Kostki wstawne
Kostki wstawne[a], wstawki kostne, kostki szwów[b], kostki Worma[c] (łac. ossa suturarum, ossa suturalia, ossa Wormiana) – są niestale, jednak dość popularnie obecnymi drobnymi kośćmi w obrębie szwów czaszki. Szacuje się że występują u ok. 8-15% populacji ogólnej.[1] Obecność kości Worma warunkowane jest powstaniem dodatkowych punktów kostnienia w obrębie błony mezenchymatycznej. Powstawanie kości szwów jest możliwe tylko w okresie, w którym pomiędzy tworzącymi się kośćmi czaszki jest obecna jeszcze niezmineralizowana błona mezenchymatyczna. Czynnikami indukującymi utworzenie wspomnianych dodatkowych punktów kostnienia mogą być mechaniczne bodźce zewnętrzne, podejrzewa się także wpływ czynników genetycznych.[1] Same w sobie traktowane są jako zmienność anatomiczna i nie dają żadnych objawów, budzą natomiast zainteresowanie m.in. antropologów, anatomów, chirurgów szczękowo-twarzowych, neurochirurgów i radiologów.
Etiologia
Kostki wstawne niekiedy występują jako część obrazu klinicznego zespołów wad wrodzonych. Niektóre z tych chorób to:
- pyknodysostoza
- choroba Menkesa
- wrodzona łamliwość kości
- dysplazja obojczykowo-czaszkowa
- zespół uszno-podniebienno-palcowy
- zespół Hajdu-Cheneya
- zespół Downa.
Historia
Używana w wielu językach (także w polskim) nazwa „kostki Worma” wiąże się z nazwiskiem duńskiego anatoma Olego Worma, profesora kopenhaskiej katedry anatomii w latach 1624–1639. Były one jednak znane już dawniej, a jednym z pierwszych uczonych je opisujących był Paracelsus[2].
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b Jacek Nowak i inni, Kości Worma – anatomia czy patologia?, „Implants. International Magazine of Oral Implantology No. 1 2018”, 2018.
- ↑ Philippe Jeanty, Sandra Rejane Silva, Cheryl Turner: Wormian bones (ang.). 23 maja 2005. [zarchiwizowane z tego adresu (15 kwietnia 2008)].
Bibliografia
- Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia człowieka, tom I. PZWL 2006 ISBN 83-200-3181-8.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.In addition to the usual centers of ossification of the cranium, others may occur, giving rise to irregular isolated bones termed sutural or Wormian bones.
human skull with wormian bones of 21 years old man