Koszt transakcyjny

Koszty transakcyjne (ang. transaction cost) – koszty koordynacji działalności przedsiębiorstwa wynikające ze współdziałania wielu podmiotów gospodarczych na rynku. Pojęcie wprowadzone przez Ronalda Coase[1], a rozwinięte przez Olivera Williamsona w teorii kosztów transakcyjnych.

Koszty te można podzielić na następujące grupy:

  • koszty gromadzenia informacji o rynku badanie rynku, poszukiwanie ofert, analiza popytu i podaży itp.,
  • koszty zarządzania i zawierania kontraktów – koszty negocjacji, koszty proceduralne, koszty tworzenia rezerw,
  • koszty kontroli – koszty monitorowania i realizacji kontraktów, straty wynikające z nieudanych transakcji i zmarnowanych szans.

Koszty transakcyjne przeciwstawia się kosztom koordynacji działalności za pomocą hierarchii. Przedsiębiorstwo ma sens wtedy, kiedy w ramach swojej struktury potrafi taniej koordynować działalność, niż gdyby transakcje odbywały się bezpośrednio na rynku[2].

Przypisy

  1. ↑ Jarosław Bełdowski: Nieśmiertelne koszty transakcyjne - ekonomia.rp.pl - Opinie - 26-09-2013, B11
  2. ↑ Williamson O. E., Transaction-cost economics: The governance of contractual relations, Journal of Law and Economics, 1979, no. 22/2.

Bibliografia

  • T. Gruszecki: Współczesne teorie przedsiębiorstwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13612-X.
  • B. Zbroińska. Wkład ekonomii kosztów transakcyjnych i teorii kontraktów do nauki o zarządzaniu. „Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae”, s. 163–174, 2013. Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach. ISSN 2081-2345.