Kostki Napiera

(c) Luis García, CC BY-SA 3.0
Kostki Napiera, XVII w. Narodowe Muzeum Archeologiczne w Madrycie.
Bones of Napier (board and rods).png

Kostki Napiera, inaczej pałeczki Napiera – urządzenie wspomagające proces liczenia, skonstruowane i opisane (Rabdologia, 1617) przez Johna Napiera. Urządzenie - w różnych wersjach - było niesłychanie popularne przez ok. 200 lat. Napier zapisał pewną wersję tabliczki mnożenia na zbiorze specjalnych pałeczek, czy też raczej prętów o przekroju kwadratowym. Na każdej płaszczyźnie takiego pręta figurował specjalnie pomysłowo zapisany iloczyn danej mnożnej przy mnożeniu przez 1, 2, 3, ..., 9. Chcąc wykonać mnożenie należało wybrać ze zbioru prętów te odpowiadające cyfrom mnożnej, ułożyć je obok siebie na podstawce i odczytać pewne iloczyny cząstkowe, aby je potem dodać do siebie.

Pomysł Napiera rozwinął i udoskonalił Wilhelm Schickard w konstrukcji swojej mechanicznej maszyny liczącej.

Media użyte na tej stronie

Ábacos neperianos (M.A.N. Madrid) 01.jpg
(c) Luis García, CC BY-SA 3.0
Two Napier's abacuses and the box to keep them. They are based on models designed by Scottish mathematician John Napier (1550-1617): the so-called "Napier's bones" and a more complex one named Promptuary.