Kostkowice (powiat cieszyński)

Kostkowice

wieś
Remiza OSP w Kostkowicach
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	cieszyński
Gmina	Dębowiec
Liczba ludności (2022)	504[1]
Strefa numeracyjna	33
Kod pocztowy	43-426[2]
Tablice rejestracyjne	SCI
SIMC	0051635
Położenie na mapie gminy Dębowiec Kostkowice
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kostkowice
Położenie na mapie województwa śląskiego Kostkowice
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego Kostkowice
49°47′39″N 18°42′03″E/49,794167 18,700833

Nieoficjalny herb wsi Kostkowice

Kostkowice – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Dębowiec, nad rzeką Knajką. Wieś leży w historycznych granicach regionu Śląska Cieszyńskiego. Powierzchnia sołectwa wynosi około 510 ha^[3], liczba ludności 517 (2008), co daje gęstość zaludnienia równą 101,4 os./km².

Części wsi

Historia

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego), spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna ok. 1305 w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny biskupstwu we Wrocławiu, w postaci item in Goschegowitz(e) debent esse XX mansi^[7][8][9]. Zapis ten oznaczał, że wieś zobowiązana została do płacenia dziesięciny z 20 łanów większych. Jej powstanie wiąże się z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego Górnego Śląska wielką akcją osadniczą (tzw. łanowo-czynszową). Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) Księstwa Cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).

W połowie XV wieku wieś była własnością książęcą^[10], jednak 7 lutego 1457 została sprzedana staroście cieszyńskiemu Marcinowi Geislerowi, który został zobowiązany do wystawienia z tej wsi jednego konnego strzelca^[11]. Przed 1505 rokiem córka lub pierwsza żona Kostka z Kostkowic, Marusza, wyszła za mąż za Jerzyka Czelo i wniosła do małżeństwa jako posag Kostkowice. W tymże 1505 roku po śmierci Maruszy wybuchł spór o Kostkowice pomiędzy Jerzykiem Czelo a bratem jego zmarłej żony i prawnym opiekunem dzieci z pierwszego małżeństwa, Baltazarem z Dębowca na Osieku. W związku z tym, że długi zabezpieczone na Kostkowicach zostały przez Jerzyka spłacone spór ten został zakończony ugodą, według której wieś została podzielona na część należącą do Jerzyka Czela i część będącą zabezpieczeniem przyszłości dzieci z pierwszego małżeństwa Maruszy^[12]

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 48 budynkach w Kostkowicach (w tym 13 na Samlowcu) na obszarze 524 hektarów mieszkało 417 osób (w tym 83 na Samlowcu), co dawało gęstość zaludnienia równą 79,6 os./km². z tego 246 (59%) mieszkańców było katolikami a 171 (41%) ewangelikami, 411 (98,6%) było polsko-, 4 (1%) niemiecko- a 2 (0,5%) czeskojęzycznymi^[13]. Do 1910 roku liczba budynków wzrosła do 50 a mieszkańców do 428 (na Samlowcu spadła do 71), z czego 266 (62,1%) było katolikami, 162 (37,9%) ewangelikami, 419 (97,9%) polsko-, 8 (1,9%) niemiecko- a 1 (0,2%) czeskojęzycznymi^[14].

Po zakończeniu I wojny światowej tereny, na których leży miejscowość - Śląsk Cieszyński stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego, który podlegał organizacyjnie 14 kompanii w Skoczowie^[15].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bielskiego.

Pomniki przyrody

Na terenie miejscowości znajduje się 6 dębów będących pomnikami przyrody^[16].

Przypisy

Bibliografia

• O Dębowcu i Olbrachcicach. Cieszyn: Interfeon, 2001. ISBN 83-87308-45-5.
• Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918-1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.