Kozłowa Góra (Piekary Śląskie)

Kozłowa Góra

Dzielnica Piekar Śląskich
Winna Góra, pod nią Kozłowa Góra w 2018 roku
Herb
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miasto	Piekary Śląskie
Data założenia	XV wiek
W granicach Piekar Śląskich	1 stycznia 1973[1]
Powierzchnia	4,73 km²
Populacja (2007) • liczba ludności	3008
• gęstość	636 os./km²
Położenie na mapie Piekar Śląskich
Portal Polska

Kozłowa Góra (niem. Ziegenberg) – dzielnica Piekar Śląskich, najbardziej na północ położona część tego miasta.

Nazwa

Nazwa pochodzi od polskiej nazwy zwierzęcia domowego – kozła. Do grupy śląskich miejscowości, których nazwy wywodziły się od tego zwierzęcia – „von koza = Ziege und koziel = Ziegenbock” zaliczał ją niemiecki geograf oraz językoznawca Heinrich Adamy^[2]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia nazwę w polskiej formie „Koźlowa góra” podając jej znaczenie „Ziegenberg” – „Góra kozła”^[2] co uwidocznione zostało w herbie miejscowości. Niemcy początkowo zgermanizowali nazwę miejscowości na Koslowagura^[2], a później Koslowagora w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Koslowagura, która wówczas była w tej samej formie używana w języku niemieckim^[3].

Historia

W drugiej połowie XV wieku była wsią czynszową. Wzmiankowana jako wieś w roku 1532. W latach 1825–1830 była tu czynna kopalnia węgla kamiennego „Carlsgück” należąca do rodu Donnersmarcków. Na terenie Kozłowej Góry, w lesie Dioblina, hrabiowska rodzina organizowała dla miejscowej ludności festyny. W roku 1911 zostało założone we wsi Towarzystwo Śpiewacze „Halka”. W latach trzydziestych XX wieku powstała we wsi cegielnia, a w latach 1935–1939 na Brynicy utworzono Zbiornik Kozłowa Góra do celów strategicznych. Na terenie miejscowości w czasie II wojny światowej działała Polska Organizacja Obywatelska, której członkowie po aresztowaniach w sierpniu 1942 roku zginęli. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kozłowa Góra. W obrębie Piekar Śląskich od 1973 roku.

Interesujące obiekty

Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy (2008)

Kaplica Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Kozłowej Górze (2018)

W Kozłowej Górze znajduje się rzymskokatolicki kościół pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy oraz kaplica (niegdyś kościół) pod tym samym wezwaniem ukończona w 1907 roku; jest jedynym zabytkiem nieruchomym Kozłowej Góry wpisanym do rejestru^[4]. Po dawnym zespole pałacowym von Donnersmarcków, spalonym w styczniu 1945 r. podczas ofensywy Armii Czerwonej, pozostały jedynie resztki zabudowań gospodarczych i park pałacowy ze starymi drzewami.

Na terenie Kozłowej Góry leży najwyższe naturalne wzniesienie Piekar Śląskich: Winna Góra.

Sport

Działa klub piłki nożnej DKS Czarni Kozłowa Góra założony w 1952 roku. Na początku klub nazywał się Ludowy Klub Sportowy Czarni Kozłowa Góra, a od 2001 Dzielnicowy Klub Sportowy Czarni Kozłowa Góra, który gra do dziś i w sezonie 2019/2020 występuje w lidze okręgowej.

Przypisy

Bibliografia

• DariuszD. Gacek DariuszD., DariuszD. Pietrucha DariuszD., Piekary Śląskie i okolice. Przewodnik historyczno-krajoznawczy, Piekary Śląskie: Wyd. Miejskie Centrum Informacji i Turystyki w Piekarach Śląskich, 2007, ISBN 978-83-926448-0-4, OCLC 831234172 .
• Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865  (niem.).

Zobacz też: Zbiornik Kozłowa Góra