Kowalewo-Skorupki

Kowalewo-Skorupki
wieś
Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiatsierpecki
GminaGozdowo
Wysokość131 m n.p.m.
Liczba ludności (2011)49[1][2]
Strefa numeracyjna24
Kod pocztowy09-213[3]
Tablice rejestracyjneWSE
SIMC0565239[4]
Położenie na mapie gminy Gozdowo
Mapa konturowa gminy Gozdowo, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kowalewo-Skorupki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kowalewo-Skorupki”
Położenie na mapie powiatu sierpeckiego
Mapa konturowa powiatu sierpeckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kowalewo-Skorupki”
Ziemia52°44′09″N 19°41′52″E/52,735833 19,697778

Kowalewo-Skorupkiwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim, w gminie Gozdowo[4][5].

Historia

Kowalewo Skorupki było w przeszłości częścią okolicy szlacheckiej o nazwie Kowalewo. Prawdopodobnie powstały one jeszcze w XIII wieku, gdyż już wtedy wyróżniano kilka osad o nazwie Kowalewo (podczas zakładania parafii w Gozdowie w 1305 roku). Nazwa Skorupki pada po raz pierwszy w 1404 roku, gdy notuje się Diwkę córkę Mikołaja ze Skorupek. Nazwę wsi aż do XVI wieku pisano rozmaicie, spotyka się więc Skorupki, Kowalewo alias Skorupki, lub Kowalewo Skorupki. W pobliżu tej wsi istniała osada Kowalewo Sule notowana jeszcze w końcu XVIII wieku (leżała między Kowalewem Podbornym i Białutami). Początkowo była to osada należąca do jednej gałęzi rodu. Spis podatkowy z 1531 roku wspomina o dwóch dziedzicach na 4 włókach, byli to: Paweł i Andrzej synowa Jana Mścicha. Należeli do rodu Kowalewskich herbu Junosza.

Spis podatkowy z 1578 roku pokazuje podział wsi na trzy części. Liczyły od pół do 2 i pół włóki. W drugiej połowie XVII wieku mieszkali tu głównie Kowalewscy, posiadających 6 zagród szlacheckich. W 1734 roku działy w Kowalewie (ogólnie) mieli: Kowalewscy, Łukoscy, Umińscy, Kuskowscy, Rycharski i Czachorowski.

Według spisu właścicieli ziemskich z końca XVIII wieku dziedziczyli tu: Czarnomski, Koskowscy, Kowalewscy, Roman, Rycharscy, Umieński. Tak więc, była to wioska podzielona między wielu szlachciców. Niektórzy należeli do ubogiej szlachty, inni do bogatszej tworząc niewielki folwark.

W 1827 roku w Skorupkach zanotowano 8 domów 59 mieszkańców. W czasie powstania styczniowego drobna szlachta była podstawową siłą oddziałów powstańczych. Do powstania poszli również Kowalewscy, kroniki zanotowały Kajetana Kowalewskiego, który dał się we znaki Rosjanom. W Skorupkach w 1883 roku naliczono 8 domów i 80 mieszkańców. Cała wieś liczyła 338 mórg ziemi w tym 302 morgi ziemi folwarcznej. Ta niewielka wioska zaściankowa stała się ważnym ośrodkiem edukacyjnym w tej okolicy. Już w 1890 roku notuje się tu szkołę parafialną. Potem powstała tu szkoła ludowa. W tym czasie wybudowano tu murowaną szkołę powszechną (przed I wojną światową). Była to jedna z pierwszych murowanych szkół w powiecie. Była to jedna z buntowniczych szkół w czasie wydarzeń z lat 1905-1907. Podobno spalono wtedy portrety cara.

W 1921 roku ta miejscowość liczyła 9 domów i 91 mieszkańców, należała do gminy Białyszewo. W zabytkach architektury (z 1988 roku) zostały zapisane dane o dwóch zabytkowych obiektach. Są to: drewniany dom numer 8 z połowy XIX wieku, własność J. Kowalewskiego oraz również drewniany dom z połowy XIX wieku własność J. Kowalewskiego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Zobacz też

Przypisy

  1. Wieś Kowalewo-Skorupki w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2020-03-03] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 524 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Gozdowo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gozdowo, Polska
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat sierpecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu sierpeckiego, Polska