Królestwo Dalmacji

Królestwo Dalmacji
Kraljevina Dalmacija
1815-1918
Flaga
Godło Dalmacji
FlagaGodło
Stolica

Zadar

Status terytorium

Kraj koronny Austrii

Zależne od

Cesarstwa Austrii

Głowa terytorium

gubernator Mario Attems

w imieniu

Cesarza Austrii Karola I Habsburga

Powierzchnia
 • całkowita


12 831 km²

Liczba ludności (1910)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia
 • narody i grupy etniczne


645 666
50,3 osób/km²
Chorwaci, Serbowie

Waluta

gulden (FI),
korona (KOH)

Kongres wiedeński

22 czerwca 1815

Wejście w skład Państwa SHS

29 października 1918

Religia dominująca

Katolicyzm rzymski

Mapa Dalmacji

     5. Królestwo Dalmacji

Królestwo Dalmacji (chorw. Kraljevina Dalmacija, niem. Königreich Dalmatien) – istniejący w latach 1815-1918 kraj koronny Cesarstwa Austrii, obejmujący obszar Dalmacji.

Dane liczbowe:

  • powierzchnia - 12.831 km²
  • ośrodek administracyjny - Zadar
  • liczba ludności w 1910 - 645 666
  • główne narodowości[1] - Chorwaci i Serbowie 96,7%, Włosi 2,6%

Dalmacja od wczesnego średniowiecza należała do Republiki Weneckiej. Jej granice zostały ostatecznie ustalone w pokoju w Pożarewacu 21 lipca 1718. Pierwszy raz Dalmacja stała się częścią Austrii po pokoju w Campo Formio 12 maja 1797. Na mocy pokoju w Preszburgu z 26 grudnia 1805 Dalmacja została włączona do Francji. Po anektowaniu przez Francję kolejnych ziem nad Morzem Adriatyckim w 1809 Dalmacja została włączona do Prowincji Iliryjskich. W wyniku ustaleń kongresu wiedeńskiego 29 marca 1815 z byłych Prowincji Iliryjskich wyłączono Dalmację, obszar zlikwidowanej w 1808 Republiki Raguzy oraz Albanii Weneckiej, które włączono do monarchii habsburskiej jako odrębny kraj koronny - nowo powstałe Królestwo Dalmacji.

W 1849 Dalmacja została na krótko włączona do Królestwa Chorwacji i Slawonii, ale władze Cesarstwa szybko się z tego wycofały i ostatecznie Dalmacja pozostała odrębnym królestwem w ramach Cesarstwa Austrii. Śladem tego pozostało nazewnictwo węgierskiej Chorwacji - Trójjedyne Królestwo Chorwacji, Slawonii i Dalmacji. W 1875 do Królestwa Dalmacji przyłączono nie zamieszkaną adriatycką wysepkę Pelagosa (dziś Palagruža), a po traktacie berlińskim z 13 lipca 1878 turecko-albańską gminę Spizza (dziś Sutomore w Czarnogórze) - 40 km² z 1650 mieszkańcami.

Dziś południowy skrawek Królestwa Dalmacji (dawna Albania Wenecka i gmina Spizza) należy do Czarnogóry, a pozostała część - do Chorwacji.

Przypisy

  1. Według języka macierzystego; mówiący po serbsko-chorwacku Serbowie i Chorwaci zostali policzeni łącznie.

Media użyte na tej stronie

Wappen Königreich Dalmatien.png
Wappen des Königreichs Dalmatien
Flag of Dalmatia.svg

Description: Blue-yellow. Landesfarben and Flag of Dalmatia.

  • Source: Vectorization by Yaddah, 08:17, 20 May 2006 (UTC) of the original PNG created by Gryffindor 00:48, 26 January 2006 (UTC)
Triune Kingdom of Croatia (1868-1918).png
(c) Thewanderer z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Self-made image of the Triune Kingdom of Dalmatia, Croatia and Slavonia (violet and orange) claimed from 1868 to 1918. It was made up of the Kingdom of en:Dalmatia (violet) and the en:Kingdom of Croatia and Slavonia (orange). en:he:?????:621px-TriuneKingdom 281868-1918 29.png
Austria-Hungary map-pl.svg
Austro–Węgry:
Cesarstwo Austrii (Przedlitawia): 1. Czechy, 2. Bukowina, 3. Karyntia, 4. Kraina, 5. Dalmacja, 6. Galicja i Lodomeria, 7. Pobrzeże, 8. Austria przed Anizą, 9. Morawy, 10. Salzburg, 11. Śląsk Austriacki, 12. Styria, 13. Tyrol, 14. Austria za Anizą, 15. Vorarlberg;
Królestwo Węgier (Zalitawia): 16. Węgry, 17. Chorwacja;
Bośnia: 18. Bośnia i Hercegowina