15], lis morski^[16] (Alopias vulpinus) – gatunek morskiej ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny kosogonowatych (Alopiidae). Poławiana gospodarczo i w wędkarstwie.

Zasięg występowania

Gatunek kosmopolityczny, występujący w strefie ciepłych i umiarkowanie ciepłych, przypowierzchniowych wód oceanicznych. Młode osobniki spotykane są w strefie przybrzeżnej.

Opis

Ciało wrzecionowate, smukłe, z krótkim pyskiem i stosunkowo dużymi oczami. Ubarwienie zmienne, grzbiet brązowy, ciemnoszary, szaroniebieski lub czarny, boki jaśniejsze. Górny płat płetwy ogonowej mocno wydłużony stanowi połowę lub ponad połowę długości ciała ryby. Osiągają maksymalnie 7,6 m długości przy masie ciała około 350 kg.

Polują na ryby zaganiając je w zwarte stada, po czym uderzeniami ogonów ogłuszają i chwytają ofiary. Czasami ofiarami takich ataków stają się polujące na ryby ptaki. Samica rodzi 2–4 młodych, które po urodzeniu mają do 1,5 m długości razem z ogonem.

Nie notowano bezpośrednich ataków na ludzi, ale zdarzały się ataki na łodzie. Z racji dużych rozmiarów i drapieżnego trybu życia może stanowić zagrożenie dla człowieka.

Przypisy

↑ Alopias vulpinus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ P.J. Bonnaterre: Tableau encyclopédique et méthodique des trois regnes de la nature. Ichthyologie. Paris: Chez Panckoucke, 1788, s. 9. (fr.).
↑ J.F. Gmelin: Systema naturae per regna tria naturae : secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. T. 1. Cz. 3. Lipsiae: Impensis Georg. Emanuel. Beer., 1789, s. 1496. (łac.).
↑ J. Berkenhout: Synopsis of the natural history of Great-Britain and Ireland. Containing a systematic arrangement and concise description of all the animals, vegetables and fossils which have hitherto been discovered in these kingdoms. Wyd. 2. London: Cadell, 1789, s. 60. (ang.).
↑ Rafinesque 1810 ↓, s. 12.
↑ Rafinesque 1810 ↓, s. 13.
↑ J.E. Gray: Catalogue of fish collected and described by Laurence Theodore Gronow, now in the British Museum. London: The Trustees, 1854, s. 7. (ang.).
↑ C. Pérez Canto. Estudios sobre algunos escualos de la costa de Chile. „Anales de la Universidad de Chile”. Sección 1. 69, s. 6, 1886. (hiszp.).
↑ Philippi 1902 ↓, s. 310.
↑ Philippi 1902 ↓, s. 308.
↑ S. Garman. The Plagiostomia (sharks, skates, and rays). „Memoirs of the Museum of Comparative Zoology”. 36, s. 30, 1913. (ang.).
↑ W.J. Phillipps. Notes on new fishes from New Zealand. „The New Zealand Journal of Science and Technology”. 13 (4), s. 226, 1932. (ang.).
↑ G.P. Whitley. Studies in ichthyology. No. 10. „Records of the Australian Museum”. 20 (1), s. 5, 1937. (ang.).
↑ Alopias vulpinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ K. Kowalska, J.M. Rembiszewski & H. Rolik: Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 118, seria: Mały słownik zoologiczny.
↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.

Bibliografia

C.S. Rafinesque: Caratteri di alcuni nuovi generi e nuove specie di animali e piante della Sicilia, con varie osservazioni sopra i medesimi. Palermo: Per le stampe di Sanfilippo, 1810, s. ia-iva, 71-105. (ang.).
R.A. Philippi. Descripcion de cinco nuevas especies chilenas del ordre de los Plagióstomos. „Anales de la Universidad de Chile”. 109, s. 303–315, 1902. (hiszp.).
Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Warszawa: GeoCenter, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
K. Kowalska, J.M. Rembiszewski & H. Rolik: Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 118, seria: Mały słownik zoologiczny.

[itis-1] Alopias vulpinus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Bonnaterre-2] P.J. Bonnaterre: Tableau encyclopédique et méthodique des trois regnes de la nature. Ichthyologie. Paris: Chez Panckoucke, 1788, s. 9. (fr.).

[Gmelin-3] J.F. Gmelin: Systema naturae per regna tria naturae : secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. T. 1. Cz. 3. Lipsiae: Impensis Georg. Emanuel. Beer., 1789, s. 1496. (łac.).

[Berkenhout-4] J. Berkenhout: Synopsis of the natural history of Great-Britain and Ireland. Containing a systematic arrangement and concise description of all the animals, vegetables and fossils which have hitherto been discovered in these kingdoms. Wyd. 2. London: Cadell, 1789, s. 60. (ang.).

[CITEREFRafinesque1810[https://www.biodiversitylibrary.org/item/185076#page/26/mode/1up_12]-5] Rafinesque 1810 ↓, s. 12.

[CITEREFRafinesque1810[https://www.biodiversitylibrary.org/item/185076#page/27/mode/1up_13]-6] Rafinesque 1810 ↓, s. 13.

[Gronow-7] J.E. Gray: Catalogue of fish collected and described by Laurence Theodore Gronow, now in the British Museum. London: The Trustees, 1854, s. 7. (ang.).

[Canto-8] C. Pérez Canto. Estudios sobre algunos escualos de la costa de Chile. „Anales de la Universidad de Chile”. Sección 1. 69, s. 6, 1886. (hiszp.).

[CITEREFPhilippi1902310-9] Philippi 1902 ↓, s. 310.

[CITEREFPhilippi1902308-10] Philippi 1902 ↓, s. 308.

[Garman-11] S. Garman. The Plagiostomia (sharks, skates, and rays). „Memoirs of the Museum of Comparative Zoology”. 36, s. 30, 1913. (ang.).

[Phillipps-12] W.J. Phillipps. Notes on new fishes from New Zealand. „The New Zealand Journal of Science and Technology”. 13 (4), s. 226, 1932. (ang.).

[Whitley-13] G.P. Whitley. Studies in ichthyology. No. 10. „Records of the Australian Museum”. 20 (1), s. 5, 1937. (ang.).

[iucn-14] Alopias vulpinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[KRR-15] K. Kowalska, J.M. Rembiszewski & H. Rolik: Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 118, seria: Mały słownik zoologiczny.

[Nikolski-16] G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Kosogon

Spis treści

Zasięg występowania

Opis

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie