Kozłowice

Kozłowice
wieś
Ilustracja
Kościół Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Kozłowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

oleski

Gmina

Gorzów Śląski

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

46-310[1]

Tablice rejestracyjne

OOL

SIMC

0131943

Położenie na mapie gminy Gorzów Śląski
Mapa konturowa gminy Gorzów Śląski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kozłowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kozłowice”
Położenie na mapie powiatu oleskiego
Mapa konturowa powiatu oleskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kozłowice”
Ziemia50°58′41″N 18°22′46″E/50,978056 18,379444

Kozłowice[2] (niem. Koselwitz[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Gorzów Śląski. Z Kozłowicami związane są trzy przysiółki: Czerwone Osiedle, Dęby i Siwe Osiedle. W Czerwonym Osiedlu znajduje się kopalnia iłów dolnojurajskich, na bazie której działa cegielnia.

W latach 1945–1954 miejscowość była siedzibą gminy Kozłowice. W latach 1954-1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kozłowice. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa częstochowskiego.

Nazwa

Nazwa pochodzi od polskiej nazwy zwierzącia domowego kozła. Do grupy śląskich miejscowości, których nazwy wywodziły się od tego słowa - "von koza = Ziege und koziel = Ziegenbock" zaliczał ją niemiecki geograf oraz językoznawca Heinrich Adamy[4]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia nazwę miejscowości w polskiej formie "Kosłowice" podając jej znaczenie "Bocksdorf" - "Wieś kozła"[4]. Niemcy fonetycznie zgermanizowali nazwę miejscowości na Koselwitz[4] w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizownej staropolskiej formie Coslawicz[5][6]. W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Kozlowice oraz nazwą zgermanizowaną Koselwitz[7]. Spis wymienia również przysiółki wsi Goy oraz Kopaline[7].

Ze względu na polskie pochodzenie w akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych na Górnym Śląsku historyczną, zgermanizowaną nazwę Koselwitz nazistowska administracja III Rzeszy 29 lipca 1936 zastąpiła nową, całkowicie niemiecką nazwą "Josefshöhe"[3][3]. 15 marca 1947 r. nadano miejscowości polską nazwę Kozłowice[2].

Części wsi

Integralne części wsi Kozłowice[8][9]
SIMCNazwaRodzaj
0131950Czerwone Osiedleprzysiółek
0131966Dębyprzysiółek
0131972Siwe Osiedleprzysiółek

Demografia

W 1925 r. w miejscowości mieszkało 481 osób, a w 1933 r. 447 osób[3].

Historia

Do głosowania podczas plebiscytu uprawnione były w Kozłowicach 163 osoby, z czego 121, ok. 74,2%, stanowili mieszkańcy (w tym 120, ok. 73,6% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 163 głosy (100% uprawnionych), w tym 163 (100%) ważne; za Niemcami głosowało 149 osób (ok. 91,4%), a za Polską 14 osób (ok. 8,6%)[10].

1 kwietnia 1939 r. Kozłowice włączono do Pawłowice[3].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[11]:

inne:

  • pałac.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 526 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297).
  3. ↑ a b c d e Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Oberschlesien, Kreis Rosenberg (niem.). 2006. [dostęp 2012-08-24].
  4. ↑ a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 58, OCLC 456751858 (niem.).
  5. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  6. ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
  7. ↑ a b Knie 1830 ↓, s. 359.
  8. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  9. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  10. ↑ Herbert Kunze: Landsmannschaft der Oberschlesier in Karlsruhe (niem.). [dostęp 2012-08-24].
  11. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 82. [dostęp 2012-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].

Bibliografia

Gmina Gorzów Śląski
Miasto
Wsie
Osady
Integralne
części wsi
  • Brody
  • Buczak
  • Czerwone Osiedle
  • Dęby
  • Duców
  • Dziesiątki
  • Karłowice
  • Karnów-Uszyce
  • Karpaty
  • Kolonia Gola
  • Morgi
  • Ownia
  • Pawłowicki Folwark
  • Piaseczna
  • Podlesie
  • Podstawie
  • Prosna
  • Przymiarki
  • Przytoczna
  • Siwe Osiedle
  • Tęczynów
  • Uszyce Górne
  • Zarzyska
  • Zawady
  • Zdziechowice Dolne
  • Zdziechowice Górne

POL Gorzów Śląski COA.svg

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Olesno County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Olesno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.16 N
  • S: 50.60 N
  • W: 18.20 E
  • E: 18.72 E
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
SM Kozłowice Kościół Narodzenia św Jana Chrzciciela (0) ID 627722.jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kozłowice, kościół par. p.w. św. Jana Chrzciciela, 2 poł. XVII