Kosztorysowanie

Ten artykuł od 2022-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kosztorysowanie – proces sporządzania dokumentu finansowego realizacji określonego zadania zwanego kosztorysem.

Etapy kosztorysowania w budownictwie

Proces kosztorysowania składa się z następujących, ogólnie określonych etapów:

• ustalenie celu sporządzenia kosztorysu i na tej podstawie rodzaju kosztorysu i jego zakresu,
• ustalenie danych wejściowych do kosztorysowania,
• wykonanie przedmiaru lub obmiaru z ustaleniem podstaw wycen poszczególnych pozycji,
• dokonanie wyceny,
• sporządzenie kompletnego dokumentu w wymaganym zakresie i formie z odpowiednimi zestawieniami na podstawie pkt. 2, 3 i 4.

Techniki kosztorysowania

W okresie przed rozpowszechnieniem się techniki komputerowej kosztorysowanie prowadzone było w formie dokumentu papierowego opracowywanego na podstawie książkowych i broszurowanych wydań katalogów i cenników robót.

Obecnie dokument papierowy jest sporządzany w ostatnim etapie kosztorysowania, a większość czynności procesu kosztorysowania wykonywana jest przy pomocy techniki komputerowej.

Stosując odpowiednie oprogramowanie kosztorysowe ciężar obliczeń rachunkowych i innych czynności automatycznych przerzucony zostaje na system (program kosztorysowy), dzięki czemu kosztorysant może skoncentrować się na meritum sprawy, czyli:

• określeniu właściwych danych wejściowych do kosztorysowania,
• określeniu rodzajów robót we właściwej kolejności w procesie technologicznym oraz podstaw ich wyceny,
• określeniu właściwych nakładów,
• określeniu cen,
• ewentualnie wprowadzeniu danych opisowych i uzupełniających.

Dostępne programy do kosztorysowania wykonują natomiast:

• obliczenia rachunkowe na wprowadzonych danych, przy czym część danych oprogramowanie może pobrać samodzielnie (np. przedmiar z innych programów lub pozycji, nakłady z katalogów, ceny z cenników), a rolą kosztorysanta jest tylko ich kontrola i ewentualna korekta w uzasadnionych przypadkach,
• obliczenie narzutów według zadanych parametrów,
• obliczenie robót i kosztów dodatkowych, np. rusztowań, czasu pracy, kosztów transportu, itp.,
• tworzenie niezbędnych zestawień i podsumowań, np. zestawień materiałów, elementów scalonych, robocizny, sprzętu, itp.
• wydruk kosztorysu według ustalonych schematów.

Ponadto programy te najczęściej udostępniają wiele dodatkowych, przydatnych opcji takich jak:

• edytory formuł,
• wzory do obliczeń wielkości geometrycznych i fizycznych,
• przeliczniki jednostek,
• wczytywanie, tworzenie i edycja baz cenowych,
• tworzenie własnych katalogów nakładów,
• wymiana (eksport i import) danych z/do innych programów, np. do harmonogramowania, czy import przedmiarów z programów CAD,
• udostępnianie opisów katalogów, zasad przedmiarowania, itp.

Baza techniczna i normatywna kosztorysowania w budownictwie

Wprowadzenie

W procesie kosztorysowania kosztorysant opiera się na:

• bazie technicznej,
• bazie normatywnej (normowej).

Baza techniczna to ogół informacji niezbędnych do sporządzenia kosztorysu dotyczących konkretnej inwestycji. Baza normatywna to istniejące opracowania katalogów, cenników, instrukcji, wskaźników i zasad obowiązujących lub zalecanych do stosowania w procesie kosztorysowania.

Baza techniczna

Baza techniczna to część materiałów niezbędnych w procesie kosztorysowania, która odnosi się do danej, indywidualnej inwestycji. Są to:

• dokumentacja techniczna z przedmiarem lub obmiarem, protokołem typowania, itp.,
• założenia i dane wejściowe do kosztorysowania,
• projekt technologii robót,
• inne opracowania, dokumenty i ustalenia odnoszące się do zakresu i technologii robót.

Baza normatywna

Bazę tę stanowią opracowania ogólne dotyczące robót budowlanych, w tym:

• zestawienia nakładów rzeczowych, robocizny, materiałów i sprzętu lub nakładów scalonych,
• cenniki i zestawienia stawek,
• informacje o poziomie wskaźników i narzutów.

Grupy katalogów

• KNR: Katalogi Nakładów Rzeczowych
• KNR-W: Katalogi Nakładów Rzeczowych wyd. WACETOB
• NNRNKB: Normy Nakładów Rzeczowych Na Konstrukcje Budowlane – uzupełnienia do KNR
• KNR 9-XX: Katalogi Nakładów Rzeczowych wyd. ORGBUD-SERWIS
• KNR AT: Katalogi Nakładów Rzeczowych wyd. ATHENASOFT
• KNR BISTYP: Katalogi Nakładów Rzeczowych wyd. BISTYP-CONSULTING
• KNR SEK: Katalogi Nakładów Rzeczowych wyd. SEKOCENBUD
• KNR K: Katalogi Nakładów Rzeczowych wyd. KOPRIN
• KSNR: Katalogi Scalonych Nakładów Rzeczowych
• KNNR: Kosztorysowe Normy Nakładów Rzeczowych
• KNNR-W: Kosztorysowe Normy Nakładów Rzeczowych wyd. WACETOB
• KNP: Katalogi Norm Pracy
• KNKRB: Katalogi Norm Kosztorysowych Robót Budowlanych
• KJNZMB: Katalogi Jednostkowych Norm Zużycia Materiałów Budowlanych
• NZCPB: Normy Zużycia Czynników Produkcji Budowlanej
• KPRR: Katalogi Pracochłonności Robót Remontowych
• TZKNBK: Tymczasowe Zakładowe Katalogi Norm Budowlano-Konserwatorskich
• KNCK: Katalogi Norm i Cen Kosztorysowych
• ZKNR: Katalogi Zakładowe Telekomunikacyjne
• ZNR: Zestaw Nakładów Rzeczowych
• KNP nRPDE: Katalog Norm Pracy na Remonty Pionowych Dźwigów Elektrycznych
• Katalog norm czasu dla prac leśnych

Przepisy prawne regulujące proces kosztorysowania w budownictwie

Obowiązujące

• W Dz.U. z 2006 r. nr 79, poz. 551 została opublikowana ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
• W dniu 1 stycznia 2018 r. weszło w życie rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2477).
• Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1843) obowiązująca od 2 marca 2004 r.
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym (Dz.U. z 2004 r. nr 130, poz. 1389)
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U. z 2004 r. nr 202, poz. 2072)
• Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 2151/2003 z dnia 16 grudnia 2003 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2195/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (CPV).

Nieobowiązujące

• Zarządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 15 lipca 1996 r. w sprawie metod kosztorysowania obiektów i robót budowlanych (M.P. z 1996 r. nr 48, poz. 461) obowiązujące do 1 października 2001 r.
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 13 lipca 2001 r. w sprawie metod kosztorysowania obiektów i robót budowlanych (Dz.U. z 2001 r. nr 80, poz. 867) obowiązujące do 12 grudnia 2001 r.
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego z dnia 26 lutego 1999 r. (Dz.U. z 1999 r. nr 26, poz. 239).
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w sprawie kosztorysowych norm nakładów rzeczowych, cen jednostkowych robót budowlanych oraz cen czynników produkcji dla potrzeb sporządzania kosztorysu inwestorskiego z dnia 17 stycznia 2001 r. (Dz.U. z 2001 r. nr 3, poz. 22).
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 stycznia 2004 r. w sprawie metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego (Dz.U. z 2004 r. nr 18, poz. 172) obowiązujące do 23 czerwca 2004 r.
• Ustawa o cenach z dnia 5 lipca 2001 r. (Dz.U. z 2001 r. nr 97, poz. 1050) wprowadzająca 12 grudnia 2001 r. zmiany w obowiązujących przepisach w sprawie kosztorysowania budowlanego.
• Ustawa o zamówieniach publicznych z dnia 10 czerwca 1994 r. (Dz.U. z 1994 r. nr 76, poz. 344), jednolity tekst (Dz.U. z 2002 r. nr 72, poz. 664) – obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 kwietnia 2002 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zamówieniach publicznych.
• Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz.U. z 2001 r. nr 133, poz. 1480).

Zobacz też

• kosztorys budowlany